Patlamadan Korunma Dökümanı

Zeynep cumert

Acemi Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
6 Tem 2025
Mesajlar
3
Tepki puanı
0
Medeni hal
Belirtilmedi
Meslek
Uzman (B)
Selamlar Arkadaşlar; Amonyak gazı ile gıda dondurma işlemi gerçekleştiriyoruz. Tesisimizde patlamadan korunma dökümanı hazırlamamıza gerek var mıdır ?
 

Kaan SAKA

TÜİSAG Kurucusu
Admin
Katılım
17 Ara 2010
Mesajlar
3,040
Tepki puanı
3,530
Medeni hal
Evli
Meslek
Uzman (B)
Selamlar Arkadaşlar; Amonyak gazı ile gıda dondurma işlemi gerçekleştiriyoruz. Tesisimizde patlamadan korunma dökümanı hazırlamamıza gerek var mıdır ?
Amonyak (NH₃) gazı ile gıda dondurma yapan tesislerde iki açıdan değerlendirme gerekir:
  1. Amonyağın özellikleri
    • Amonyak zehirli ve korozif bir gazdır.
    • Normal işletme koşullarında yanıcı/patlayıcı sınıfta değildir. Alt patlama limiti (LEL) %15, üst patlama limiti (UEL) %28’dir. Bu aralık oldukça dar olduğundan pratikte endüstride “patlayıcı gaz” sınıfına girmez.
    • Asıl risk, zehirlenme ve yüksek konsantrasyonlarda boğucu etki göstermesidir.
  2. Mevzuat açısından
    Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında:
    • Patlamadan Korunma Dokümanı (PKD), “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” (2003/3078/EC direktifine dayalı) gereği hazırlanır.
    • Bu yönetmelik, ancak patlayıcı ortam oluşabilecek maddeler (yanıcı gaz, buhar, toz) kullanılıyorsa zorunludur.
    • Amonyak, yanıcı özelliklerinden çok toksik özellikleri ile öne çıktığı için genellikle PKD kapsamına girmez.
  3. Peki Ne Yapabilirsiniz ?
    • Tesisinizde amonyak ile çalışan soğutma/dondurma sistemi için PKD yerine “Kimyasal Risk Değerlendirmesi” ve “Acil Durum Planı” hazırlamanız gerekir.
    • Ayrıca Seveso (Büyük Endüstriyel Kaza) Yönetmeliği kapsamında belirli eşik miktarların (örn. 50 ton / 200 ton) üzerinde amonyak bulunduruluyorsa Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (BKÖP) veya Güvenlik Raporu hazırlanması zorunlu olabilir.
 

Zeynep cumert

Acemi Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
6 Tem 2025
Mesajlar
3
Tepki puanı
0
Medeni hal
Belirtilmedi
Meslek
Uzman (B)
Amonyak (NH₃) gazı ile gıda dondurma yapan tesislerde iki açıdan değerlendirme gerekir:
  1. Amonyağın özellikleri
    • Amonyak zehirli ve korozif bir gazdır.
    • Normal işletme koşullarında yanıcı/patlayıcı sınıfta değildir. Alt patlama limiti (LEL) %15, üst patlama limiti (UEL) %28’dir. Bu aralık oldukça dar olduğundan pratikte endüstride “patlayıcı gaz” sınıfına girmez.
    • Asıl risk, zehirlenme ve yüksek konsantrasyonlarda boğucu etki göstermesidir.
  2. Mevzuat açısından
    Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı kapsamında:
    • Patlamadan Korunma Dokümanı (PKD), “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” (2003/3078/EC direktifine dayalı) gereği hazırlanır.
    • Bu yönetmelik, ancak patlayıcı ortam oluşabilecek maddeler (yanıcı gaz, buhar, toz) kullanılıyorsa zorunludur.
    • Amonyak, yanıcı özelliklerinden çok toksik özellikleri ile öne çıktığı için genellikle PKD kapsamına girmez.
  3. Peki Ne Yapabilirsiniz ?
    • Tesisinizde amonyak ile çalışan soğutma/dondurma sistemi için PKD yerine “Kimyasal Risk Değerlendirmesi” ve “Acil Durum Planı” hazırlamanız gerekir.
    • Ayrıca Seveso (Büyük Endüstriyel Kaza) Yönetmeliği kapsamında belirli eşik miktarların (örn. 50 ton / 200 ton) üzerinde amonyak bulunduruluyorsa Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (BKÖP) veya Güvenlik Raporu hazırlanması zorunlu olabilir.
Görüşleriniz için çok teşekkür ederim, sizinle aynı bakış açısı içerisindeyim. Ancak emin olmak istedim. Çok sağ olun
 

osman.koyuncu

Paylaşımcı Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
10 Nis 2013
Mesajlar
226
Tepki puanı
233
Medeni hal
Evli
Meslek
Uzman (A)
Selamlar Arkadaşlar; Amonyak gazı ile gıda dondurma işlemi gerçekleştiriyoruz. Tesisimizde patlamadan korunma dökümanı hazırlamamıza gerek var mıdır ?
Merhabalar.
Amonyak gazı çok yanıcı olmamakla birlikte her ne kadar Patlama limit aralığı dar olsa da Patlayıcı Ortam Oluşturma riskine sahiptir. Tesisinizi her ne kadar bilmesem de proses üzerine tahminimle ; Risk değerlendirmelerinizde Amonyak Gazının tank, boşaltım ve dolum prosesleri ile birlikte depolanması hususunda risk değerlendirmesi hazırlarken "Patlayıcı Ortam Oluşma" ihtimalini göz ardı etmediğinizi , bu duruma yer verdiğinizi düşünüyorum. (Bunu değerlendirmelisiniz !)

Patlayıcı Ortamlar değerlendirilirken Amonyak Gazı doum-boşaltım tesislerinde patlama olayının gerçekleşme olasılığı "nadir" olarak değerlendirilse de bu ihtimal vardır !!!

Düzce Üniversitesi bünyesinde ALOHA programında , TS 60079-10-1 standardı esas alınarak sizin çalıştığınız özellikte bir işyerinde patlama riski değerlendirilmiştir. Aşağıda değerlendirme ve hesaplama sonuçlarını özet olarak görebilirsiniz.

"Amonyak tanklarında sızıntı yanında dolum ve boşaltma prosesleri sırasında pompa ve alt bağlantı flanşlarından meydana gelebilecek tali boşalma dikkate alınmıştır.
Pompa ve alt bağlantı flanşlarında oluşabilecek tali boşalma karakteristiği sırasıyla 24,64 ve 10,36 m3 /s, bölge yarıçapları 14 ve 7 m olarak hesaplanmıştır.
Yapılan hesaplama ve değerlendirmeler sonucunda oluşacak patlayıcı ortamın Bölge 1 tanımına uyduğu bulunmuştur. L-tipi matris sistemi kullanılarak, haftada bir patlama ihtimalinin oluşabileceği (3P) ve ciddi yaralanmalara (4P) sebep olabileceği düşünülerek risk derecesi 12 olarak hesaplanmıştır."


Özetle sorunuzun cevabına gelirsek ; Evet , çalıştığınız işyerinde Patlayıcı Ortam Riskini değerlendirmeniz ve Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması gerekir.

Sağlıklı günler.
 

Zeynep cumert

Acemi Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
6 Tem 2025
Mesajlar
3
Tepki puanı
0
Medeni hal
Belirtilmedi
Meslek
Uzman (B)
Desteğiniz için çok teşekkür ederim.
 
Üst
!!! Reklam Engelleyici Tespit Edildi !!!

Reklam Engelleyici Kulladığınız Tespit Edildi !

Sitemiz geçimini reklam gelirlerinden kazanmaktadır. Bundan dolayı Ad Block gibi reklam engelleyicilerin kullanılmasına izin verilmemektedir. Anlayış göstererek bu site için reklam engelleyicinizi devredışı bıraktığınız için şimdiden teşekkür ederiz.

Devredışı bıraktım, siteyi gezmeye devam edebilirim.