- Katılım
- 17 Ara 2010
- Mesajlar
- 3,013
- Tepki puanı
- 3,508
- Medeni hal
- Evli
- Meslek
- Uzman (B)
Arkadaşlar,
Tülin SALMAN hanımın mail ile paylaşmış olduğu ve yayınlamamı talep ettiği spot bilgiler aşağıdaki gibidir.
İSG SPOT BİLGİLERİ
+ Kaynak islerinde kabul edilen metal oksit dumani 2 mg/m3dur
+ Her kaynakciya minimum 284 m3 hava dusmelidir.
+ Kaynak islerinde tavan yuksekligi minimum 5m olmalidir.
+ Meslek hastaliklari limitleri :
- duyma bozukluklarinda 6 ay
- titresimde 2 yil
- basinc degisikligi akut sartlarinda 3gun
- diger hadiselerde 10 yil
+ En fazla 150 mikron buyuklugundeki kati parcalara toz denir.
+ Kaynak isleri sirasinda CO, ozon, fosgen gazlari aciga cikar.
+ CO kimyasal bogucu bir gazdir.Karbondioksit basit bogucu bir gazdir.
+ Kaynak makinalarinda bosta calisma gerilimi alternatif akimda 70 dogru akimda 100 voltdur.
+ Oksijen tuplerinin ventili yag ile asla temas etmemelidir.
+ Asetilen kullanilan sistemlerde Bakir kesinlikle kullanilmaz.
+ Oksijen tupleri argon tupleriyle beraber kullanilabilir.
+ Basincli gaz tupleri in hortumu en az 5m uzunlugunda olmalidir.
+ Regulator basinc ayarlama gorevi yapan cihazdir.
+ Lokal havalandirmanin olmadigi yerlerde p3 turu maske kullanilir.
+ Kaldirma araclarinin statik deney katsayisi manuel calistirilan makinalarda ve kaldirma aksesuarlarinda 1,5 diger makinalarda 1,25 dir.
+ Dinamik deney katsayisi 1,1 dir.
+ Halatlarin guvenlik katsayisi 5dir.Celik halatlarda 6 ,ip halatlarda 3 olmalidir.
+ Zincirlerin guvenlik katsayisi 4dur.
+ Sapanlarin guvenlik katsayisi da 4dur.
+ Dokuma halat ve sapanlarinin calisma katsayisi 7ye esittir.
+ Kisileri kaldirmaya yonelik makinalarda guvenlik katsayisi genel olarak hep 2 katidir.
+ Kaldirma araclarinin kancalarinin guvenlik katsayisi elle etkili calistirilanlarda 3, mekanik olarak calistirilanlarda 4, erimis maden ve asindirici madde tasiyanlarda 5 olmalidir.
+ Cevreye yayilmis sivilarin en etkili sondurme yontemi Kkt'dur.Kap icinde sivilarin ise kopuktur.
+ Elektrik ekipman yanginlarinda en iyi yontem co2dir.
+ Dusuk tehlike sinifinda her 500 m2 , 0rta ve yuksek tehlike sinifinda her 250 m2 icin 1 adet 6 kg.lik ysc bulundurulmalidir.
+ Cihazlar her 5yilda bir hidrostatik basinc testine tabi tutulmalidir
+ Yangin alarm butonlari arasindaki mesafe 50 metreyi gecmemelidir.
+ Bir yerden puskuren yakitin yanmasina jet yangini denir.
+ Tankin icindeki sivinin isinarak kaynamaya baslanmasi ve hizla buharlasmasi sonucu yukselen basincin patlamaya neden olmasi bleve.dir.
+ Sondurme sistemi olarak sadece yangin dolaplari varsa su kapasitesi en az 200 lt debiyi 60 dk ile karsilayacak kapasitede artacaktir
+ Kacis yollarinda, tabanlarda dosemelerde ve yurume yuzeylerinde olculen aydinlatma seviyesi en az 20 lüks olmalidir
+ Normal aydinlatmanin kesilmesi halinde en az 60 Dk sureyle acil aydinlatma saglanmalidir
+ Turkiyede sosyal haklar ilk kez 1961 anayasasiyla guvence altina alinmalidir.
+ İsin buyuklugune gore 500 yovmiyeden fazla calisma gerektiren en az 20 iscinin calistigi ve en az 30 gun surecek yapi islerinin bakanliga bildirimi sarttir.
+ Turkiyede calisma suresi ilk kez Eregli Maden amalesi kanunu ile 8 saat olarak sinirlandirilmistir.
+ Ergonominin ilkelerinin 17.yyda kursun ve civa zehirlenmelerinin belirtilerinin inceleyen Ramazzini ortaya koymustur.
+ İc basinci 0.5den yuksek olan kaplara basincli kap denir.(0,5-30 bar arasi)
+ Basincli gaz tuplerinin basinc testi yapildigina dair soguk damga imalattan 10 yil sonra her 5 yilda bir yapilmalidir.
+ Seyyar kompresorler calisanlardan en az 10 m uzakta bulunmalidir.
+ Basincli kaplarda zorlayici testler 2 sekilde yapilir.Hidrostatik test siviyla pnomatik test ise gazla yapilir.
+ Basincli kap ve kazanlarin hidrolik basinc deneyi en yuksek calisma basincinin en cok 1,5 katiyla yapilir.
+ Alcak basincli buhar ve su kazanlarinda basinc 0,5 atu sicakliksa 110 dereceyi gecmemelidir.
+ Basincli gaz tupleri 5 yilda bir basinc testine tutulur.
+ Oksijenin fizyolojik bir etkiye neden olmamasi icin seviyesinin %19,5-22 arasinda olmasi gerekir.
+ Kapali alan olcumlerinde ust,orta ve taban seviyeden 3er kez olcum yapilmalidir.
+ Azot,Co2,O zehirli hava olusumuna neden olan gazlardan degilken hidrojen sulfur zehirli hava olusturur.
+ Karbonmonoksitin ozgul agirligi havaya cok yakindir bu yuzden tavanda ya da tabanda birikmez.
+ Karbonmonoksit renksiz, kokusuz, tatsiz ve zehirlidir.
+ Metan bitki artiklari sonucu olusur.Havayla karisimina grizu denir.Havadan hafif oldugu icin kapali alanlarin tavaninda birikir.Zehirli degildir.Parlayici yanici ve patlayicidir.
+ Co2 ve metan basit bogucu gazlardir.
+ Karbonmonoksit ve hidrojen sulfur kimyasal bogucu gazlardir.
+ Havada metan orani %5in altinda olursa sadece yanar patlama olmaz.%1 metan konsantrasyonu tehlikesiz sayilir.
+ Bir atmosferin havasinin oksijensiz olarak nitelendirilmesi icin oksijen miktari %19,5 dan az olmalidir.
+ Karbonmonoksit icin calisma ortaminda musade edilen maksimum oran 50 ppm.dir.
+ 1000 ppm=%0,1
+ Normal havada %78 oraninda nitrojen bulunur.
+ Amonyak solunum sisteminde felce neden olabilir.
+ Paracelsus modern toksikolojinin baslangicini yapmistir.
+ Agricola dunyanin ilk minoroloji bilgini sayilir.1530 Yilinda De Re Metalica isimli kitabiyla madenlerde calisanlarin saglik sorunlarini incelemistir.
+ Hastamiza yaptigi isi sormak zorundayiz.Ramazzini
+ Sgk saglik islemleri tuzugune gore meslek hastaliklari siniflandirmasi
- Mesleki deri hastaliklari
- Mesleki bulasici hastaliklar
- Kimyasal etmenlerle olan meslek hastaliklari
+ İlo'nun 1919 yilinda imzalanan ilk sozlesmesinin konusu cocuk iscilerin calisma kosullaridir.
+ Ankara İstanbul ve Zonguldak'da meslek hastaliklari hastanesi vardir.
+ Solvent, beyaz fosfor, arsenik kronik karaciger hastaliklarina neden olan calisma ortamindaki faktorlerdir.
+ Civa kronik bobrek hastaliklarina neden olur.
+ Siva badana tamirat gibi islerde kullanilan ve yuk tasimayan iskelelerde genislik en az 80 cm olmalidir.Duvar ve kaplama islerinde kullanilan ve yuk tasiyan iskelelerde genislik en az 120 cm olmalidir.
+ Yapi islerinde korkuluklar en az 90 cm yuksekliginde olmali ve en az 100 kg yuke dayanikli olmalidir.
+ Celik boru iskelelerde boru ekleri en cok 6 mt.de bir yapilabilir.
+ Asma iskele uzunlugu en cok 8 mt olabilir.
+ Ahsap seyyar merdivenlerin uzunlugu 4 metreyi gecemez.
+ Yapi islerinde saglik ve guvenlik plani sadece isveren vekili tarafindan hazirlanir.
+ Asma iskelelerde m2ye 400 kg.dan fazla yuk konmamalidir.
+ Yapi islerinde sgk ise giris bildirgesi ayni gun verilebilir.
+ Emniyet kemerleri minimum 1150 kg tasima kapasiteli olmalidir.
+ 16 yasini doldurmamis iscilerin AT islerde calistirilmasi yasaktir.
+ 16 yasini doldurmus 18 yasini bitirmemis genc iscilerin 6 ayda bir diger iscilerin yilda 1 A.t is saglik raporu almasi zorunludur.
+ Koruyucu kullansalar dahi kadinlar 80 db uzerinde calistirilamazlar.
+ Calisma hayatinda kadinlar.cocuklar ve ozurluler ozel risk gruplaridir.
+ İs Kanununa gore gece en gec 20.00da baslayip en erken 06.00da biten ve her halde 11 saat suren doneme gece calismasi denir .
+ 16 yasini doldurmus ancak 18 yasini doldurmamis genc iscilerin sanayiye yonelik islerde gece calistirilmasi yasaktir.
+ Kansorejen maddeler grup 1,2,3 seklinde siniflandirilir.Grup 1de kansorojen ve mutajen etki kesindir.Grup 2de kansorejen ve mutajen etki kabul edilebilir duzeydedir.Grup 3de olasilik vardir kesinlik yoktur.
+ Kansorejen ve mutojen maddelerle yapilan calismalarda 5 yilda bir risk degerlendirmesi yapilir.
+ Kansorojen ve mutojen maddelerle yapilan calismalarda saglik kayitlari 40 yil saklanir.
+ Havasinda %19dan az oksijen,%2den fazla metan%5den cok CO2 bulunan ortamlarda calisilmaz.
+ Ayni hava akimindan yararlanan ayaklarda ve damar icindeki duz ve egimli yollarda metan orani %1,5i bunlarin baglandigi donus yollarinda %1'i gecemez.
+ Tum grizuu ocaklarin istasyonlari da en gec 10 gunde bir hava olcumleri yapilir.%1den cok metan saptandiginda dusune dek olcum yapilir.
+ Tozlu komur ocaklarinin taban tavan ve cevresindeki toz ayda en az 1 kez denetlenerek gerekli olcumler yapilir.
+ Elektrik islerinde kullanilan yuksek duzeyde plastik baretler 30,000 volta kadar bozulmadan koruyuculugunu surdurur.
+ Baretler 4 kg bilyenin 1,5 mt.den uzerine dusmeye dayanimli olmalidir.
+ Elektrik ark kaynaklarindan kaynakci gozluguyle korunulmali
+ Plastik baretler yalitkan ozellikleri nedeniyle 600 volta kadar guvenlik saglarlar.
+ Elektrik tehlikesinin cok az oldugu islerde aluminyum baret kullanilir.
+ Fenni nezaretci en az 15 gunde bir ocagin isci calistirilan yerlerini denetler.Sonucu noter onayli fenni nezaretci rapor defterine ongorecegi oneri ve onlemlerle imzalatmak zorundadir.
+ Hazirlik asamasi disinda yeralti calismalarinin yapildigi yerler en az 2 ayri yolla yerustune baglanir.Yollar arasi topuk en az 30 metre olmalidir.
+ Otomatik hiz ayarlayicisi bulunan cikarma sistemleriyle yapilacak insan tasimalarinda kafeslerin hizi saniyede 12 metreyi gecmemelidir.
+ İnsan ve malzeme tasimasinda kullanilan kuyularda, lagimlarda, ana nefeslik yollarinda , egimli ve duz yollarda hava hizi sn.de 8mt.yi gecmemelidir.
+ Patlayicinin ateslenmesi en yakin delige 100 mt.den az olmamak uzere tesis sahasi disina secilen bir yerden yapilir.
+ Komur ocaklarinda lagimlar yanlizca elektrikli kapsulle ateslenir.
+ Komur ve kukurt ocaklarinda bakir, kursun, plastik kovanli kapsul kullanilirken aluminyum kovanli kapsul kullanilmaz.
+ Atesleyici grizu ocaklarda 25 mt yari capindaki bir alanda grizu olculur.
+ Yapilan olcumlerde %1 metan tespit edilirse lagimlar doldurulmaz.
+ Grizu patlamasi alt siniri %4 ust siniri % 15dir.
+ En siddetli grizu patlamasi %9,5 siddetinde olur.
+ Havasinda %2den fazla metan bulunan ocaklarda iscilerin kurtarimi ve grizu temizlenmesi disinda calisma yapmak yasaktir.%1,5 oranindaysa tum elektrikli cihazlarin prizleri cikarilir.
+ 42-1000 volt arasindaki gerilimlere alcak gerilim denir.
+ Metanin havayla karisimina grizu denir.
+ Kademe alin ve yuzlerindeki egime sev denir.
+ Kuyu agzindaki asansor kulesine sovelman denir.
+ Derinligi 25 metreyi asan kuyularda iscilerin kuyuya inip cikmasi icin kullanilan bocurgalar veya vincler fren tertibatli olmali ve motorla isletilmelidir.
+ Yikim islerinde yikilacak kismin etrafinda yuksekligin 2katina esit guvenlik alani birakilmalidir.
+ Basincli kaplarda kullanilan testler hidrolik test, radyografi testi, ultrasonik testtir.
+ Yillik izin sureleri 1-5 yil 14 gun , 5-15 yil 20 gunden az olmamali, 15 yil uzeri 26 gunden az olmamalidir.
+ Havasinda %19dan az O, %2den fazla metan ve % 18den az azot bulunan havalarda calisilmasi yasak ve tehlikelidir.
+ Sozlu aktarimla ogrenme sadece %50 de kalmaktadir.
+ BOLGE 0: Gaz buhar ve sis halindeki parlayici maddelerin hava ile karisimindan olusan patlayici ortamin normal calisma kosullarinda yuksek riskle tanimlanan yerleridir.
+ Arasira orta riskli yerler BOLGE 1 cok dusuk risk BOLGE 2 olarak tanimlanir.
+ İscilerin yattigi koguslarda hava hacmi en az 12m3 ve tavan yuksekligi en az 280 cm olmalidir.
+ İlo'ya gore kimyasallarin siniflandirmasi su sekildedir.Reaktif madde, zehirli madde, kansorejen maddedir.
+ Vucut titresimi gunluk maruziyet sinir degeri 1,15 m/s2; gunluk maruziyet etkin degeri 0,5 m/s2dir,
+ İsg tuzugune gore isyerlerinde makinalar arasi mesafe 80 cm,den az olmamalidir.
+ CE isaretinin yuksekligi asgari 5mm olmalidir.
+ İlkyardim ekibi en az 2 kisiden olusur,
+ 3008 sayili İs Kanunumuz 1936 yilinda cikarilmistir,
+ İsyeri merdivenlerinin ozellikleri:
+ 4 mt .den fazla olan her merdivende trabzan ya da korkuluk bulunacaktir.
+ Genislikleri bakim isi disinda en az 110 cm olacaktir.
+ Merdiven egimi en fazla 45derece olacaktir .
+ Yapi iskelelerinde alinacak en onemli guvenlik onlemi en az ayda bir defa muayene ve kontrol ettirilmesi ve sonuclarinin yapi is defterine yazilmasidir.
+ Yanma olayinin yangina donusmesinde onemli bir faktor olan isinin ortama yayilmasi 3 yolla olur.Bunlar; konveksiyon, konduksiyon ve radrasyondur.
+ İnsanda agir hastaliklara neden olan , calisanlar icin ciddi tehlike olusturan , topluma yayilma riski olan ancak etkili korunma ve tedavinin bulunmadigi biyolojik etkenler Grup 4 biyolojik risk etmenleridir.
+ Kompresorlerde bulunmasi gereken cihazlar :
-Manometre
-Su tahliye sistemi
-Uzaktan durdurma sistemi
+ İs sagligi ve guvenligi ile calisma ortamina iliskin ilo sozlesmesi 155 sayili sozlesmedir.
+ Binalarin yangindan korunmasi hakkinda yonetmelikte binalar; dusuk, orta ve yuksek tehlikeli olarak uce ayrilir.
+ Kimya sektorunde anahtar ve klavuz kelimeler kullanarak tehlikelerin tanimlanmasina yardimci olmak amaciyla yaygin olarak kullanilan risk degerlendirme metodu Hazop'dur.
+ Hareketli mekanik ekipman ile yapi elemani arasinda en az 50 cm olmalidir.
+ Gevsek ve az siki zemin , iksasiz sevli insaat cukurlarinda en fazla 45 derecelik aci olmalidir.
+ Bir kisinin tasiyabilecegi maksimum patlayici madde miktari 10 kg'i gecmemelidir.
+ İpliksi tozlar haric tum tozlar gravimetrik yontemle olculur.
+ Grizu tehlikesi bulunan komur ve kukurt madenlerinde kesinlikle aluminyum kapsul kullanilmaz.
+ Saglik ve guvenlik plani sadece yapi islerinde uygulanir.Saglik ve guvenlik dokumani da sadece maden islerinde uygulanir.
+ Planli yapilan isg uygulamalari sonrasi verimlilik ve uretim artar, is kazalari ve m.h azalir.
+ Gorevlilerden baskasinin yapi alanina girmesini onlemek uzere gerekli duzenlemeleri yapmak saglik ve guvenlik koordinatorunun gorevidir.
+ Tanzimattan sonra cikartilan Maaddin Nizannemesinde kazaya maruz kalanlara ve ailesine mahkeme tarafindan hukmedilen tazminat isveren tarafindan odenecektir hukmu yer almaktaydi.
+ Fabrikalar yasasi İngilterede 1833 yilinda cikarilmistir.18 yasin altindaki cocuklarin gece calistirilmasi yasaklanmistir.
+ Tanzimattan once Tuavun sandigi calisan ve ailelerine gerektiginde yardim eden kurumun adidir.
+ Yapi isi 30 gunden fazla surecek ve devamli olarak en az 20 isci calistirilacaksa CB ilgili bolge md.ne bildirimde bulunulur.
+ Ulkemizde meydana gelen is kazalarinin en onemli sebebi yaptigi isi onemsememektir,
+ Ulkemizde is sagligi ve guvenliginin saglanmasina yonelik yapilan denetimlerde en buyuk eksiklik egitimsizlik cikmaktadir.
+ Ekstra agir hizmetlerde 140 kg yuk tasima kapasitelivmerdivenler kullanilir.
+ Seyyar ve duz merdivenlerin yuksekligi en fazla 9 mt olmalidir.
+ Seyyar merdivenin ust noktasinin dayandigi yerden yuksekligi en az 1 mt olmalidir.
+ Kazi islerinde 1,5 mt derinlikten sonra elbmerdiveni kullanilinalidir.
+ Civada maksimim calisma suresi 6 saat, kursunda 4 sattir.
+ Civa ve kursunla yapilan islerde 3 ayda bir saglik taramasi yaptirilmalidir.
+ Arsenik ve fosforlu bilesiklerde calismalarda 6 ayda bir saglik taramasi yaptirilmalidir.
+ Basincli hava icinde yapilan calismalarda maksimum gunluk calisma suresi 4-7 saat arasinda degisir.
+ İsyeri veya bir bolumu devredilirse 2 yil devredenin sorumlulugu surer.
+ Belirsiz sureli is sozlesmelerinde bildirim sureleri soyledir.
- 0-6 ay calismalarda 2 hafta
- 6-18 ay calismalarda 4 hafta
- 18 ay-3 yil calismalarda 6 hafta
- 3 yildan yukari calismalarda 8 hafta
+ Uluslararasi anlasmalarla ulusal kanunlar cakistiginda uluslararasi antlasma hukumleri uygulanir.
+ 18 yas alti ve 50 yas ustu iscilere 20 gunden az yillik izin verilmez.
+ Anayasa/kanun/khk/tuzuk/yonetmelik
+ Halen yururlulukte olan 1982 anayasasi 4.anayasamizdir.
+ Kadin iscilere gece postalarinda calistirilmalari icin ilk ise giris sonrasi 6 ayda bir saglik raporu alinmalidir.
+ 4857 is kanununa gore isverenler 2 isgunu icinde is kazallarini bolge calisma md.ne bildirmek zorundadir.
+ Aluminyum ve aluminyum alasimli malzemeden yapilmis basincli kaplarin azami calisma sicakligi 100 dereceden fazla olamaz.
+ Celik malzemeden yapilmis basincli kabin ic hacmi ne olursa olsun et kalinligi en az 2mm olmalidir.
+ Basincli kaplarin imalinden sonra tasarim bsincinin 1,5 katina esit bir basincla hidrostatik ya da pnomatik test uygulanir.
+ SRC1: ULuslararasi yolcu tasimaciligi
+ SRC2: Yurtici yolcu tasimaciligi
+ SRC3: Uluslararasi esya tasimaciligi
+ SRC4: Yurtici esya kargo tasimaciligi
+ SRC5: Tehlikeli madde tasimaciligi
+ Calisan cocuklarin sektorel dagilimi tarim, sanayi, hizmet ve ticarettir.
+ Ulkemizde kadinlarin %49u tarim sektorunde calismaktadir.
+ BM cocuk haklari sozlesmesine gore 18 yas alti herkes cocuk sayilir.
+ Ekranli ekipmanlarla calismalarda isg yonetmeligi yururluge girdikten sonra firmalarin 2 yil uyum sureleri bulunmaktdir.
+ Guvenlik transformatoru kullanilmasi halinde cikis devresine en fazla 1 adet elektrikli el aleti baglanabilir.
+ Gerilim altindaki kisimlarin dokunmaya karsi gerilimi 50 voltdan yukari olan alternatif akimli Bolumleri veya 120 voltdan yukari olan dogru akimli bolumleri devreleri yalitilmis olmali veya dogrudan dogruya dokunmaya karsi korunmus olmalidir.
+ Yer degistirilebilen isletme elemanlarinin topraklama periyodik kontrolleri 6 ayda bir yapilir.
+ Alcak gerilim etkin degeri 1000 volt dahil ve altidir.
+ Enerji nakil ve dagitim hatlarinin topraklamasi 5 yilda bir yapilmalidir.
+ Elektrik uretim iletim ve dagitim tesislerinin topraklamasi hatlar haric 2 yilda bir yapilmalidir.
+ Elektrik ic tesislerinde dogru ve alternatif akimda kullanilan sigortalar 32 amper uzerinde 1 salter veya anahtarla kontrol altina alinmalidir.
+ Ses dalgalarinin ozellikler sunlardir:
- 340m/sn hizlari vardir.
- Dalga boyu, frekansi, siddeti , genligi olan dalgalardir.
- Madde ortaminda yayilirlar.
+ Kazi alanlarinda topragi disariya tasiyacak araclarin kazi yerine kolaylikla girip cikmalarini saglayacak rampa egimleri 35 dereceden fazla olamaz.
+ Kaza zinciri halkalari sunlardir;
1) insanin doga karsisinda zayifligi
2) Kisisel kusurlar
3) tehlikeli durum ve hareketler
4) Kaza olayi
5) Yaralanma ve hasar
+ İs guvenligi genel prensipleri 10 tanedir.
+ İsg kavrami A.B icinde 1980lerden sonra ele alinmaya baslamistir.
+ Eregli komur havzasi maden iscileri icin 151 sayili Kanun 10 EYlul 1921de yayinlanmaya baslamistir.
+ Dilaverpasa Nizannamesi 1865 yilinda yayinlanmistir.
+ Siyasi libaralizmin urunu olan dayanisma yasaginin kaldirilmasi ve sendikalarin kurulmasi 1846 yilina rastlar.
+ İscilerin saglik gozetimine ve calisma ortaminin gozetimine ait butun bilgiler isg birimi veya osgb tarafindan 10 yil sureyle kayit altina alinir.
+ Metan ve CO patlayicidir.
+ Kaldirma araclarinin kancalari en alt seviyede oldugunda tambur uzerinde 2 tam devir yapacak boyda halat sarili olmalidir.
+ Tehlikeli sivilarin bulundugu tank ve depolar en gec yilda 1 defa kontrol edilmelidir.
+ Acil cikis icin butun yapilarda aksi belirtilmedikce en az 2 cikis tesis edilmelidir ve cikislar da korunmus olmalidir.
+ Acil durumlari bildiren sesli uyari cihazlari binanin her yerinde yerden 150 cm yukseklikte olculecek ve ses seviyesi ortalama ses seviyesinin en az 15db uzerinde olacak sekilde yerlestirilir.
+ İsg kurullari uygulamasi 1475 sayili İs Kanunuyla baslamistir.
+ 3008 sayili is kanunu .....1937
+ 1475 sayili is kanunu........1971
+ 4857 sayili is kanunu......2003
+ Dinlenme yeri tesisi icin en az 10 isci gerekir.
+ İsg ile ilgili ilk yasal duzenlemelerin ciktigi ulkeler: İngiltere, Almanya, İsvicre, Fransa ve Abd
+ Yazili kaynaklara gore is sagligina iliskin ilk yasal duzenleme kursunun zararlarini aciklayan Hipokrat tarafindan yapildi.
+ 1839 Tanzimat
+ 1865 Dilaverpasa Nizannamesi
+ Maadin Nİzannamesi
+ 1921 Eregli Komur iscisi Hukuku
+ Ulkemizde ulusal is sagligi guvenligi konseyi 155 sayili İlo sozlesmesine dayanilarak 2005 yilinda cikarilmistir.
+ 2003 yilindan sonra ulkemizde proaktif yaklasima gecilmistir.
+ Ulkemizde kurulan ulusal is sagligi ve guvenligi konseyi 1.strateji belgesini 2006-2008de yayinlamistir.
+ Alt isveren yonetmeligine gore alt isverenlik sozlesmesinde mutlaka yer almasi gereken hususlar sunlardir.
+ Alt isverene verilen isin ne oldugu
+ Tararflarca ongorulmusse isin baslama ve bitis saatleri -tarih-
+ Asil isverenin faaliyetlerini isyerinin hangi bolumunde yurutecegi
+ İs Kanuna gore is guvencesi kapsamindaki bir isci fesih bildirimine sebep gosterilmedigi iddiasi ile en cok 1 ay icinde İs mahkemesine ise iade davasi acabilir.Mahkeme sonuclari ve davayi kazanirsa 10 gun icinde isverene basvurarak ise iadesini isteyebilir.
+ İs Kanuna goreisi kismen ya da tamamen durdurulan isveren 6 isgunu icinde yerel is mahkemesine itiraz edebilir.
+ İs Kanununa gore gunluk calisma suresini asmamak kosuluyla telafi calismasi en cok gunde 3 saat olabilir.
+ Enerji nakil ve topraklama hatlarinin 5 yilda bir olcme ve degerlendirmeye tabi tutulmasi gerekir.
+ Elektrik uretim iletim ve dagitim tesislerinin topraklamasi hatlar haric en fazla 2 yilda bir yapilmalidir.
+ LD50: oldurucu doz
+ LC50: oldurucu konsantrasyondur
+ Parlayici patlayici maddelerin oldugu yerler 1 yilda bir, yer degistirilebilen isletme elemanlariysa 6 ayda bir topraklama kontrolunden gecirilmelidir.
+ Elektrik ic tesislerinde dogru ve alternatif akimda kullanilan sigortalar 32 amper uzerinde bir salter veya anahtarla kontrol altina alinmalidir.
+ Ssk ve genel saglik sigortasi kanununa gore mh dolayisiyla gecici is gorememezlik odenegi ayakta tedavilerde sigortalinin bu kanuna gore hesaplanacak gunluk kazancinin 2/3u kadar olmalidir.
+ Suresi 1 yil ve daha fazla olan sozlesmelerin yazili yapilmasi zorunludur.
+ Bir isyerinin is guvencesi kapsaminda yer alabilmesi icin en az 30 iscinin calistirilmasi gerekir.
+ İscinin is akdinin feshi sonrasi actigi ise iade davasinda mahkemece feshin gecersizkigine karar verildiginde bu kararin kesinlesmesine kadar calistirilmadigi sure icin isciye en cok 4 ayin ucreti odenir.
+ Borclar hukukuna gore tazminat odemede isverenin sorumlulugu 10 yildir.
+ Anayasamizin 60.maddesi sosyal guvenlik hakkini en guzel bicimde duzenler.herkes sosyal guvenlik hakkina sahiptir.
+ Borclar hukuku ozel hukuk dalidir.
+ İsyeri veya bir bolumu devredildiginde isverenin sorumlulugu 2 yildir.
+ Cagri uzerine calismada iscinin ne kadar sureyle calisacagi belirlenmedigi zaman haftalik calisma suresi gunde 4 haftada 20 saatten az olamaz.
+ İs guvencesi kapsaminda olmayan isyerinde isveren is aktini kotuye kullanmasi halinde asagidaki tazminatlari verir.
- Calisilan sureye gore kidem tazminati
- bildirim suresini beklemeden isten cikarilmasi halinde bildirim suresi kadar tazminat
- Bildirim suresinin 3 kati tazminat oder
+ İsitme kaybinin ilk goruldugu frekans 4000 hz.dir.Buna akustik centik denir.
+ İs akdi feshedilen isciye gunde 2 saat is arama izni verilir.İsci bu surelerde calisirsa ucretini %100 zamli oder.
+ İs kanunu kapsaminda madde 24-25 kapsaminda ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan hallerde 6 isgunu ve fiilin gerceklesmesinden itibaren 1 yil icinde fesih kullanilmalidir.
+ Fazla surelerle calismalarda %25 artirimli odenir.
+ Agir ve tehlikeli is saglik raporlari : aile hekimlerinden, isyeri hekimlerinden, toplum sagligi merkezlerinden alinir.
+ Posta degisimi yapacak bir calisan surekli olarak en az 11 saat dinlendurilmeden isbasi yaptirtilamaz.
+ Ozel sektorde %3 ozurlu kamuda %4 ozurlu , %2 eski hukumlu calistirilmalidir.
+ Ucreti mucbir bir sebep disinda 20 gunden itibaren odenmeyen isci is gorme borcunu yerine getirmekten kacinabilir.
+ Genc iscilerin ve hamile kadinlarin geceleri calistirilmasi yasaktir.
+ Yuksek binalarda, haberlesme evrak teknik donanim gibi dusey tesisat saft ve baca duvarlarinin yangina en az 120 dk ve kapaklarinin en az 90 dk dayanikli ve duman sizdirmaz olmasi gerekir.
+ İsin durdurulmasi ya da isyerinin kapatilmasi kararina karsi isveren 6 isgunu icinde is mahkemesine itiraz edebilir.
+ Sanayiden sayilan islerle ilgili yonetmelik 102 tanedir.
+ Csgb teskilat ve gorevleri hakkindaki kanunun 2.md,ne gore gorevleri sunlardir.
-İsg 'ni saglayacak tedbirlerin uygulanmasini izlemek
-isyerlerinde koruyucu hizmetleri yurutenlerin niteliklerini belirlemek egitim ve sertifikalandirilmasini saglamak
-Mesleki yeterlilik sisteminin olusturulmasi icin gerekli tedbirleri almak
+ İlonun is teftisine iliskin kabul edilen sozlesmesi 81 nolu sozlesmedir.
+ Dunya Saglik orgutu 7 nisan 1948de kurulmustur.9 haziran 1949 yilinda da Turkiye uye olmustur.
+ Turkiye İlonun tum sozlesmelerini onaylamamistir.
+ İlo sozlesmeleri:
+ 81 nolu sozlesme , is teftisine iliskin hukumler
+ 127 nolu sozlesme, tek iscinin tasiyacagi azami yuk
+ 155 nolu sozlesme, ulusal politikalarin belirlenmesi ve calisma ortamina iliskin hukumler
+ Kendisine ait birden cok isyeri olan isveren en gec 6 ayda bir isg kurul raporlarini incelemek ve gereken onlemleri almak zorundadir.
+ Olasi hata turleri ve etkileri analizi FMEA = Olasilik * siddet * fark edilebilirlik
+ Ohsas 18001 ; 1999 yilinda olusturulmus ve 2001 yilinda TSE tarafindan kabul edilerek yayimlanmistir.
+ Yonetim sistemi uygulama sureci
1-isg politikasi
2-planlama
3-uygulama ve operasyon
4-kontroller ve kusur giderici eylemler
5-gozden gecirme ve surekli iyilesme
+ Uygulama asamasinda risklerin kabul edilebilir olup olmadigina karar verilir.
+ Planlamada riskler degerlendirilir.
+ Risk kontrol hiyerarsisi:
-tehlikenin ortadan kaldirilmasi
-ikame
-muhendislik onlemleri
-isaretler/uyarilar/idari onlemler
-kkd
+ X tipi matris risk degerlendirme yontemi; calisan personel sayisi, toplumda yaratacagi etki,cevreye olan etki ve ekipman kayit degerini dikkate alarak siddet derecesini belirler.
+ Baslangicta secilmis bir olayin meydana gelmesinden sonra ortaya cikabilecek sonuclarin akisini diyagramla gosteren sistem FTA'dir.
+ İhtimal *frekans *sonucun dercesi = kinney
+ Plan ve proje safhasinda en uygun risk deg.prosesi PHAdir.
+ Olmamasi gereken tepe olay FTA'da saptanir.
+ Endustriyel hijyen kurallarina uymadan calisilmasi durumunda benzen kan kanserine neden olur.
+ Titresim, gurultu, aydinlatma, termal konfor, basinc Fiziksel risk etmenlerine girer.
+ Gurultu; kaynakta, alicida ve cevrede kontroledilir.
+ El kol gunluk maruziyet sinir degeri 5,0 m/s2, etkin deger 2.5 m/s2
+ Tum vucud sinir degeri 1.15 m/s2, etkin deger. 0,5 m/s2
+ El kol titresiminde. 1-1000 htz titresime duyarliyken, vucut 1-80 htz titresime karsi duyarlidir.
+ Titresim yasasi 23.12.2010 tarihinde yururluge grmisti.
+ Bir dalgic 22 m.den fazla derinlige en fazla gunde 2 defa dalis yapabilir ve her dalis arasi da minimum 5 saat beklemelidir.
+ Basinc altinda calisan dalgiclar ise basladiktan 15 gun sonra adaptasyon muayenesi yaptirilir.
+ Grizulu ocaklarda acik alevli aydinlatma lambasi veya karpit lambasi kullanmak yasaktir.
+ Yanma olayinin gerceklesmesi icin %18 oksijene ihtiyac vardir.
+ Dogalgaz alt ve ust patlama limitleri %5-%15dir,
+ Seyyar yangin sondurme cihaziyla yuksek gerilimli elektrik yanginina en az 5metreden mudahale edilmelidir.
+ Lpg ve dogalgazin yanabilmesi icin en az % 12 oksijen gerekir.
+ Kimyasal maddelerin Siniflandirilmasinda ipucu kelimeler
Parlamada.......ani gaz yayilimi var
Oksitleyicide......egzotermik reaksiyon var
Cok toksik maddede...... Cok az soluma var
Toksik maddede........az solundugunda
Zehirli maddede.....solundugunda
Cok kolay alevlenir.....parlama 0 kaynama 35 derece
Kolay alevlenir......parlama noktasi 21 dereceden dusuk
+ Alevlenir.....parlama noktasi 55
+ Tahris edicide....cilt var
+ Asindiricida.....canli doku var
+ İcinde yassi tipte bez hortum sarilmis yangin dolabi en az 2 kisiyle kullanilabilir.Hortum uzunlugu 20 metre olmalidir.
+ İkinci defa dolumu yapilmis ysc garantisi 1 yildir.
+ Her yanginda cikan hem patlama tehlikesi olan hem de bogma tehlikesi olusturan gaz CO'dir.
+ Lpg gazinin alt ve ust patlama limiti %2,1 -%9,6 arasindadir.
+ CO2 ysc kesinlikle D sinifi yanginlarda kullanilmaz.
+ Sivi madde yanginlarinin en iyi sondurucusu kopuktur.
+ İsyerlerinde malzemelerin istiflemeye musade edilen maksimum limiti 3 metredir.
+ İsyeri merdivenleri m2 de en az 500 kg yuk kapasiteli olmalidir.
+ İsyerlerinde gecitlerin, ara yollarin genisligi en az 120 cm olmalidir.
+ Radyant isi cevredeki cisimlerden yayilan isidir.
+ Ayrintilarin yakindan secilmesi gereken islerde aydinlatma en az 300 lux olmalidir.
+ Calisanlar uzerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler birakan is verimini olumsuz yonde etkileyen gurultulere esdeger gurultu denir.
+ Kalici isitme kaybinin 1.evresinde isitme kaybi 4000-4500 hz frekanslari arasinda olur.
+ Meslek hastaligi olmasi icin gurultulu iste minimum 2 yil calisma ve 85 db uzeri islerdeyse en az 30 gun surekli calisma zorunlulugu vardir.
+ Cok bugu olusan kapali isyerleri mevzuat geregi 15-30 derece arasina getirilmelidir.
+ Lux; isinlarin yonune dik bir yuzeydeki 1 m2ye dusen lumen miktaridir.
+ Kkd kullanimi gerektirmeyen en yuksek ses degeri 80 db,dir.
+ İsitme esigi 0 db agri esigi de 140 db.dir.
+ Genc ve saglikli bir kisi 20 mPa ile 200 mPa siddetinde baska bir deyisle 20 hz ile 20.000 khz frekans degerlerini duyabilir.
+ Titresim olcumlerinde oktav bant kullanilir.
+ İsyerlerinde en uygun hava akim hiz degerleri 0,3-0,5 m/sn olmalidir.
+ İsyerlerinde bagil nem %30-80 arasinda olmalidir.
+ Havanin nemini hidrometre olcer.
+ Termal konfor faktorleri sunlardir.
- hava sicakligi
- hava akimi
- havanin nemi
+ Basincin 4 atmosferi asmasi durumunda azot narkozu olur.Bunun icin helyum gazi kullanilir.
+ 4,5 N/cm2den yuksek basinc degisikligi insan organizmasinda saglik sorunlarina neden olur.
+ İs makinalari kontrol kayitlari 10 yil saklanmalidir.
+ Konveksiyon: Tasinimla isi transferi
+ Konduksiyon: İletimle isi transferi
+ Radrasyon : isinimla isi transferi
+ Kursun vucudumuza solunum ve sindirimle girer.
+ ESD DEGERİ : İsyeri havasinda var olan , gunde 8 haftada 40 saat calismada iscilerin hicbirine zarar vermedigi kabul edilen degerdir.(esik sinir deger)
+ Karbondioksit fazlaligi gizli nefes alip vermeye neden olur.
+ Mermer inert tozdur.
+ Pazartesi savahlari isyerine gelindiginde baslayan nefes darligi bsinozis icin tipiktir.
+ Kaynak ve kesme islemlerinde ortaya cikan bilesikler sunlardir.Civa, Florur, Kursun
+ Kursunla yapilan calismalarda 3 ayda bir saglik kontrolu yapilmalidir.
+ Asetilen tupleri sari renkte boyanir.
+ Nikel. Benzidin, iyonizan radrasyon kansorejendir.
+ SİLİKOZİS: Kristalize olmus silika tozlarinin neden oldugu bir hastaliktir.hastaligin tedavisi yoktur.
+ ANTRAKOZİS: Komur madenciliginde gorulen bir hastaliktir.
+ PNOMOKONYOZ: Tozlu havanin tenefusu sonucu olusan meslek hastaliklarinin genel adidir.
+ ASBEZTOZİS: Fibrotik goruntulerin daha cok bazal segmentte oldugu asbest tozlarinin neden oldugu bir hastaliktir.
+ Benzen; kan kanseri yapar.
+ Vincle calismalarda ruzgar hizi 50 km/saati gecerse calismaya ara verilir.
+ Amonyak gazi tahris edici gazlar arasinda yer alir.
+ 100 ml kan icinde kursunun baglayici biyolojik sinir degeri 70ug Pb iken ;
-Derhal saglik gozetimi baslatilmasi siniri 40 ug Pb'dir.
+ 1 m3 hava icinde 0,075 mg/m3 de derhal saglik gozetimi baslatilir.
+ Twa degeri 0,15 mg /m3 oldugundaysa derhal saglik gozetimi baslatilir.
+ Maksimim calisma suresi civada 6, kursunda 4 saattir.
+ Kursunla yapilan calismalarda kisi basi ortam havasi 15 m3 olmalidir.
+ MAK DEGER: Kapali isyerinde musade edilen ve gunde 8 saat calismada sagligi bozmayacak olan azami miktarina denir.(maximum allowable consantration)
+ TWA: 8 saatlik belirlenen referans sure icinde olculen zaman agirlikli ortalamaya denir.
+ Kursun Twa degeri: 0,15 mg/m3
+ Civa TWa degeri: 0,075 mg/ m3
+ STEL: Baska bir sure belirlenmedikce 15 dk bir sure icin asilmamasi gereken maruziyet ust sinir degeridir.
+ MESLEKİ MARUZİYET SİNİR DEGERİ: Baska Sekilde belirlenmedikce 8 saatlik surede calisanlarin solunum bolgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonunun zaman agirlikli ust siniridir.
+ ESD: Ortalama konsantrasyondur.
+ Basincli tuplerin periyodik kontrol suresi 5 yildir.
+ Asit uzerine kesinlikle su dokulmemelidir.
+ Kimyasal depolardan sevkiyat yapilirken 'once gelen once gider' prensibi uygulanir.
+ Depolarda istif yapilan bolumlerdeki yollarin genisligi ;
+ Ana yollarinda 6 metre, tali yollarda 2 metre ve ara yollarda 1 metredir.
+ Kimyasal madedeler İLO'ya gore siniflandirilmasi ;
-Reaktif
-Zehirli
-Kansorojen
+ Kimyasalin plesantadan fetusa geçişi teratojenik etkidir.
+ Biyolojik etkenlere maruz kalan iscilerin saglik kayitlari en az 10 yil saklanmalidir.
+ İsverenler grup 3 ve 4'e maruz kalanlarin listesini , kayitlarini, kazalari 20 yil saklamak zorundadir.Ancak uzun kulucka donemi olan hastaliklarda, hastalik uzun yillardir teshis edilememisse ve uzun sureli ciddi ariza birakabilen enfeksiyonlarda kayitlar 40 yil saklanmalidir.
+ Pnemokonyozun ortaya cikmasi icin en kisa sure 5 yildir.
+ Kaynaginda korunma.........Ortama yonelik korunma.........Kisiye yonelik korunma
+ Ulusal isg politikasi ; sendikalar, unuversiteler, sivil toplum orgutleri gorusleri alinarak devlet tarafindan olusturulur.
+ Metan, propan, etan kaynakcilikta kullanilan yanici gazlardir.
+ Kaynak islerinde kullanilan gaz tuplerinin kaynak gazlarinin renk kodlari soyledir.
+ Helyum: Kahverengi
+ Hidrojen: Kirmizi
+ Asetilen : Sari
+ Oksijen : Mavi (valf agzi sag vida)
+ Son yillarda kaynak islerindeki is kazalarinin en onemli sebebi ehliyetli eleman eksikligidir.
+ 42 volta kadar olan gerilim kucuk gerilimdir.
+ İcice gecmis kare sekli el aletinin cift yalitimli oldugunu gosterir.
+ Kaynak islerinde gunde en fazla 7,5 saat calistirilabilir.
+ Kaynak islerinde tavan yuksekligi en az 5 mt olmalidir.
+ Kaynak islerinde kullanilan basincli gaz tuplerinin periyodik olcumleri 5 yilda bir yapilir.
+ Oksijen tupleriyle diger patlayici tupler arasi en az 6 mt mesafe olmalidir.
+ Sebeke geriliminde tehlikeli gerilim siniri 50 volt olarak kabul edilir.
+ Dokunma gerilimi; uzerinde elektrik olan bir iletkene elle dokunuldugu zaman el ile ayaklarin temas ettigi nokta arasindaki gerilimdir.
+ Dc devrelerde dokunma gerilimi 120 volt, Ac devrelerde ise 50 volttur.
+ Elektronlar (
+) degil (-) yukludur.Elektronlar kaynagin (pilin) - ucundan
+ ucuna dogru akarlar.
+ Elektrikli aletlerden birinde faz, sase, toprak arizasi olmasi durumunda atarak aleti kullananin carpilmasini onlemek kacak akim rolesinin gorevidir.
+ Dogru akimda tehlikeli gerilim 120 volt, sebeke geriliminde tehlikeli gerilim 50 volttur.
+ Evsel aboneler icin kullanilan kacak akim rolesinin calisma akim esigi 30 mA'dir.
+ Elektrik carpmalarinda kalp durmasina bagli dolasim ve solunum yetmezligi icin carpilma akimi en dusuk degeri 80-100 mA dolayindadir.
+ Gama isinlari yani x isinlari iyonlastirici radrasyon kaynagidir.
+ Kazan, tank gibi dar yerlerde, nemli ve islak alanlarda kaynak yapildiginda sadece dogru akim kullanilir.
+ 250-420 kv gerilim altindaki iletkenlere yaklasma mesafesi 350 cm.dir.
+ Gerilim altindaki kisimlarin alternatif akimda 50 voltdan yukarisi, dogru akimdaysa 120 voltdan yalitilmali ya da dokunmaya karsi korunmalidir.
+ Parlayici patlayici maddeleri bulundugu yerlerde bu maddelerin yakinindaki yerlerde statik elektrik yuklerinin meydana gelmesine karsi alinacak onlemler sunlardir.
-iyonizasyon
-Topraklama
-Nemlendirme
+ Acik hava elektrik tesisati en az 180 cm tel ya da duvarla cevrilmis olmali ikaz levhalari takilmali ve kapi kilitli olmalidir.
+ Carpilmalarda yaralanmanin ciddiyetini akim belirler.
+ Alcak gerilim ile yuksek gerilim arasindaki sinir deger 1000 voltdur.
+ Alcak gerilimde 50 volt ustunde olan gerilim tehlike gerilimidir.Yuksek gerilimdeyse hata suresine bagli degisen gerilimdir.
+ Kaldirma araclari statik yuk denetyi yapilirken yuk en az 10-20 cm yukari kaldirilir ve 10 dk askida tutulur.
+ Kaldirma araclarinda erimis maden ya da asindirici yuk tasindiginda kancalarin tasima gucu yani guvenlik kaysayisi tasinan yukun 5 kati olmalidir.
+ Kaldirma araclarinda kullanilan metal halatlarda ve halat ucu birlesim
+ Yerlerinde guvenlik katsayisi 5 olmalidir.
+ Kaldirma araclarinin halat tamburlarinda en az 2 sarim halat bulunmalidir.
+ Forkliftlere surucu haric kimse binemez, icinde kkd kullanimi gerekmez.G sinifi belge gerekir.
+ Loder buldozer forklift kullanimi icin G sinifi belge gerekir.
+ Ravyali testere alt ve ust koruyuculariyla beraber kullanilmalidir.
+ Bakim onarim islerinin isg acisindan onemi beklenmedik arizalari onlemesidir.
+ Serit testere ve bicki makinalari testerelerinin baglantilari ayda 1 kontrol edilmelidir.
+ İcme suyu boru donanim rengi yesildir.
+ Buhar boru donanim temel rengi kirmizidir.
+ 24 saat icinde 50den fazla calisani olan yeralti ocaklarinda isciler arasinda bir yangin ekibi olusturulmasi zorunludur.
+ Binalarin yangindan korunmasi yonetmeligine gore ysc'in yillik kontrolleri yilda 1 yapilirken isg tuzugumuze gore 6 ayda bir yapilir.
+ D sinifi yanginlarda CO2 kesinlikle kullanilmaz.
+ Yanma olayi sirasinda CO aciga cikar.
+ Portatif yangin sondurme cihazlarinda kullanilan puskurtucu toz azottur.
+ Yasaklayici isaretlerde kirmizi kisimlar isaret alaninin en az %35i olmali; uyari isaretinde ise sari kisimlar en az alanin %50sini kaplamalidir.
+ A grubu yanginlar.............kati madde yanginlaridir.
- B grubu yanginlar.............sivi madde yanginlaridir.1.oncelik Kkt'dur.
- C grubu yanginlar..............gaz yanginlaridir.
- D grubu yanginlar.............metal yanginlaridir.C02 kesinlikle. Kullanilmaz.
- E grubu yanginlar..............elektrik yanginlaridir.
+ Binalarin Yangindan Korunmasi Yonetmeligi Onemli HUsuslari
- Binada kisi sayisi 500'u gecerse 3 cikis noktasi bulunmalidir.
- Acil durum aydinlatmasi en az 60 dk aydinlatmaya devam edecek sekilde olmalidir.
- Sesli uyari cihazlari ses seviyesi 75-120 db arasinda olmalidir.
- Seyyar sondurme cihazlarina uzaklik en fazla 25 metre olmalidir.
- Lpg tank sahasinda en az 2 adet 12 kg.lik ysc bulunmalidir.
- Acil durum ekiplerinde kurtarma ve sondurme 3, koruma ve ilk yardim ekibi 2 kisiden olusur.
- Dusuk tehlike sinifinda her 500 m2ye 1 adet 6 kglik ysc gerekir.orta ve yuksek tehlike sinifinda her 250 m2 yapi insaat alani icin 1 adet uygun tipte 6 kg.lik Ysc gerekir.
+ Yangin sirasinda isinan metalin yaydigi isinin ulastigi yerlerdeki yanici maddeleri tutusturmasina KONDUKSİYON denir.
+ İnfilak asamasina gelmis yakit tanki yangininda alevin rengi MAVİ'dir.
+ 35 kv'dan yukari bir gerilim altindaki bir elektrik tesis ve cihazina 3 metreden fazla ysc ile sondurme maksadiyla yanasilmamalidir.
+ Petrol sondaj kule yanginlarinda en etkili madde nitrogliserinle sondurme islemidir.
+ Yangin alarm algilama sistemleri 3 tanedir.
-Duman dedektorleri
-Beam dedektorleri
-İsi dedektirleri
+ İsyerlerinde acil durum calismalari sistemi isleyici su sekilde olmalidir.
-İlk olarak acil durumlarin neler oldugu belirlenmeli
-Onlemler belirlenir
-Ekipler olusturulmali
-Egitimleri verilmeli
-Uygulamalari yapilmali
-Gozden gecirme , guncelleme ve iyilestirmeler yapilmali
+ 300 kisiden fazla isci calistiran maden isletmelerinde tozla mucadele birimi kurma zorunlulugu vardir.
+ Kimyasal maddelerin ambalajlari uzerinde bulunmasi gereken etiket; turuncu zemin uzerine siyah piktogram
+ Vucuda alinan 2 kimyasaldan birinin etkisini digerinin yok etmesine antagonizma denir.
+ Kadin iscilerin gece postalarinda calismaya devam etmeleri icin ilk ise giris sonrasi alinan saglik raporlarini takiben 6 ayda bir yenilenen saglik raporlari olmalidir.
+ Cok kolay alevlenir madde: 0 dereceden dusuk parlama noktasi ve 35 dereceden dusuk kaynama noktasina sahip sivi haldeki maddeler ile oda sicakliginda ve basincinda havayla temasinda yanabilen gaz halindeki maddeler cok kolay alevlenir maddelerdir.
+ En az 2 veya daha cok maddeden olusan karisim ve cozeltilere 'mustahzar'denir.
+ İlk caglarda halsizlik, kabizlik,felcler, gorme bozukluklari gibi bulgularin kursun ile iliskisini ortaya koyan ilk kisi Hipokrates'dir.
+ İlo 155 nolu sozlesmesinde isg politikasini belirler. İsg hizmetlerinin yerine getirilmesine iliskin Tc tarafindan 2004 yilinda kabul edilen sozlesme İlo'nun 161 nolu sozlesmesidir
+ Yapi islerinde isg tuzugune gore asma iskelelerde en fazla 4 kisi calisabilir.
+ İsg tuzugune gore ; korkulukla platformla calisilmasi imkani saglanamayan binalarin dis kisimlarinda , catilarda ve yuksek yerlerde 4 metreden sonra gerekli tedbirler alinarak ve calisan iscilere uygun baret , emniyet kemeri, baglama ipleri verilmalidir.
+ İsyerlerinde 150den fazla isci calistirilmasi durumunda isverence tuketim koop.kurulmalidir.
+ Parlayici, patlayici maddelerin bulundugu isyerlerinde kablolar , telefon kablolari da dahil en az 50 cm derinlige konmalidir.
+ Doldurulan asetilen tupleri en az 12 saat dik olarak tutulduktan sonra kullanilacaktir.
+ Benzen; yapistirici madde imalinde kullanilir.%1'i gecmemelidir.
+ Dolum yerlerinde lpg.nin tuplere doldurulmasi isi stok kaplarindan en az 5 mt uzakta yanliz bu is icin ayrilmis ozel alanda yapilacaktir.
+ Alevlenir madde; Parlama noktasi 21-55 derece arasinda olan sivi haldeki maddelerdir.
+ Kimyasal maddelerin birbirleriyle etkilesimi 3 turlu olur.
-Sinerjik etki
-Antagonizma
-Bagimsiz etki
+ Slikoz. Aspestoz fibrojenik tozlardir.
+ Parlayici, patlayici gaz olcumunde explozimetre kullanilir.
+ Yangin dolaplari arasindaki uzaklik en fazla 30 mt olmalidir.
+ Basincli kaplarda bulunmasi gerekli emniyet valfleri azami isletme basincinin 1.1 katini acacak sekilde ayarlanmalidir.
+ Fazla calisma suresi 1 yilda 270 saati gecemez.
+ Nemli havanin ; sicaklik, mutlak nem, bagil nem, isi tutumu gibi termodinamik ozelliklerinin uzerinde grafik olarak gosterildigi diyagrama psikrometrik diyagram denir.
+ Konfor bolgesi ; %30-%60 bagil nem , 200- 270 derece kuru termometre sicakligi konfor bolgesidir.
+ Yetiskin bir insanin saatte 30 m3 temiz havaya ihtiyaci vardir.
+ Calisma yerinde kisi basina dusen hava hacmi 10 m3 olmali .Kursunla yapilan calismalarda ise hava hacmi 15 m3 olmalidir.
+ Normal sartlarda tabi havalandirma ile ortamin havasinin saatte 2-3 kez degistigi kabul edilmektedir.
+ Zararli toz ve gazlarin bulundugu ortamlarda minimum tavan yuksekligi 3,5 metre olmalidir.Oysaki normal sartlarda tavan yuksekligi 3 metre olmalidir.
+ Basincli kaplarin imalati sonrasi tasarim basincinin 1,5 katina esit hidrostatik ya da pnomatik test uygulanir.
+ Basincli kaplarda bulunmasi gerekli emniyet valfleri azami calisma basincinin 1,5 katini acacak sekilde ayarlanmalidir.
+ Ayakta yapilan agir bir iste iscinin en rahat ettigi sicaklik 17 derecedir.
+ Kazanlarda hidrolik test isletme basincinin 1,5 katiyla yapilir.
+ Basincli kaplar yonetmeligine gore minimum 0,5 bar maksimum 30 bar olan kaplar basincli kaptir.
+ Basincli kaplarda emniyet cihazlari; patlama diski, hidrofor,kuresel vanadir.
+ Basincli kaplarda test teknikleri 3 sekildedir.
-Ultrasonografik
-Radyografik
-Sivi sizdirmazlik
+ Basincli kaplarin etiketlerinde calisma sicakligi olmaz.
+ Hidrometre; sicak su kazanlarinda vardir.Buhar kazanlarinda yoktur.
+ Oksijen tuplerinin en az 5 yil, en cok 10 yilda bir hidrolik basinc testine tabi tutulmasi gerekir.
+ Kapali alanlarda gurultu de bir tehlikedir.
+ Kapali alanlarda alinacak isg tedbirleri sunlardir.
-Antititresimli eldiven kullanilmasi
-Kaynaklarin izole edilmesi
+ Haberlesme sistemleri kontrolu
+ Kopuklu tip ysc; 12 ayda bir bosaltilip yeniden doldurulmalidir.
+ İs yasasi geregi ucret alacaklarinda zaman asimi suresi 5 yildir.
+ Msds'ler 16 maddeden olusur.
+ İnsan tasimada bir halat en fazla 18 ay kullanilir.20 kez de kullanim oncesi deney yapilir.
+ Yapi islerinde yikim sirasinda bina yuksekliginin 2 kati kadar bosluk birakilir.
+ Ulkemizde elle tasima isi 25-50 kg arasinda belirlenmistir.İlo'ya gore sinir 55 kg'dir.
+ Elle tasima isleri yonetmeliginde tanimlar soyledir.
-Bireysel risk faktorleri
-Calisma ortaminin ozellikleri
-Yukun ozellikleri
+ Halatlar; CSGB izni olmadan insan tasimasinda 18 aydan fazla kullanilamaz.
+ Tek seyyar ve duz merdivenler en fazla 9 mt olabilir.
+ Seyyar merdivenin tepesi dayandigi yerden en az 1 mt yukarda olmalidir.
+ Ahsap iskelelerde iki dikme arasi , yuk tasiyan iskelelerde 240 cm.den yuk tasimayan iskelelerde ise 3 metreden fazla olmayacaktir.
+ Celik burunlu iskelelerde dusey ve yatay borulardaki ekler en cok 6 metrede bir yapilacaktir.
+ Asma iskelelerde her m2ye 400 kgdan fazla yuk gelmeyecek ve en fazla 4 isci calistirilabilecektir.
+ Sabit merdivenlerde en fazla 10 metrede bir dinlenme platformu olur.
+ Merdivenin son 3 basamagina cikilmaz.
+ Maden ve tas ocaklarinda atesleme sirasinda yol , bina ve tesislerde en az 70 cm ara birakilmalidir.
+ Yeraltinda hava akim hizi anomometreyle olculur.Yeraltinda hava akim hizi 8 m/sn olmalidir.
+ Metan gazi hava karisiminin % 9,2 oraninda birlesiminde en siddetli grizu patlamasi olur.
+ Yeralti patlayici deposunda sicaklik 8-30 derece arasinda olmalidir.
+ Mevzuatimiza gore yeraltinda izin verilen en az oksijen ve en cok CO2 orani %19 ve % 0,5 dur.
+ Yeraltinda iki kat arasini birlestiren tahkimatli bir burun bir bolumunun insan inis ve cikisi icin merdivenle techiz edildigi , bir bolumununse cevher veya ramble nakledildigi acikliga KELEBE denir.
+ Vinc ve varagel bas ve diplerinde kurulan koruyucu duzene KARAKOL denir.
+ Metan gazinin havayla yaptigi karisim % 4-15 oraninda patlayici ozellik gosterir.En siddetli patlamaysa % 9,2 oraninda olur.
+ Kaymaya ve dusmeye karsi izgaralarin araliklari en cok 2 cm olmalidir.
+ İs kazalari teorileri 4 tanedir.
-Tek etken teorisi
-COk etken teorisi
-Domino teorisi
-Enerji bosalimi teorisi
+ Kadin isciler gece postalarinda 7,5 saatten fazla calistirilamaz.
+ İs etigi evrensel, is ahlaki toplumsaldir.
+ Bilgi algilamada goz, algilamanin % 80-90 ini kapsar.
+ İs denetiminin yasal dayanagini 81 sayili İLO sozlesmesi olusturmaktadir.Turkiye 1950 yilinda bu sozlesmeyi onaylayarak yukumluluk altina girmistir.
+ Borclar Kanunumuz 1926 yilinda yururluge girmistir.
+ Umumi hifzissiha Kanunu 1930 yilinda yururluge girmistir.
+ Calisma hayatimizin ilk onemli yasasi olan 3008 sayili is kanunu 1937 yilinda yururluge girmistir.
+ Calisma ve Sosyal Guv.BAkanligi 1945 yilinda kurulmustur.
+ 506 sayili Sosyal Sigortalar Kanunu 1964 yilinda cikarilmistir.
+ 1475 sayili is kanunumuz 1971 tarihinde yururluge girmistir.
+ 10 haziran 2003 yilinda da 4857 is kanunu yururluge girmistir.
+ Ulkemizde ilk defa 2005 yilinda 155 sayili İlo sozlesmesi geregi yulusal is sagligi ve guvenligi konseyi olusturulmus ve ulusal isg politika belgesi 2006-2008 yayinlanmistir.
+ İsg kurullari hakkindaki hukumlere uymayanlara is kanununun 105.maddesi geregi para cezasi uygulanir.
+ Ulkemizde standart yayimlayan kurum TSE'dir.Kalite sistemi belgelendirme faaliyetleri Turkak tarafindan akredite edilir.
+ İso 9001, iso 14001, ohsas 18001de sirket ici uygunsuzluklar Tetkik basligi altinda incelenir.her 3 sistemde de bir ust duzeye cikabilmanin temel sarti surekli iyilestirmedir.
+ Ohsas 18001de kazaya sebep olan veya kazaya sebep olabilecek potansiyele sahip olay vaka olarak tanimlanir.
+ Ohsas 18801de kabul edilemez zarar riski icermeme durumuna GUVENLİK denir.
+ Ohsas 18001de yonetim gozden gecirme toplantilari en az yilda bir kez yapilmalidir.
+ Ohsas 18801de prosedurler birinci derece dokumanlardir.Talimatlar ikinci derece dokumanlardir.Mevzuatlar ise dis kaynakli dokumanlardir.
+ İsg yonetim sistemleri sunlardir.
-İsa 2000
-Npr 5001
-Osha AS/Nsz 4360- 4804
-Ohsas 18001 ve Ohsas 18002
+ Ohsas 18001 temel adimlari sunlarsir.
-İsg politikasinin olusturulmasi
-Planlama (Risk degerlendirmesi bu asamada yapilir)
-Uygulama ve isletme
-Kontrol ve duzeltici faaliyet
-Yonetimin gozden gecirmesi
+ Deming cevrimi olarak da bilinen PUKO dongusununun uygulama asamasinda risk degerlendirmesi yapilir ve risklerin kabul edilebilir olup olmadigina karar verilir.
+ İmalat sirasinda ya da sonrasinda olasi hatalarin tespit edilmesi amaciyla yapilan degerlendirme teknigi 'Hata turleri ve etkileri. analizi'dir.Risk degerlendirmesinde hata turleri ve etkileri analizini FMEA veya HTEA olarak gorebiliriz.4 cesidi vardir: Sistem, servis, tasarim, proses.Riski belirleyen degiskenlerin olculmesinde 1-10 olcegi kullanilir.Sistemin cok yuksek riskli olarak degerlendirilmesi icin hesaplanan risk oncelik degerinin 200-1000 arasinda olmasi gerekir.
+ Risk degerlendirme yontemleri 3e ayrilir.
-Kalitatif yani nitel (sayisal veriler kullanilmaz)
-Kantitatif yani nicel
-Karma yontemler
+ HAZOP ; risk degerlendirme yontemlerinden Tehlike ve isletilebilirlik analizi yontemini ifade eder.
+ İslem surecini gorsel olarak sergilemek icin grafik model kullanan risk degerlendirme yontemi Hata Agaci Analizidir.
+ Hata agaci analizi ile olay agaci analizi yontemlerini beraber kullanan risk degerlendirme teknigi 'Sebep sonuc analizi'dir.
+ Olasilik, siddet, siklik yani frekans KİNNEY yonteminde vardir.
+ Risk degerlendirmesinin yasal dayanagi is kanunun 77 ve 78. Maddeleriyle ilonun 161 sayili sozlesmesine dayanir.
+ Balik kilcigi : neden sonuc diyagrami
+ Olay agaci analizi: ileriye dogru dusunme teknigi
+ Geriye dogru dusunme teknigi: Geriye dogru dusunme teknigi
+ bir sisteme disardan uygulanan kuvvetin frekansi sistemin dogal titresim frekansina esit oldugunda titresim hareketinin genliginin cok buyuk bir degere cikmasi olayina REZONANS denir.
+ İsyerlerinde tekduze aydinligin saglanmasi icin tavana yerlestirilen iki lamba arasindaki uzakligin olcusu lambalarin calisma yuzeyinden yuksekliginin 1/2 katini asmamalidir.
+ Agir endustriel islerin yapildigi isyerleri icin onerilen sicaklik araligi 12-15 derece araligidir.
+ Kulak zari ve orta kulak kemiklerinde iletim tipi isitme kaybi , ic kulakta ise algi tipi isitme kaybi olusur.
+ İsci sagligi ve is guvenligi tuzugunun 22,maddesine gore A.T islerin yapilmadigi isyerlerinde gurultu seviyesi 80 db.i gecmemelidir.
+ Radyant isi Glob termometre ile olculur.
+ İse giris mueyenesi tarihte ilk defa İngilterede 1833 yilinda fabrikalar Kanunu ile zorunlu oldu.
+ Fincancilar sozlesmesi 1776 yilinda devlet hakemliginde yapilan ilk toplu sozlesme olmasi dolayisiyla tarihte bir ilktir.
+ Ulkelere gore isg ile ilgili ilk kanunlarin tarihleri;
-Belcika 1810
-İngiltere 1833
-Almanya 1839
-İsvicre 1840
-Fransa 1841
+ Amerika 1877
+ Maadin Nizannemesi (1869) butun madenlerde calisanlarin guvenligi ile ilgili cesitli hukumleri duzenleyen bir mevzuattir.
+ Maruziyet sinir degeri : 87 db ve 200 mikropaskal
+ En yuksek maruziyet Etkin degeri: 85 db ve 140 mikropaskal
+ En dusuk maruziyet Etkin degeri: 80 db ve 112 mikropaskal
+ 16 hertz ile 20.000 hertz olan sesler insan kulaginin isitilebilir frekans araligidir.
+ Frekansi 20 hz'den dusuk seslere infrasound denir.
+ Frekansi 20.000 hz.den buyuk olan seslere ultrasound adi verilir.
+ Akut isin sendromu; iyonlastirici radrasyona maruziyetden kaynaklanan bir meslek hastaligi olup yukumluluk suresi 2 aydir.
+ İyonlastirici radrasyonun etkilendigi organlar: deri ve mukoza, goz iltahabi, akciger kanseri, anemi, kemiklere etkisi
+ Mor otesi ve kizil otesi isinlar noniyonize isinlardir.
+ Mor otesi isinlar yani UV isinlari kaynak isleri sirasinda da meydana gelir.Goz kamasmasina neden olur.Deride gunes yaniklarina benzer lekeler olusturabilir ayrica uzun sure kkd.siz calisilmasi kalici korluk yapabilir.
+ Lazer isinlarinin yogunlugu yuksek, dalga boyu kisa ve tek renklidir.Dalga boyuna gore lazer farkli renklerde olabilir.
+ Ates olan heryerde İR isini vardir.(yani kizilotesi isin)
+ Efektif sicaklik; Hava sicakligi, havanin nem orani, hava akim hizinin beraberce kisi uzerinde yarattigi sicaklik etkisine denir.
+ Birim havadaki su miktarina mutlak nem denir.
+ İsg yonunden daha cok bagil nemin onemi vardir.%30-80 arasinda olmalidir.
+ İdeal hava akim hizi 0,10-0,15 m/s olmalidir.
+ Normal sartlarda buro ortaminda CO2 miktarinin binde birin ustune cikmadigi hava temiz havadir.
+ Yetiskin bir insanin saatte 30 m3 temiz havaya ihtiyaci vardir.
+ Calisma yerlerinde kisi basina dusen hava hacmi 10 m3 olmalidir.Koguslarda 12 m3 olmalidir.Bu hava hacminin hesabinda tavan yuksekliginin 4 metreden fazlasi hesaba katilmaz.
+ Normal sartlarda isyerinin tavan yuksekligi en az 3 mt olmalidir.Zararli toz ve gazlarin bulundugu ortamlarda tavan yuksekligi en az 3,5 metre olmalidir.
+ İsyerlerinde kisi basina dusen serbest alan miktari 2,5 m2 olmalidir.
+ Pnemokonyoz yapan tozlarin genel ozellikleri
-Kristal yapidadirlar.
-Anorganik tozlardir.
-Caplari 5 mikron ya da altindadir.
-Fibrojenik tozlardir.
+ Toksik alerjik reaksiyona neden olan tozlar organik tozlardir.
+ Slikoz , aspestoz gibi pnemokonyoza sebep olan tozlar fibrojenik tozlardir.
+ Asbest, arsenik, berilyum, kromat, nikel tozlari gibi tozlar kanserojendir.
+ Uranyum, seryum, zirkonyum, trityum ve radyum tuzu radyoaktif tozlardir.Sayilari cok fazla degildir.
+ Tozlarin meydana getirdigi mesleki akciger hastaliklarina geleneksel tabiriyle pnomokonyozlar denilmektedir.
+ İnert tozlar akcigerlerde birikebilen fakat herhangi bir hastalik yapmayan tozlardir.
+ Karpit suyla temas ettiginde kimyasal yanici gaz cikaran kimyasal maddedir.
+ Hardal gazi cok zehirli bir kimyasal maddedir.
+ Solventler, asitler, alkaliler gozler icin tehlikeli kimyasallardir.
+ BLEEVE: Kaynayan sivi , genlesen buhar patlamasidir.
+ Meslek hastaliklari ve neden olan kimyasallar
-Silis.............Silikozis
-Demir............Siderozis
-komur............Antrokozis
-Pamuk............Bisinozis
-Asbest..........Asbestozis
+ Dis etlerinde burto cizgisi kursuna maruziyet sonrasi olusur.
+ Arsenik metal ile ametal arasinda bir ozellige sahip bir zehirli kimyasaldir.Karaayak hastaligina yol acar.Tirnalarda mee cizgileri olusur.
+ Mak Deger: maksimum allowable concantretion.Musade edilen azami kons.
-Tlw : Ortalama konsantrasyon 8 saat gun
-Twa: Zaman agirlikli ortalama 8 saatte gunde
-Steel: Short term exposure limit.15 dl.lik sure
+ Src belgelendirme sekiller:
-Src 1: Uluslararasi yolcu tasimaciligi icin kullanilir.
-Src 2: Yurtici yolcu tasimaciligi
-Src 3: Uluslararasi yuk esya ve kargo tasimaciligi
-Src 4: Yurtici yuk ve esya kargo tasimaciligi
+ Eta risk degerlendirme analizinde olay agacini ifade etmektedir.
+ Periyodik saglik muayeneleri toplu korunma uygulamalari arasinda yer almaz.
+ Surekli is gorememezlik icin meslekte kazanma gucunun en az %10 azalmis olmasi gerekir.Malul olmak icinse calisma gucunun en az 2/3 unu kaybetmis olmak gerekir.
+ Buhar kazani cesitleri:
-Alcak basincli buhar kazanlari 1,05-2,0
-Orta basincli buhar kazanlari 2,01- 6,0
+ Yuksek basincli buhar kazanlari 6,01 ve ustu
+ Biyolojik risk degerlendirmesinden grup 3 ve grup 4 de kayitlar. 20 yil saklanir.Digerlerinde 10 yil saklanir.
+ Yaga karsi en etkili eldiven nitril eldivendir.
+ Patlayici maddeler icin tehlike isareti E ile ifade edilir.
+ Asbestle calisan iscilerin saglik durumlarinin degerlendirmesi en az 3 yilda bir yapilir.
+ Gecici is iliskisi en fazla 2 defa tekrarlanir ve 6 ayi gecmez.
+ 1833 yilinda cikartilan fabrikalar yasasiyla 18 yas alti cocuklarin gece calistirilmalari ve 12 saatten fazla calistirilmalari , 9 yas alti cocuklarin calistirilmasi yasaklanmistir.Ayrica bu yasayla fabrikalarin denetimi icin mufettis atanmasi da zorunlu hale getirilmistir.
+ Kazaya maruz kalanlara ve alilelerine tazminatla , havzada her isverenin bir hekim calistirma , eczaci bulundurma zorunlulugu MAADİN NİZANNAMESİ ile getirilmistir.
+ Kazi islerinde 1,5 metreden sonra iscilerin inip cikmasi icin el merdiveni bulunmalidir.
+ İLO sozlesmeler;
-81 nolu sozlesme ; İs teftisi hakkindaki sozlesme
-119 nolu sozlesme; Makinalarin gerekli korunma tertibati
-155 nolu sozlesme; İsg hizmetleri ve calisma ortamina iliskin
+ 161 nolu sozlesme; İs sagligi hizmetlerine ilişkin
Tülin SALMAN hanımın mail ile paylaşmış olduğu ve yayınlamamı talep ettiği spot bilgiler aşağıdaki gibidir.
İSG SPOT BİLGİLERİ
+ Kaynak islerinde kabul edilen metal oksit dumani 2 mg/m3dur
+ Her kaynakciya minimum 284 m3 hava dusmelidir.
+ Kaynak islerinde tavan yuksekligi minimum 5m olmalidir.
+ Meslek hastaliklari limitleri :
- duyma bozukluklarinda 6 ay
- titresimde 2 yil
- basinc degisikligi akut sartlarinda 3gun
- diger hadiselerde 10 yil
+ En fazla 150 mikron buyuklugundeki kati parcalara toz denir.
+ Kaynak isleri sirasinda CO, ozon, fosgen gazlari aciga cikar.
+ CO kimyasal bogucu bir gazdir.Karbondioksit basit bogucu bir gazdir.
+ Kaynak makinalarinda bosta calisma gerilimi alternatif akimda 70 dogru akimda 100 voltdur.
+ Oksijen tuplerinin ventili yag ile asla temas etmemelidir.
+ Asetilen kullanilan sistemlerde Bakir kesinlikle kullanilmaz.
+ Oksijen tupleri argon tupleriyle beraber kullanilabilir.
+ Basincli gaz tupleri in hortumu en az 5m uzunlugunda olmalidir.
+ Regulator basinc ayarlama gorevi yapan cihazdir.
+ Lokal havalandirmanin olmadigi yerlerde p3 turu maske kullanilir.
+ Kaldirma araclarinin statik deney katsayisi manuel calistirilan makinalarda ve kaldirma aksesuarlarinda 1,5 diger makinalarda 1,25 dir.
+ Dinamik deney katsayisi 1,1 dir.
+ Halatlarin guvenlik katsayisi 5dir.Celik halatlarda 6 ,ip halatlarda 3 olmalidir.
+ Zincirlerin guvenlik katsayisi 4dur.
+ Sapanlarin guvenlik katsayisi da 4dur.
+ Dokuma halat ve sapanlarinin calisma katsayisi 7ye esittir.
+ Kisileri kaldirmaya yonelik makinalarda guvenlik katsayisi genel olarak hep 2 katidir.
+ Kaldirma araclarinin kancalarinin guvenlik katsayisi elle etkili calistirilanlarda 3, mekanik olarak calistirilanlarda 4, erimis maden ve asindirici madde tasiyanlarda 5 olmalidir.
+ Cevreye yayilmis sivilarin en etkili sondurme yontemi Kkt'dur.Kap icinde sivilarin ise kopuktur.
+ Elektrik ekipman yanginlarinda en iyi yontem co2dir.
+ Dusuk tehlike sinifinda her 500 m2 , 0rta ve yuksek tehlike sinifinda her 250 m2 icin 1 adet 6 kg.lik ysc bulundurulmalidir.
+ Cihazlar her 5yilda bir hidrostatik basinc testine tabi tutulmalidir
+ Yangin alarm butonlari arasindaki mesafe 50 metreyi gecmemelidir.
+ Bir yerden puskuren yakitin yanmasina jet yangini denir.
+ Tankin icindeki sivinin isinarak kaynamaya baslanmasi ve hizla buharlasmasi sonucu yukselen basincin patlamaya neden olmasi bleve.dir.
+ Sondurme sistemi olarak sadece yangin dolaplari varsa su kapasitesi en az 200 lt debiyi 60 dk ile karsilayacak kapasitede artacaktir
+ Kacis yollarinda, tabanlarda dosemelerde ve yurume yuzeylerinde olculen aydinlatma seviyesi en az 20 lüks olmalidir
+ Normal aydinlatmanin kesilmesi halinde en az 60 Dk sureyle acil aydinlatma saglanmalidir
+ Turkiyede sosyal haklar ilk kez 1961 anayasasiyla guvence altina alinmalidir.
+ İsin buyuklugune gore 500 yovmiyeden fazla calisma gerektiren en az 20 iscinin calistigi ve en az 30 gun surecek yapi islerinin bakanliga bildirimi sarttir.
+ Turkiyede calisma suresi ilk kez Eregli Maden amalesi kanunu ile 8 saat olarak sinirlandirilmistir.
+ Ergonominin ilkelerinin 17.yyda kursun ve civa zehirlenmelerinin belirtilerinin inceleyen Ramazzini ortaya koymustur.
+ İc basinci 0.5den yuksek olan kaplara basincli kap denir.(0,5-30 bar arasi)
+ Basincli gaz tuplerinin basinc testi yapildigina dair soguk damga imalattan 10 yil sonra her 5 yilda bir yapilmalidir.
+ Seyyar kompresorler calisanlardan en az 10 m uzakta bulunmalidir.
+ Basincli kaplarda zorlayici testler 2 sekilde yapilir.Hidrostatik test siviyla pnomatik test ise gazla yapilir.
+ Basincli kap ve kazanlarin hidrolik basinc deneyi en yuksek calisma basincinin en cok 1,5 katiyla yapilir.
+ Alcak basincli buhar ve su kazanlarinda basinc 0,5 atu sicakliksa 110 dereceyi gecmemelidir.
+ Basincli gaz tupleri 5 yilda bir basinc testine tutulur.
+ Oksijenin fizyolojik bir etkiye neden olmamasi icin seviyesinin %19,5-22 arasinda olmasi gerekir.
+ Kapali alan olcumlerinde ust,orta ve taban seviyeden 3er kez olcum yapilmalidir.
+ Azot,Co2,O zehirli hava olusumuna neden olan gazlardan degilken hidrojen sulfur zehirli hava olusturur.
+ Karbonmonoksitin ozgul agirligi havaya cok yakindir bu yuzden tavanda ya da tabanda birikmez.
+ Karbonmonoksit renksiz, kokusuz, tatsiz ve zehirlidir.
+ Metan bitki artiklari sonucu olusur.Havayla karisimina grizu denir.Havadan hafif oldugu icin kapali alanlarin tavaninda birikir.Zehirli degildir.Parlayici yanici ve patlayicidir.
+ Co2 ve metan basit bogucu gazlardir.
+ Karbonmonoksit ve hidrojen sulfur kimyasal bogucu gazlardir.
+ Havada metan orani %5in altinda olursa sadece yanar patlama olmaz.%1 metan konsantrasyonu tehlikesiz sayilir.
+ Bir atmosferin havasinin oksijensiz olarak nitelendirilmesi icin oksijen miktari %19,5 dan az olmalidir.
+ Karbonmonoksit icin calisma ortaminda musade edilen maksimum oran 50 ppm.dir.
+ 1000 ppm=%0,1
+ Normal havada %78 oraninda nitrojen bulunur.
+ Amonyak solunum sisteminde felce neden olabilir.
+ Paracelsus modern toksikolojinin baslangicini yapmistir.
+ Agricola dunyanin ilk minoroloji bilgini sayilir.1530 Yilinda De Re Metalica isimli kitabiyla madenlerde calisanlarin saglik sorunlarini incelemistir.
+ Hastamiza yaptigi isi sormak zorundayiz.Ramazzini
+ Sgk saglik islemleri tuzugune gore meslek hastaliklari siniflandirmasi
- Mesleki deri hastaliklari
- Mesleki bulasici hastaliklar
- Kimyasal etmenlerle olan meslek hastaliklari
+ İlo'nun 1919 yilinda imzalanan ilk sozlesmesinin konusu cocuk iscilerin calisma kosullaridir.
+ Ankara İstanbul ve Zonguldak'da meslek hastaliklari hastanesi vardir.
+ Solvent, beyaz fosfor, arsenik kronik karaciger hastaliklarina neden olan calisma ortamindaki faktorlerdir.
+ Civa kronik bobrek hastaliklarina neden olur.
+ Siva badana tamirat gibi islerde kullanilan ve yuk tasimayan iskelelerde genislik en az 80 cm olmalidir.Duvar ve kaplama islerinde kullanilan ve yuk tasiyan iskelelerde genislik en az 120 cm olmalidir.
+ Yapi islerinde korkuluklar en az 90 cm yuksekliginde olmali ve en az 100 kg yuke dayanikli olmalidir.
+ Celik boru iskelelerde boru ekleri en cok 6 mt.de bir yapilabilir.
+ Asma iskele uzunlugu en cok 8 mt olabilir.
+ Ahsap seyyar merdivenlerin uzunlugu 4 metreyi gecemez.
+ Yapi islerinde saglik ve guvenlik plani sadece isveren vekili tarafindan hazirlanir.
+ Asma iskelelerde m2ye 400 kg.dan fazla yuk konmamalidir.
+ Yapi islerinde sgk ise giris bildirgesi ayni gun verilebilir.
+ Emniyet kemerleri minimum 1150 kg tasima kapasiteli olmalidir.
+ 16 yasini doldurmamis iscilerin AT islerde calistirilmasi yasaktir.
+ 16 yasini doldurmus 18 yasini bitirmemis genc iscilerin 6 ayda bir diger iscilerin yilda 1 A.t is saglik raporu almasi zorunludur.
+ Koruyucu kullansalar dahi kadinlar 80 db uzerinde calistirilamazlar.
+ Calisma hayatinda kadinlar.cocuklar ve ozurluler ozel risk gruplaridir.
+ İs Kanununa gore gece en gec 20.00da baslayip en erken 06.00da biten ve her halde 11 saat suren doneme gece calismasi denir .
+ 16 yasini doldurmus ancak 18 yasini doldurmamis genc iscilerin sanayiye yonelik islerde gece calistirilmasi yasaktir.
+ Kansorejen maddeler grup 1,2,3 seklinde siniflandirilir.Grup 1de kansorojen ve mutajen etki kesindir.Grup 2de kansorejen ve mutajen etki kabul edilebilir duzeydedir.Grup 3de olasilik vardir kesinlik yoktur.
+ Kansorejen ve mutojen maddelerle yapilan calismalarda 5 yilda bir risk degerlendirmesi yapilir.
+ Kansorojen ve mutojen maddelerle yapilan calismalarda saglik kayitlari 40 yil saklanir.
+ Havasinda %19dan az oksijen,%2den fazla metan%5den cok CO2 bulunan ortamlarda calisilmaz.
+ Ayni hava akimindan yararlanan ayaklarda ve damar icindeki duz ve egimli yollarda metan orani %1,5i bunlarin baglandigi donus yollarinda %1'i gecemez.
+ Tum grizuu ocaklarin istasyonlari da en gec 10 gunde bir hava olcumleri yapilir.%1den cok metan saptandiginda dusune dek olcum yapilir.
+ Tozlu komur ocaklarinin taban tavan ve cevresindeki toz ayda en az 1 kez denetlenerek gerekli olcumler yapilir.
+ Elektrik islerinde kullanilan yuksek duzeyde plastik baretler 30,000 volta kadar bozulmadan koruyuculugunu surdurur.
+ Baretler 4 kg bilyenin 1,5 mt.den uzerine dusmeye dayanimli olmalidir.
+ Elektrik ark kaynaklarindan kaynakci gozluguyle korunulmali
+ Plastik baretler yalitkan ozellikleri nedeniyle 600 volta kadar guvenlik saglarlar.
+ Elektrik tehlikesinin cok az oldugu islerde aluminyum baret kullanilir.
+ Fenni nezaretci en az 15 gunde bir ocagin isci calistirilan yerlerini denetler.Sonucu noter onayli fenni nezaretci rapor defterine ongorecegi oneri ve onlemlerle imzalatmak zorundadir.
+ Hazirlik asamasi disinda yeralti calismalarinin yapildigi yerler en az 2 ayri yolla yerustune baglanir.Yollar arasi topuk en az 30 metre olmalidir.
+ Otomatik hiz ayarlayicisi bulunan cikarma sistemleriyle yapilacak insan tasimalarinda kafeslerin hizi saniyede 12 metreyi gecmemelidir.
+ İnsan ve malzeme tasimasinda kullanilan kuyularda, lagimlarda, ana nefeslik yollarinda , egimli ve duz yollarda hava hizi sn.de 8mt.yi gecmemelidir.
+ Patlayicinin ateslenmesi en yakin delige 100 mt.den az olmamak uzere tesis sahasi disina secilen bir yerden yapilir.
+ Komur ocaklarinda lagimlar yanlizca elektrikli kapsulle ateslenir.
+ Komur ve kukurt ocaklarinda bakir, kursun, plastik kovanli kapsul kullanilirken aluminyum kovanli kapsul kullanilmaz.
+ Atesleyici grizu ocaklarda 25 mt yari capindaki bir alanda grizu olculur.
+ Yapilan olcumlerde %1 metan tespit edilirse lagimlar doldurulmaz.
+ Grizu patlamasi alt siniri %4 ust siniri % 15dir.
+ En siddetli grizu patlamasi %9,5 siddetinde olur.
+ Havasinda %2den fazla metan bulunan ocaklarda iscilerin kurtarimi ve grizu temizlenmesi disinda calisma yapmak yasaktir.%1,5 oranindaysa tum elektrikli cihazlarin prizleri cikarilir.
+ 42-1000 volt arasindaki gerilimlere alcak gerilim denir.
+ Metanin havayla karisimina grizu denir.
+ Kademe alin ve yuzlerindeki egime sev denir.
+ Kuyu agzindaki asansor kulesine sovelman denir.
+ Derinligi 25 metreyi asan kuyularda iscilerin kuyuya inip cikmasi icin kullanilan bocurgalar veya vincler fren tertibatli olmali ve motorla isletilmelidir.
+ Yikim islerinde yikilacak kismin etrafinda yuksekligin 2katina esit guvenlik alani birakilmalidir.
+ Basincli kaplarda kullanilan testler hidrolik test, radyografi testi, ultrasonik testtir.
+ Yillik izin sureleri 1-5 yil 14 gun , 5-15 yil 20 gunden az olmamali, 15 yil uzeri 26 gunden az olmamalidir.
+ Havasinda %19dan az O, %2den fazla metan ve % 18den az azot bulunan havalarda calisilmasi yasak ve tehlikelidir.
+ Sozlu aktarimla ogrenme sadece %50 de kalmaktadir.
+ BOLGE 0: Gaz buhar ve sis halindeki parlayici maddelerin hava ile karisimindan olusan patlayici ortamin normal calisma kosullarinda yuksek riskle tanimlanan yerleridir.
+ Arasira orta riskli yerler BOLGE 1 cok dusuk risk BOLGE 2 olarak tanimlanir.
+ İscilerin yattigi koguslarda hava hacmi en az 12m3 ve tavan yuksekligi en az 280 cm olmalidir.
+ İlo'ya gore kimyasallarin siniflandirmasi su sekildedir.Reaktif madde, zehirli madde, kansorejen maddedir.
+ Vucut titresimi gunluk maruziyet sinir degeri 1,15 m/s2; gunluk maruziyet etkin degeri 0,5 m/s2dir,
+ İsg tuzugune gore isyerlerinde makinalar arasi mesafe 80 cm,den az olmamalidir.
+ CE isaretinin yuksekligi asgari 5mm olmalidir.
+ İlkyardim ekibi en az 2 kisiden olusur,
+ 3008 sayili İs Kanunumuz 1936 yilinda cikarilmistir,
+ İsyeri merdivenlerinin ozellikleri:
+ 4 mt .den fazla olan her merdivende trabzan ya da korkuluk bulunacaktir.
+ Genislikleri bakim isi disinda en az 110 cm olacaktir.
+ Merdiven egimi en fazla 45derece olacaktir .
+ Yapi iskelelerinde alinacak en onemli guvenlik onlemi en az ayda bir defa muayene ve kontrol ettirilmesi ve sonuclarinin yapi is defterine yazilmasidir.
+ Yanma olayinin yangina donusmesinde onemli bir faktor olan isinin ortama yayilmasi 3 yolla olur.Bunlar; konveksiyon, konduksiyon ve radrasyondur.
+ İnsanda agir hastaliklara neden olan , calisanlar icin ciddi tehlike olusturan , topluma yayilma riski olan ancak etkili korunma ve tedavinin bulunmadigi biyolojik etkenler Grup 4 biyolojik risk etmenleridir.
+ Kompresorlerde bulunmasi gereken cihazlar :
-Manometre
-Su tahliye sistemi
-Uzaktan durdurma sistemi
+ İs sagligi ve guvenligi ile calisma ortamina iliskin ilo sozlesmesi 155 sayili sozlesmedir.
+ Binalarin yangindan korunmasi hakkinda yonetmelikte binalar; dusuk, orta ve yuksek tehlikeli olarak uce ayrilir.
+ Kimya sektorunde anahtar ve klavuz kelimeler kullanarak tehlikelerin tanimlanmasina yardimci olmak amaciyla yaygin olarak kullanilan risk degerlendirme metodu Hazop'dur.
+ Hareketli mekanik ekipman ile yapi elemani arasinda en az 50 cm olmalidir.
+ Gevsek ve az siki zemin , iksasiz sevli insaat cukurlarinda en fazla 45 derecelik aci olmalidir.
+ Bir kisinin tasiyabilecegi maksimum patlayici madde miktari 10 kg'i gecmemelidir.
+ İpliksi tozlar haric tum tozlar gravimetrik yontemle olculur.
+ Grizu tehlikesi bulunan komur ve kukurt madenlerinde kesinlikle aluminyum kapsul kullanilmaz.
+ Saglik ve guvenlik plani sadece yapi islerinde uygulanir.Saglik ve guvenlik dokumani da sadece maden islerinde uygulanir.
+ Planli yapilan isg uygulamalari sonrasi verimlilik ve uretim artar, is kazalari ve m.h azalir.
+ Gorevlilerden baskasinin yapi alanina girmesini onlemek uzere gerekli duzenlemeleri yapmak saglik ve guvenlik koordinatorunun gorevidir.
+ Tanzimattan sonra cikartilan Maaddin Nizannemesinde kazaya maruz kalanlara ve ailesine mahkeme tarafindan hukmedilen tazminat isveren tarafindan odenecektir hukmu yer almaktaydi.
+ Fabrikalar yasasi İngilterede 1833 yilinda cikarilmistir.18 yasin altindaki cocuklarin gece calistirilmasi yasaklanmistir.
+ Tanzimattan once Tuavun sandigi calisan ve ailelerine gerektiginde yardim eden kurumun adidir.
+ Yapi isi 30 gunden fazla surecek ve devamli olarak en az 20 isci calistirilacaksa CB ilgili bolge md.ne bildirimde bulunulur.
+ Ulkemizde meydana gelen is kazalarinin en onemli sebebi yaptigi isi onemsememektir,
+ Ulkemizde is sagligi ve guvenliginin saglanmasina yonelik yapilan denetimlerde en buyuk eksiklik egitimsizlik cikmaktadir.
+ Ekstra agir hizmetlerde 140 kg yuk tasima kapasitelivmerdivenler kullanilir.
+ Seyyar ve duz merdivenlerin yuksekligi en fazla 9 mt olmalidir.
+ Seyyar merdivenin ust noktasinin dayandigi yerden yuksekligi en az 1 mt olmalidir.
+ Kazi islerinde 1,5 mt derinlikten sonra elbmerdiveni kullanilinalidir.
+ Civada maksimim calisma suresi 6 saat, kursunda 4 sattir.
+ Civa ve kursunla yapilan islerde 3 ayda bir saglik taramasi yaptirilmalidir.
+ Arsenik ve fosforlu bilesiklerde calismalarda 6 ayda bir saglik taramasi yaptirilmalidir.
+ Basincli hava icinde yapilan calismalarda maksimum gunluk calisma suresi 4-7 saat arasinda degisir.
+ İsyeri veya bir bolumu devredilirse 2 yil devredenin sorumlulugu surer.
+ Belirsiz sureli is sozlesmelerinde bildirim sureleri soyledir.
- 0-6 ay calismalarda 2 hafta
- 6-18 ay calismalarda 4 hafta
- 18 ay-3 yil calismalarda 6 hafta
- 3 yildan yukari calismalarda 8 hafta
+ Uluslararasi anlasmalarla ulusal kanunlar cakistiginda uluslararasi antlasma hukumleri uygulanir.
+ 18 yas alti ve 50 yas ustu iscilere 20 gunden az yillik izin verilmez.
+ Anayasa/kanun/khk/tuzuk/yonetmelik
+ Halen yururlulukte olan 1982 anayasasi 4.anayasamizdir.
+ Kadin iscilere gece postalarinda calistirilmalari icin ilk ise giris sonrasi 6 ayda bir saglik raporu alinmalidir.
+ 4857 is kanununa gore isverenler 2 isgunu icinde is kazallarini bolge calisma md.ne bildirmek zorundadir.
+ Aluminyum ve aluminyum alasimli malzemeden yapilmis basincli kaplarin azami calisma sicakligi 100 dereceden fazla olamaz.
+ Celik malzemeden yapilmis basincli kabin ic hacmi ne olursa olsun et kalinligi en az 2mm olmalidir.
+ Basincli kaplarin imalinden sonra tasarim bsincinin 1,5 katina esit bir basincla hidrostatik ya da pnomatik test uygulanir.
+ SRC1: ULuslararasi yolcu tasimaciligi
+ SRC2: Yurtici yolcu tasimaciligi
+ SRC3: Uluslararasi esya tasimaciligi
+ SRC4: Yurtici esya kargo tasimaciligi
+ SRC5: Tehlikeli madde tasimaciligi
+ Calisan cocuklarin sektorel dagilimi tarim, sanayi, hizmet ve ticarettir.
+ Ulkemizde kadinlarin %49u tarim sektorunde calismaktadir.
+ BM cocuk haklari sozlesmesine gore 18 yas alti herkes cocuk sayilir.
+ Ekranli ekipmanlarla calismalarda isg yonetmeligi yururluge girdikten sonra firmalarin 2 yil uyum sureleri bulunmaktdir.
+ Guvenlik transformatoru kullanilmasi halinde cikis devresine en fazla 1 adet elektrikli el aleti baglanabilir.
+ Gerilim altindaki kisimlarin dokunmaya karsi gerilimi 50 voltdan yukari olan alternatif akimli Bolumleri veya 120 voltdan yukari olan dogru akimli bolumleri devreleri yalitilmis olmali veya dogrudan dogruya dokunmaya karsi korunmus olmalidir.
+ Yer degistirilebilen isletme elemanlarinin topraklama periyodik kontrolleri 6 ayda bir yapilir.
+ Alcak gerilim etkin degeri 1000 volt dahil ve altidir.
+ Enerji nakil ve dagitim hatlarinin topraklamasi 5 yilda bir yapilmalidir.
+ Elektrik uretim iletim ve dagitim tesislerinin topraklamasi hatlar haric 2 yilda bir yapilmalidir.
+ Elektrik ic tesislerinde dogru ve alternatif akimda kullanilan sigortalar 32 amper uzerinde 1 salter veya anahtarla kontrol altina alinmalidir.
+ Ses dalgalarinin ozellikler sunlardir:
- 340m/sn hizlari vardir.
- Dalga boyu, frekansi, siddeti , genligi olan dalgalardir.
- Madde ortaminda yayilirlar.
+ Kazi alanlarinda topragi disariya tasiyacak araclarin kazi yerine kolaylikla girip cikmalarini saglayacak rampa egimleri 35 dereceden fazla olamaz.
+ Kaza zinciri halkalari sunlardir;
1) insanin doga karsisinda zayifligi
2) Kisisel kusurlar
3) tehlikeli durum ve hareketler
4) Kaza olayi
5) Yaralanma ve hasar
+ İs guvenligi genel prensipleri 10 tanedir.
+ İsg kavrami A.B icinde 1980lerden sonra ele alinmaya baslamistir.
+ Eregli komur havzasi maden iscileri icin 151 sayili Kanun 10 EYlul 1921de yayinlanmaya baslamistir.
+ Dilaverpasa Nizannamesi 1865 yilinda yayinlanmistir.
+ Siyasi libaralizmin urunu olan dayanisma yasaginin kaldirilmasi ve sendikalarin kurulmasi 1846 yilina rastlar.
+ İscilerin saglik gozetimine ve calisma ortaminin gozetimine ait butun bilgiler isg birimi veya osgb tarafindan 10 yil sureyle kayit altina alinir.
+ Metan ve CO patlayicidir.
+ Kaldirma araclarinin kancalari en alt seviyede oldugunda tambur uzerinde 2 tam devir yapacak boyda halat sarili olmalidir.
+ Tehlikeli sivilarin bulundugu tank ve depolar en gec yilda 1 defa kontrol edilmelidir.
+ Acil cikis icin butun yapilarda aksi belirtilmedikce en az 2 cikis tesis edilmelidir ve cikislar da korunmus olmalidir.
+ Acil durumlari bildiren sesli uyari cihazlari binanin her yerinde yerden 150 cm yukseklikte olculecek ve ses seviyesi ortalama ses seviyesinin en az 15db uzerinde olacak sekilde yerlestirilir.
+ İsg kurullari uygulamasi 1475 sayili İs Kanunuyla baslamistir.
+ 3008 sayili is kanunu .....1937
+ 1475 sayili is kanunu........1971
+ 4857 sayili is kanunu......2003
+ Dinlenme yeri tesisi icin en az 10 isci gerekir.
+ İsg ile ilgili ilk yasal duzenlemelerin ciktigi ulkeler: İngiltere, Almanya, İsvicre, Fransa ve Abd
+ Yazili kaynaklara gore is sagligina iliskin ilk yasal duzenleme kursunun zararlarini aciklayan Hipokrat tarafindan yapildi.
+ 1839 Tanzimat
+ 1865 Dilaverpasa Nizannamesi
+ Maadin Nİzannamesi
+ 1921 Eregli Komur iscisi Hukuku
+ Ulkemizde ulusal is sagligi guvenligi konseyi 155 sayili İlo sozlesmesine dayanilarak 2005 yilinda cikarilmistir.
+ 2003 yilindan sonra ulkemizde proaktif yaklasima gecilmistir.
+ Ulkemizde kurulan ulusal is sagligi ve guvenligi konseyi 1.strateji belgesini 2006-2008de yayinlamistir.
+ Alt isveren yonetmeligine gore alt isverenlik sozlesmesinde mutlaka yer almasi gereken hususlar sunlardir.
+ Alt isverene verilen isin ne oldugu
+ Tararflarca ongorulmusse isin baslama ve bitis saatleri -tarih-
+ Asil isverenin faaliyetlerini isyerinin hangi bolumunde yurutecegi
+ İs Kanuna gore is guvencesi kapsamindaki bir isci fesih bildirimine sebep gosterilmedigi iddiasi ile en cok 1 ay icinde İs mahkemesine ise iade davasi acabilir.Mahkeme sonuclari ve davayi kazanirsa 10 gun icinde isverene basvurarak ise iadesini isteyebilir.
+ İs Kanuna goreisi kismen ya da tamamen durdurulan isveren 6 isgunu icinde yerel is mahkemesine itiraz edebilir.
+ İs Kanununa gore gunluk calisma suresini asmamak kosuluyla telafi calismasi en cok gunde 3 saat olabilir.
+ Enerji nakil ve topraklama hatlarinin 5 yilda bir olcme ve degerlendirmeye tabi tutulmasi gerekir.
+ Elektrik uretim iletim ve dagitim tesislerinin topraklamasi hatlar haric en fazla 2 yilda bir yapilmalidir.
+ LD50: oldurucu doz
+ LC50: oldurucu konsantrasyondur
+ Parlayici patlayici maddelerin oldugu yerler 1 yilda bir, yer degistirilebilen isletme elemanlariysa 6 ayda bir topraklama kontrolunden gecirilmelidir.
+ Elektrik ic tesislerinde dogru ve alternatif akimda kullanilan sigortalar 32 amper uzerinde bir salter veya anahtarla kontrol altina alinmalidir.
+ Ssk ve genel saglik sigortasi kanununa gore mh dolayisiyla gecici is gorememezlik odenegi ayakta tedavilerde sigortalinin bu kanuna gore hesaplanacak gunluk kazancinin 2/3u kadar olmalidir.
+ Suresi 1 yil ve daha fazla olan sozlesmelerin yazili yapilmasi zorunludur.
+ Bir isyerinin is guvencesi kapsaminda yer alabilmesi icin en az 30 iscinin calistirilmasi gerekir.
+ İscinin is akdinin feshi sonrasi actigi ise iade davasinda mahkemece feshin gecersizkigine karar verildiginde bu kararin kesinlesmesine kadar calistirilmadigi sure icin isciye en cok 4 ayin ucreti odenir.
+ Borclar hukukuna gore tazminat odemede isverenin sorumlulugu 10 yildir.
+ Anayasamizin 60.maddesi sosyal guvenlik hakkini en guzel bicimde duzenler.herkes sosyal guvenlik hakkina sahiptir.
+ Borclar hukuku ozel hukuk dalidir.
+ İsyeri veya bir bolumu devredildiginde isverenin sorumlulugu 2 yildir.
+ Cagri uzerine calismada iscinin ne kadar sureyle calisacagi belirlenmedigi zaman haftalik calisma suresi gunde 4 haftada 20 saatten az olamaz.
+ İs guvencesi kapsaminda olmayan isyerinde isveren is aktini kotuye kullanmasi halinde asagidaki tazminatlari verir.
- Calisilan sureye gore kidem tazminati
- bildirim suresini beklemeden isten cikarilmasi halinde bildirim suresi kadar tazminat
- Bildirim suresinin 3 kati tazminat oder
+ İsitme kaybinin ilk goruldugu frekans 4000 hz.dir.Buna akustik centik denir.
+ İs akdi feshedilen isciye gunde 2 saat is arama izni verilir.İsci bu surelerde calisirsa ucretini %100 zamli oder.
+ İs kanunu kapsaminda madde 24-25 kapsaminda ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan hallerde 6 isgunu ve fiilin gerceklesmesinden itibaren 1 yil icinde fesih kullanilmalidir.
+ Fazla surelerle calismalarda %25 artirimli odenir.
+ Agir ve tehlikeli is saglik raporlari : aile hekimlerinden, isyeri hekimlerinden, toplum sagligi merkezlerinden alinir.
+ Posta degisimi yapacak bir calisan surekli olarak en az 11 saat dinlendurilmeden isbasi yaptirtilamaz.
+ Ozel sektorde %3 ozurlu kamuda %4 ozurlu , %2 eski hukumlu calistirilmalidir.
+ Ucreti mucbir bir sebep disinda 20 gunden itibaren odenmeyen isci is gorme borcunu yerine getirmekten kacinabilir.
+ Genc iscilerin ve hamile kadinlarin geceleri calistirilmasi yasaktir.
+ Yuksek binalarda, haberlesme evrak teknik donanim gibi dusey tesisat saft ve baca duvarlarinin yangina en az 120 dk ve kapaklarinin en az 90 dk dayanikli ve duman sizdirmaz olmasi gerekir.
+ İsin durdurulmasi ya da isyerinin kapatilmasi kararina karsi isveren 6 isgunu icinde is mahkemesine itiraz edebilir.
+ Sanayiden sayilan islerle ilgili yonetmelik 102 tanedir.
+ Csgb teskilat ve gorevleri hakkindaki kanunun 2.md,ne gore gorevleri sunlardir.
-İsg 'ni saglayacak tedbirlerin uygulanmasini izlemek
-isyerlerinde koruyucu hizmetleri yurutenlerin niteliklerini belirlemek egitim ve sertifikalandirilmasini saglamak
-Mesleki yeterlilik sisteminin olusturulmasi icin gerekli tedbirleri almak
+ İlonun is teftisine iliskin kabul edilen sozlesmesi 81 nolu sozlesmedir.
+ Dunya Saglik orgutu 7 nisan 1948de kurulmustur.9 haziran 1949 yilinda da Turkiye uye olmustur.
+ Turkiye İlonun tum sozlesmelerini onaylamamistir.
+ İlo sozlesmeleri:
+ 81 nolu sozlesme , is teftisine iliskin hukumler
+ 127 nolu sozlesme, tek iscinin tasiyacagi azami yuk
+ 155 nolu sozlesme, ulusal politikalarin belirlenmesi ve calisma ortamina iliskin hukumler
+ Kendisine ait birden cok isyeri olan isveren en gec 6 ayda bir isg kurul raporlarini incelemek ve gereken onlemleri almak zorundadir.
+ Olasi hata turleri ve etkileri analizi FMEA = Olasilik * siddet * fark edilebilirlik
+ Ohsas 18001 ; 1999 yilinda olusturulmus ve 2001 yilinda TSE tarafindan kabul edilerek yayimlanmistir.
+ Yonetim sistemi uygulama sureci
1-isg politikasi
2-planlama
3-uygulama ve operasyon
4-kontroller ve kusur giderici eylemler
5-gozden gecirme ve surekli iyilesme
+ Uygulama asamasinda risklerin kabul edilebilir olup olmadigina karar verilir.
+ Planlamada riskler degerlendirilir.
+ Risk kontrol hiyerarsisi:
-tehlikenin ortadan kaldirilmasi
-ikame
-muhendislik onlemleri
-isaretler/uyarilar/idari onlemler
-kkd
+ X tipi matris risk degerlendirme yontemi; calisan personel sayisi, toplumda yaratacagi etki,cevreye olan etki ve ekipman kayit degerini dikkate alarak siddet derecesini belirler.
+ Baslangicta secilmis bir olayin meydana gelmesinden sonra ortaya cikabilecek sonuclarin akisini diyagramla gosteren sistem FTA'dir.
+ İhtimal *frekans *sonucun dercesi = kinney
+ Plan ve proje safhasinda en uygun risk deg.prosesi PHAdir.
+ Olmamasi gereken tepe olay FTA'da saptanir.
+ Endustriyel hijyen kurallarina uymadan calisilmasi durumunda benzen kan kanserine neden olur.
+ Titresim, gurultu, aydinlatma, termal konfor, basinc Fiziksel risk etmenlerine girer.
+ Gurultu; kaynakta, alicida ve cevrede kontroledilir.
+ El kol gunluk maruziyet sinir degeri 5,0 m/s2, etkin deger 2.5 m/s2
+ Tum vucud sinir degeri 1.15 m/s2, etkin deger. 0,5 m/s2
+ El kol titresiminde. 1-1000 htz titresime duyarliyken, vucut 1-80 htz titresime karsi duyarlidir.
+ Titresim yasasi 23.12.2010 tarihinde yururluge grmisti.
+ Bir dalgic 22 m.den fazla derinlige en fazla gunde 2 defa dalis yapabilir ve her dalis arasi da minimum 5 saat beklemelidir.
+ Basinc altinda calisan dalgiclar ise basladiktan 15 gun sonra adaptasyon muayenesi yaptirilir.
+ Grizulu ocaklarda acik alevli aydinlatma lambasi veya karpit lambasi kullanmak yasaktir.
+ Yanma olayinin gerceklesmesi icin %18 oksijene ihtiyac vardir.
+ Dogalgaz alt ve ust patlama limitleri %5-%15dir,
+ Seyyar yangin sondurme cihaziyla yuksek gerilimli elektrik yanginina en az 5metreden mudahale edilmelidir.
+ Lpg ve dogalgazin yanabilmesi icin en az % 12 oksijen gerekir.
+ Kimyasal maddelerin Siniflandirilmasinda ipucu kelimeler
Parlamada.......ani gaz yayilimi var
Oksitleyicide......egzotermik reaksiyon var
Cok toksik maddede...... Cok az soluma var
Toksik maddede........az solundugunda
Zehirli maddede.....solundugunda
Cok kolay alevlenir.....parlama 0 kaynama 35 derece
Kolay alevlenir......parlama noktasi 21 dereceden dusuk
+ Alevlenir.....parlama noktasi 55
+ Tahris edicide....cilt var
+ Asindiricida.....canli doku var
+ İcinde yassi tipte bez hortum sarilmis yangin dolabi en az 2 kisiyle kullanilabilir.Hortum uzunlugu 20 metre olmalidir.
+ İkinci defa dolumu yapilmis ysc garantisi 1 yildir.
+ Her yanginda cikan hem patlama tehlikesi olan hem de bogma tehlikesi olusturan gaz CO'dir.
+ Lpg gazinin alt ve ust patlama limiti %2,1 -%9,6 arasindadir.
+ CO2 ysc kesinlikle D sinifi yanginlarda kullanilmaz.
+ Sivi madde yanginlarinin en iyi sondurucusu kopuktur.
+ İsyerlerinde malzemelerin istiflemeye musade edilen maksimum limiti 3 metredir.
+ İsyeri merdivenleri m2 de en az 500 kg yuk kapasiteli olmalidir.
+ İsyerlerinde gecitlerin, ara yollarin genisligi en az 120 cm olmalidir.
+ Radyant isi cevredeki cisimlerden yayilan isidir.
+ Ayrintilarin yakindan secilmesi gereken islerde aydinlatma en az 300 lux olmalidir.
+ Calisanlar uzerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler birakan is verimini olumsuz yonde etkileyen gurultulere esdeger gurultu denir.
+ Kalici isitme kaybinin 1.evresinde isitme kaybi 4000-4500 hz frekanslari arasinda olur.
+ Meslek hastaligi olmasi icin gurultulu iste minimum 2 yil calisma ve 85 db uzeri islerdeyse en az 30 gun surekli calisma zorunlulugu vardir.
+ Cok bugu olusan kapali isyerleri mevzuat geregi 15-30 derece arasina getirilmelidir.
+ Lux; isinlarin yonune dik bir yuzeydeki 1 m2ye dusen lumen miktaridir.
+ Kkd kullanimi gerektirmeyen en yuksek ses degeri 80 db,dir.
+ İsitme esigi 0 db agri esigi de 140 db.dir.
+ Genc ve saglikli bir kisi 20 mPa ile 200 mPa siddetinde baska bir deyisle 20 hz ile 20.000 khz frekans degerlerini duyabilir.
+ Titresim olcumlerinde oktav bant kullanilir.
+ İsyerlerinde en uygun hava akim hiz degerleri 0,3-0,5 m/sn olmalidir.
+ İsyerlerinde bagil nem %30-80 arasinda olmalidir.
+ Havanin nemini hidrometre olcer.
+ Termal konfor faktorleri sunlardir.
- hava sicakligi
- hava akimi
- havanin nemi
+ Basincin 4 atmosferi asmasi durumunda azot narkozu olur.Bunun icin helyum gazi kullanilir.
+ 4,5 N/cm2den yuksek basinc degisikligi insan organizmasinda saglik sorunlarina neden olur.
+ İs makinalari kontrol kayitlari 10 yil saklanmalidir.
+ Konveksiyon: Tasinimla isi transferi
+ Konduksiyon: İletimle isi transferi
+ Radrasyon : isinimla isi transferi
+ Kursun vucudumuza solunum ve sindirimle girer.
+ ESD DEGERİ : İsyeri havasinda var olan , gunde 8 haftada 40 saat calismada iscilerin hicbirine zarar vermedigi kabul edilen degerdir.(esik sinir deger)
+ Karbondioksit fazlaligi gizli nefes alip vermeye neden olur.
+ Mermer inert tozdur.
+ Pazartesi savahlari isyerine gelindiginde baslayan nefes darligi bsinozis icin tipiktir.
+ Kaynak ve kesme islemlerinde ortaya cikan bilesikler sunlardir.Civa, Florur, Kursun
+ Kursunla yapilan calismalarda 3 ayda bir saglik kontrolu yapilmalidir.
+ Asetilen tupleri sari renkte boyanir.
+ Nikel. Benzidin, iyonizan radrasyon kansorejendir.
+ SİLİKOZİS: Kristalize olmus silika tozlarinin neden oldugu bir hastaliktir.hastaligin tedavisi yoktur.
+ ANTRAKOZİS: Komur madenciliginde gorulen bir hastaliktir.
+ PNOMOKONYOZ: Tozlu havanin tenefusu sonucu olusan meslek hastaliklarinin genel adidir.
+ ASBEZTOZİS: Fibrotik goruntulerin daha cok bazal segmentte oldugu asbest tozlarinin neden oldugu bir hastaliktir.
+ Benzen; kan kanseri yapar.
+ Vincle calismalarda ruzgar hizi 50 km/saati gecerse calismaya ara verilir.
+ Amonyak gazi tahris edici gazlar arasinda yer alir.
+ 100 ml kan icinde kursunun baglayici biyolojik sinir degeri 70ug Pb iken ;
-Derhal saglik gozetimi baslatilmasi siniri 40 ug Pb'dir.
+ 1 m3 hava icinde 0,075 mg/m3 de derhal saglik gozetimi baslatilir.
+ Twa degeri 0,15 mg /m3 oldugundaysa derhal saglik gozetimi baslatilir.
+ Maksimim calisma suresi civada 6, kursunda 4 saattir.
+ Kursunla yapilan calismalarda kisi basi ortam havasi 15 m3 olmalidir.
+ MAK DEGER: Kapali isyerinde musade edilen ve gunde 8 saat calismada sagligi bozmayacak olan azami miktarina denir.(maximum allowable consantration)
+ TWA: 8 saatlik belirlenen referans sure icinde olculen zaman agirlikli ortalamaya denir.
+ Kursun Twa degeri: 0,15 mg/m3
+ Civa TWa degeri: 0,075 mg/ m3
+ STEL: Baska bir sure belirlenmedikce 15 dk bir sure icin asilmamasi gereken maruziyet ust sinir degeridir.
+ MESLEKİ MARUZİYET SİNİR DEGERİ: Baska Sekilde belirlenmedikce 8 saatlik surede calisanlarin solunum bolgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonunun zaman agirlikli ust siniridir.
+ ESD: Ortalama konsantrasyondur.
+ Basincli tuplerin periyodik kontrol suresi 5 yildir.
+ Asit uzerine kesinlikle su dokulmemelidir.
+ Kimyasal depolardan sevkiyat yapilirken 'once gelen once gider' prensibi uygulanir.
+ Depolarda istif yapilan bolumlerdeki yollarin genisligi ;
+ Ana yollarinda 6 metre, tali yollarda 2 metre ve ara yollarda 1 metredir.
+ Kimyasal madedeler İLO'ya gore siniflandirilmasi ;
-Reaktif
-Zehirli
-Kansorojen
+ Kimyasalin plesantadan fetusa geçişi teratojenik etkidir.
+ Biyolojik etkenlere maruz kalan iscilerin saglik kayitlari en az 10 yil saklanmalidir.
+ İsverenler grup 3 ve 4'e maruz kalanlarin listesini , kayitlarini, kazalari 20 yil saklamak zorundadir.Ancak uzun kulucka donemi olan hastaliklarda, hastalik uzun yillardir teshis edilememisse ve uzun sureli ciddi ariza birakabilen enfeksiyonlarda kayitlar 40 yil saklanmalidir.
+ Pnemokonyozun ortaya cikmasi icin en kisa sure 5 yildir.
+ Kaynaginda korunma.........Ortama yonelik korunma.........Kisiye yonelik korunma
+ Ulusal isg politikasi ; sendikalar, unuversiteler, sivil toplum orgutleri gorusleri alinarak devlet tarafindan olusturulur.
+ Metan, propan, etan kaynakcilikta kullanilan yanici gazlardir.
+ Kaynak islerinde kullanilan gaz tuplerinin kaynak gazlarinin renk kodlari soyledir.
+ Helyum: Kahverengi
+ Hidrojen: Kirmizi
+ Asetilen : Sari
+ Oksijen : Mavi (valf agzi sag vida)
+ Son yillarda kaynak islerindeki is kazalarinin en onemli sebebi ehliyetli eleman eksikligidir.
+ 42 volta kadar olan gerilim kucuk gerilimdir.
+ İcice gecmis kare sekli el aletinin cift yalitimli oldugunu gosterir.
+ Kaynak islerinde gunde en fazla 7,5 saat calistirilabilir.
+ Kaynak islerinde tavan yuksekligi en az 5 mt olmalidir.
+ Kaynak islerinde kullanilan basincli gaz tuplerinin periyodik olcumleri 5 yilda bir yapilir.
+ Oksijen tupleriyle diger patlayici tupler arasi en az 6 mt mesafe olmalidir.
+ Sebeke geriliminde tehlikeli gerilim siniri 50 volt olarak kabul edilir.
+ Dokunma gerilimi; uzerinde elektrik olan bir iletkene elle dokunuldugu zaman el ile ayaklarin temas ettigi nokta arasindaki gerilimdir.
+ Dc devrelerde dokunma gerilimi 120 volt, Ac devrelerde ise 50 volttur.
+ Elektronlar (
+) degil (-) yukludur.Elektronlar kaynagin (pilin) - ucundan
+ ucuna dogru akarlar.
+ Elektrikli aletlerden birinde faz, sase, toprak arizasi olmasi durumunda atarak aleti kullananin carpilmasini onlemek kacak akim rolesinin gorevidir.
+ Dogru akimda tehlikeli gerilim 120 volt, sebeke geriliminde tehlikeli gerilim 50 volttur.
+ Evsel aboneler icin kullanilan kacak akim rolesinin calisma akim esigi 30 mA'dir.
+ Elektrik carpmalarinda kalp durmasina bagli dolasim ve solunum yetmezligi icin carpilma akimi en dusuk degeri 80-100 mA dolayindadir.
+ Gama isinlari yani x isinlari iyonlastirici radrasyon kaynagidir.
+ Kazan, tank gibi dar yerlerde, nemli ve islak alanlarda kaynak yapildiginda sadece dogru akim kullanilir.
+ 250-420 kv gerilim altindaki iletkenlere yaklasma mesafesi 350 cm.dir.
+ Gerilim altindaki kisimlarin alternatif akimda 50 voltdan yukarisi, dogru akimdaysa 120 voltdan yalitilmali ya da dokunmaya karsi korunmalidir.
+ Parlayici patlayici maddeleri bulundugu yerlerde bu maddelerin yakinindaki yerlerde statik elektrik yuklerinin meydana gelmesine karsi alinacak onlemler sunlardir.
-iyonizasyon
-Topraklama
-Nemlendirme
+ Acik hava elektrik tesisati en az 180 cm tel ya da duvarla cevrilmis olmali ikaz levhalari takilmali ve kapi kilitli olmalidir.
+ Carpilmalarda yaralanmanin ciddiyetini akim belirler.
+ Alcak gerilim ile yuksek gerilim arasindaki sinir deger 1000 voltdur.
+ Alcak gerilimde 50 volt ustunde olan gerilim tehlike gerilimidir.Yuksek gerilimdeyse hata suresine bagli degisen gerilimdir.
+ Kaldirma araclari statik yuk denetyi yapilirken yuk en az 10-20 cm yukari kaldirilir ve 10 dk askida tutulur.
+ Kaldirma araclarinda erimis maden ya da asindirici yuk tasindiginda kancalarin tasima gucu yani guvenlik kaysayisi tasinan yukun 5 kati olmalidir.
+ Kaldirma araclarinda kullanilan metal halatlarda ve halat ucu birlesim
+ Yerlerinde guvenlik katsayisi 5 olmalidir.
+ Kaldirma araclarinin halat tamburlarinda en az 2 sarim halat bulunmalidir.
+ Forkliftlere surucu haric kimse binemez, icinde kkd kullanimi gerekmez.G sinifi belge gerekir.
+ Loder buldozer forklift kullanimi icin G sinifi belge gerekir.
+ Ravyali testere alt ve ust koruyuculariyla beraber kullanilmalidir.
+ Bakim onarim islerinin isg acisindan onemi beklenmedik arizalari onlemesidir.
+ Serit testere ve bicki makinalari testerelerinin baglantilari ayda 1 kontrol edilmelidir.
+ İcme suyu boru donanim rengi yesildir.
+ Buhar boru donanim temel rengi kirmizidir.
+ 24 saat icinde 50den fazla calisani olan yeralti ocaklarinda isciler arasinda bir yangin ekibi olusturulmasi zorunludur.
+ Binalarin yangindan korunmasi yonetmeligine gore ysc'in yillik kontrolleri yilda 1 yapilirken isg tuzugumuze gore 6 ayda bir yapilir.
+ D sinifi yanginlarda CO2 kesinlikle kullanilmaz.
+ Yanma olayi sirasinda CO aciga cikar.
+ Portatif yangin sondurme cihazlarinda kullanilan puskurtucu toz azottur.
+ Yasaklayici isaretlerde kirmizi kisimlar isaret alaninin en az %35i olmali; uyari isaretinde ise sari kisimlar en az alanin %50sini kaplamalidir.
+ A grubu yanginlar.............kati madde yanginlaridir.
- B grubu yanginlar.............sivi madde yanginlaridir.1.oncelik Kkt'dur.
- C grubu yanginlar..............gaz yanginlaridir.
- D grubu yanginlar.............metal yanginlaridir.C02 kesinlikle. Kullanilmaz.
- E grubu yanginlar..............elektrik yanginlaridir.
+ Binalarin Yangindan Korunmasi Yonetmeligi Onemli HUsuslari
- Binada kisi sayisi 500'u gecerse 3 cikis noktasi bulunmalidir.
- Acil durum aydinlatmasi en az 60 dk aydinlatmaya devam edecek sekilde olmalidir.
- Sesli uyari cihazlari ses seviyesi 75-120 db arasinda olmalidir.
- Seyyar sondurme cihazlarina uzaklik en fazla 25 metre olmalidir.
- Lpg tank sahasinda en az 2 adet 12 kg.lik ysc bulunmalidir.
- Acil durum ekiplerinde kurtarma ve sondurme 3, koruma ve ilk yardim ekibi 2 kisiden olusur.
- Dusuk tehlike sinifinda her 500 m2ye 1 adet 6 kglik ysc gerekir.orta ve yuksek tehlike sinifinda her 250 m2 yapi insaat alani icin 1 adet uygun tipte 6 kg.lik Ysc gerekir.
+ Yangin sirasinda isinan metalin yaydigi isinin ulastigi yerlerdeki yanici maddeleri tutusturmasina KONDUKSİYON denir.
+ İnfilak asamasina gelmis yakit tanki yangininda alevin rengi MAVİ'dir.
+ 35 kv'dan yukari bir gerilim altindaki bir elektrik tesis ve cihazina 3 metreden fazla ysc ile sondurme maksadiyla yanasilmamalidir.
+ Petrol sondaj kule yanginlarinda en etkili madde nitrogliserinle sondurme islemidir.
+ Yangin alarm algilama sistemleri 3 tanedir.
-Duman dedektorleri
-Beam dedektorleri
-İsi dedektirleri
+ İsyerlerinde acil durum calismalari sistemi isleyici su sekilde olmalidir.
-İlk olarak acil durumlarin neler oldugu belirlenmeli
-Onlemler belirlenir
-Ekipler olusturulmali
-Egitimleri verilmeli
-Uygulamalari yapilmali
-Gozden gecirme , guncelleme ve iyilestirmeler yapilmali
+ 300 kisiden fazla isci calistiran maden isletmelerinde tozla mucadele birimi kurma zorunlulugu vardir.
+ Kimyasal maddelerin ambalajlari uzerinde bulunmasi gereken etiket; turuncu zemin uzerine siyah piktogram
+ Vucuda alinan 2 kimyasaldan birinin etkisini digerinin yok etmesine antagonizma denir.
+ Kadin iscilerin gece postalarinda calismaya devam etmeleri icin ilk ise giris sonrasi alinan saglik raporlarini takiben 6 ayda bir yenilenen saglik raporlari olmalidir.
+ Cok kolay alevlenir madde: 0 dereceden dusuk parlama noktasi ve 35 dereceden dusuk kaynama noktasina sahip sivi haldeki maddeler ile oda sicakliginda ve basincinda havayla temasinda yanabilen gaz halindeki maddeler cok kolay alevlenir maddelerdir.
+ En az 2 veya daha cok maddeden olusan karisim ve cozeltilere 'mustahzar'denir.
+ İlk caglarda halsizlik, kabizlik,felcler, gorme bozukluklari gibi bulgularin kursun ile iliskisini ortaya koyan ilk kisi Hipokrates'dir.
+ İlo 155 nolu sozlesmesinde isg politikasini belirler. İsg hizmetlerinin yerine getirilmesine iliskin Tc tarafindan 2004 yilinda kabul edilen sozlesme İlo'nun 161 nolu sozlesmesidir
+ Yapi islerinde isg tuzugune gore asma iskelelerde en fazla 4 kisi calisabilir.
+ İsg tuzugune gore ; korkulukla platformla calisilmasi imkani saglanamayan binalarin dis kisimlarinda , catilarda ve yuksek yerlerde 4 metreden sonra gerekli tedbirler alinarak ve calisan iscilere uygun baret , emniyet kemeri, baglama ipleri verilmalidir.
+ İsyerlerinde 150den fazla isci calistirilmasi durumunda isverence tuketim koop.kurulmalidir.
+ Parlayici, patlayici maddelerin bulundugu isyerlerinde kablolar , telefon kablolari da dahil en az 50 cm derinlige konmalidir.
+ Doldurulan asetilen tupleri en az 12 saat dik olarak tutulduktan sonra kullanilacaktir.
+ Benzen; yapistirici madde imalinde kullanilir.%1'i gecmemelidir.
+ Dolum yerlerinde lpg.nin tuplere doldurulmasi isi stok kaplarindan en az 5 mt uzakta yanliz bu is icin ayrilmis ozel alanda yapilacaktir.
+ Alevlenir madde; Parlama noktasi 21-55 derece arasinda olan sivi haldeki maddelerdir.
+ Kimyasal maddelerin birbirleriyle etkilesimi 3 turlu olur.
-Sinerjik etki
-Antagonizma
-Bagimsiz etki
+ Slikoz. Aspestoz fibrojenik tozlardir.
+ Parlayici, patlayici gaz olcumunde explozimetre kullanilir.
+ Yangin dolaplari arasindaki uzaklik en fazla 30 mt olmalidir.
+ Basincli kaplarda bulunmasi gerekli emniyet valfleri azami isletme basincinin 1.1 katini acacak sekilde ayarlanmalidir.
+ Fazla calisma suresi 1 yilda 270 saati gecemez.
+ Nemli havanin ; sicaklik, mutlak nem, bagil nem, isi tutumu gibi termodinamik ozelliklerinin uzerinde grafik olarak gosterildigi diyagrama psikrometrik diyagram denir.
+ Konfor bolgesi ; %30-%60 bagil nem , 200- 270 derece kuru termometre sicakligi konfor bolgesidir.
+ Yetiskin bir insanin saatte 30 m3 temiz havaya ihtiyaci vardir.
+ Calisma yerinde kisi basina dusen hava hacmi 10 m3 olmali .Kursunla yapilan calismalarda ise hava hacmi 15 m3 olmalidir.
+ Normal sartlarda tabi havalandirma ile ortamin havasinin saatte 2-3 kez degistigi kabul edilmektedir.
+ Zararli toz ve gazlarin bulundugu ortamlarda minimum tavan yuksekligi 3,5 metre olmalidir.Oysaki normal sartlarda tavan yuksekligi 3 metre olmalidir.
+ Basincli kaplarin imalati sonrasi tasarim basincinin 1,5 katina esit hidrostatik ya da pnomatik test uygulanir.
+ Basincli kaplarda bulunmasi gerekli emniyet valfleri azami calisma basincinin 1,5 katini acacak sekilde ayarlanmalidir.
+ Ayakta yapilan agir bir iste iscinin en rahat ettigi sicaklik 17 derecedir.
+ Kazanlarda hidrolik test isletme basincinin 1,5 katiyla yapilir.
+ Basincli kaplar yonetmeligine gore minimum 0,5 bar maksimum 30 bar olan kaplar basincli kaptir.
+ Basincli kaplarda emniyet cihazlari; patlama diski, hidrofor,kuresel vanadir.
+ Basincli kaplarda test teknikleri 3 sekildedir.
-Ultrasonografik
-Radyografik
-Sivi sizdirmazlik
+ Basincli kaplarin etiketlerinde calisma sicakligi olmaz.
+ Hidrometre; sicak su kazanlarinda vardir.Buhar kazanlarinda yoktur.
+ Oksijen tuplerinin en az 5 yil, en cok 10 yilda bir hidrolik basinc testine tabi tutulmasi gerekir.
+ Kapali alanlarda gurultu de bir tehlikedir.
+ Kapali alanlarda alinacak isg tedbirleri sunlardir.
-Antititresimli eldiven kullanilmasi
-Kaynaklarin izole edilmesi
+ Haberlesme sistemleri kontrolu
+ Kopuklu tip ysc; 12 ayda bir bosaltilip yeniden doldurulmalidir.
+ İs yasasi geregi ucret alacaklarinda zaman asimi suresi 5 yildir.
+ Msds'ler 16 maddeden olusur.
+ İnsan tasimada bir halat en fazla 18 ay kullanilir.20 kez de kullanim oncesi deney yapilir.
+ Yapi islerinde yikim sirasinda bina yuksekliginin 2 kati kadar bosluk birakilir.
+ Ulkemizde elle tasima isi 25-50 kg arasinda belirlenmistir.İlo'ya gore sinir 55 kg'dir.
+ Elle tasima isleri yonetmeliginde tanimlar soyledir.
-Bireysel risk faktorleri
-Calisma ortaminin ozellikleri
-Yukun ozellikleri
+ Halatlar; CSGB izni olmadan insan tasimasinda 18 aydan fazla kullanilamaz.
+ Tek seyyar ve duz merdivenler en fazla 9 mt olabilir.
+ Seyyar merdivenin tepesi dayandigi yerden en az 1 mt yukarda olmalidir.
+ Ahsap iskelelerde iki dikme arasi , yuk tasiyan iskelelerde 240 cm.den yuk tasimayan iskelelerde ise 3 metreden fazla olmayacaktir.
+ Celik burunlu iskelelerde dusey ve yatay borulardaki ekler en cok 6 metrede bir yapilacaktir.
+ Asma iskelelerde her m2ye 400 kgdan fazla yuk gelmeyecek ve en fazla 4 isci calistirilabilecektir.
+ Sabit merdivenlerde en fazla 10 metrede bir dinlenme platformu olur.
+ Merdivenin son 3 basamagina cikilmaz.
+ Maden ve tas ocaklarinda atesleme sirasinda yol , bina ve tesislerde en az 70 cm ara birakilmalidir.
+ Yeraltinda hava akim hizi anomometreyle olculur.Yeraltinda hava akim hizi 8 m/sn olmalidir.
+ Metan gazi hava karisiminin % 9,2 oraninda birlesiminde en siddetli grizu patlamasi olur.
+ Yeralti patlayici deposunda sicaklik 8-30 derece arasinda olmalidir.
+ Mevzuatimiza gore yeraltinda izin verilen en az oksijen ve en cok CO2 orani %19 ve % 0,5 dur.
+ Yeraltinda iki kat arasini birlestiren tahkimatli bir burun bir bolumunun insan inis ve cikisi icin merdivenle techiz edildigi , bir bolumununse cevher veya ramble nakledildigi acikliga KELEBE denir.
+ Vinc ve varagel bas ve diplerinde kurulan koruyucu duzene KARAKOL denir.
+ Metan gazinin havayla yaptigi karisim % 4-15 oraninda patlayici ozellik gosterir.En siddetli patlamaysa % 9,2 oraninda olur.
+ Kaymaya ve dusmeye karsi izgaralarin araliklari en cok 2 cm olmalidir.
+ İs kazalari teorileri 4 tanedir.
-Tek etken teorisi
-COk etken teorisi
-Domino teorisi
-Enerji bosalimi teorisi
+ Kadin isciler gece postalarinda 7,5 saatten fazla calistirilamaz.
+ İs etigi evrensel, is ahlaki toplumsaldir.
+ Bilgi algilamada goz, algilamanin % 80-90 ini kapsar.
+ İs denetiminin yasal dayanagini 81 sayili İLO sozlesmesi olusturmaktadir.Turkiye 1950 yilinda bu sozlesmeyi onaylayarak yukumluluk altina girmistir.
+ Borclar Kanunumuz 1926 yilinda yururluge girmistir.
+ Umumi hifzissiha Kanunu 1930 yilinda yururluge girmistir.
+ Calisma hayatimizin ilk onemli yasasi olan 3008 sayili is kanunu 1937 yilinda yururluge girmistir.
+ Calisma ve Sosyal Guv.BAkanligi 1945 yilinda kurulmustur.
+ 506 sayili Sosyal Sigortalar Kanunu 1964 yilinda cikarilmistir.
+ 1475 sayili is kanunumuz 1971 tarihinde yururluge girmistir.
+ 10 haziran 2003 yilinda da 4857 is kanunu yururluge girmistir.
+ Ulkemizde ilk defa 2005 yilinda 155 sayili İlo sozlesmesi geregi yulusal is sagligi ve guvenligi konseyi olusturulmus ve ulusal isg politika belgesi 2006-2008 yayinlanmistir.
+ İsg kurullari hakkindaki hukumlere uymayanlara is kanununun 105.maddesi geregi para cezasi uygulanir.
+ Ulkemizde standart yayimlayan kurum TSE'dir.Kalite sistemi belgelendirme faaliyetleri Turkak tarafindan akredite edilir.
+ İso 9001, iso 14001, ohsas 18001de sirket ici uygunsuzluklar Tetkik basligi altinda incelenir.her 3 sistemde de bir ust duzeye cikabilmanin temel sarti surekli iyilestirmedir.
+ Ohsas 18001de kazaya sebep olan veya kazaya sebep olabilecek potansiyele sahip olay vaka olarak tanimlanir.
+ Ohsas 18801de kabul edilemez zarar riski icermeme durumuna GUVENLİK denir.
+ Ohsas 18001de yonetim gozden gecirme toplantilari en az yilda bir kez yapilmalidir.
+ Ohsas 18801de prosedurler birinci derece dokumanlardir.Talimatlar ikinci derece dokumanlardir.Mevzuatlar ise dis kaynakli dokumanlardir.
+ İsg yonetim sistemleri sunlardir.
-İsa 2000
-Npr 5001
-Osha AS/Nsz 4360- 4804
-Ohsas 18001 ve Ohsas 18002
+ Ohsas 18001 temel adimlari sunlarsir.
-İsg politikasinin olusturulmasi
-Planlama (Risk degerlendirmesi bu asamada yapilir)
-Uygulama ve isletme
-Kontrol ve duzeltici faaliyet
-Yonetimin gozden gecirmesi
+ Deming cevrimi olarak da bilinen PUKO dongusununun uygulama asamasinda risk degerlendirmesi yapilir ve risklerin kabul edilebilir olup olmadigina karar verilir.
+ İmalat sirasinda ya da sonrasinda olasi hatalarin tespit edilmesi amaciyla yapilan degerlendirme teknigi 'Hata turleri ve etkileri. analizi'dir.Risk degerlendirmesinde hata turleri ve etkileri analizini FMEA veya HTEA olarak gorebiliriz.4 cesidi vardir: Sistem, servis, tasarim, proses.Riski belirleyen degiskenlerin olculmesinde 1-10 olcegi kullanilir.Sistemin cok yuksek riskli olarak degerlendirilmesi icin hesaplanan risk oncelik degerinin 200-1000 arasinda olmasi gerekir.
+ Risk degerlendirme yontemleri 3e ayrilir.
-Kalitatif yani nitel (sayisal veriler kullanilmaz)
-Kantitatif yani nicel
-Karma yontemler
+ HAZOP ; risk degerlendirme yontemlerinden Tehlike ve isletilebilirlik analizi yontemini ifade eder.
+ İslem surecini gorsel olarak sergilemek icin grafik model kullanan risk degerlendirme yontemi Hata Agaci Analizidir.
+ Hata agaci analizi ile olay agaci analizi yontemlerini beraber kullanan risk degerlendirme teknigi 'Sebep sonuc analizi'dir.
+ Olasilik, siddet, siklik yani frekans KİNNEY yonteminde vardir.
+ Risk degerlendirmesinin yasal dayanagi is kanunun 77 ve 78. Maddeleriyle ilonun 161 sayili sozlesmesine dayanir.
+ Balik kilcigi : neden sonuc diyagrami
+ Olay agaci analizi: ileriye dogru dusunme teknigi
+ Geriye dogru dusunme teknigi: Geriye dogru dusunme teknigi
+ bir sisteme disardan uygulanan kuvvetin frekansi sistemin dogal titresim frekansina esit oldugunda titresim hareketinin genliginin cok buyuk bir degere cikmasi olayina REZONANS denir.
+ İsyerlerinde tekduze aydinligin saglanmasi icin tavana yerlestirilen iki lamba arasindaki uzakligin olcusu lambalarin calisma yuzeyinden yuksekliginin 1/2 katini asmamalidir.
+ Agir endustriel islerin yapildigi isyerleri icin onerilen sicaklik araligi 12-15 derece araligidir.
+ Kulak zari ve orta kulak kemiklerinde iletim tipi isitme kaybi , ic kulakta ise algi tipi isitme kaybi olusur.
+ İsci sagligi ve is guvenligi tuzugunun 22,maddesine gore A.T islerin yapilmadigi isyerlerinde gurultu seviyesi 80 db.i gecmemelidir.
+ Radyant isi Glob termometre ile olculur.
+ İse giris mueyenesi tarihte ilk defa İngilterede 1833 yilinda fabrikalar Kanunu ile zorunlu oldu.
+ Fincancilar sozlesmesi 1776 yilinda devlet hakemliginde yapilan ilk toplu sozlesme olmasi dolayisiyla tarihte bir ilktir.
+ Ulkelere gore isg ile ilgili ilk kanunlarin tarihleri;
-Belcika 1810
-İngiltere 1833
-Almanya 1839
-İsvicre 1840
-Fransa 1841
+ Amerika 1877
+ Maadin Nizannemesi (1869) butun madenlerde calisanlarin guvenligi ile ilgili cesitli hukumleri duzenleyen bir mevzuattir.
+ Maruziyet sinir degeri : 87 db ve 200 mikropaskal
+ En yuksek maruziyet Etkin degeri: 85 db ve 140 mikropaskal
+ En dusuk maruziyet Etkin degeri: 80 db ve 112 mikropaskal
+ 16 hertz ile 20.000 hertz olan sesler insan kulaginin isitilebilir frekans araligidir.
+ Frekansi 20 hz'den dusuk seslere infrasound denir.
+ Frekansi 20.000 hz.den buyuk olan seslere ultrasound adi verilir.
+ Akut isin sendromu; iyonlastirici radrasyona maruziyetden kaynaklanan bir meslek hastaligi olup yukumluluk suresi 2 aydir.
+ İyonlastirici radrasyonun etkilendigi organlar: deri ve mukoza, goz iltahabi, akciger kanseri, anemi, kemiklere etkisi
+ Mor otesi ve kizil otesi isinlar noniyonize isinlardir.
+ Mor otesi isinlar yani UV isinlari kaynak isleri sirasinda da meydana gelir.Goz kamasmasina neden olur.Deride gunes yaniklarina benzer lekeler olusturabilir ayrica uzun sure kkd.siz calisilmasi kalici korluk yapabilir.
+ Lazer isinlarinin yogunlugu yuksek, dalga boyu kisa ve tek renklidir.Dalga boyuna gore lazer farkli renklerde olabilir.
+ Ates olan heryerde İR isini vardir.(yani kizilotesi isin)
+ Efektif sicaklik; Hava sicakligi, havanin nem orani, hava akim hizinin beraberce kisi uzerinde yarattigi sicaklik etkisine denir.
+ Birim havadaki su miktarina mutlak nem denir.
+ İsg yonunden daha cok bagil nemin onemi vardir.%30-80 arasinda olmalidir.
+ İdeal hava akim hizi 0,10-0,15 m/s olmalidir.
+ Normal sartlarda buro ortaminda CO2 miktarinin binde birin ustune cikmadigi hava temiz havadir.
+ Yetiskin bir insanin saatte 30 m3 temiz havaya ihtiyaci vardir.
+ Calisma yerlerinde kisi basina dusen hava hacmi 10 m3 olmalidir.Koguslarda 12 m3 olmalidir.Bu hava hacminin hesabinda tavan yuksekliginin 4 metreden fazlasi hesaba katilmaz.
+ Normal sartlarda isyerinin tavan yuksekligi en az 3 mt olmalidir.Zararli toz ve gazlarin bulundugu ortamlarda tavan yuksekligi en az 3,5 metre olmalidir.
+ İsyerlerinde kisi basina dusen serbest alan miktari 2,5 m2 olmalidir.
+ Pnemokonyoz yapan tozlarin genel ozellikleri
-Kristal yapidadirlar.
-Anorganik tozlardir.
-Caplari 5 mikron ya da altindadir.
-Fibrojenik tozlardir.
+ Toksik alerjik reaksiyona neden olan tozlar organik tozlardir.
+ Slikoz , aspestoz gibi pnemokonyoza sebep olan tozlar fibrojenik tozlardir.
+ Asbest, arsenik, berilyum, kromat, nikel tozlari gibi tozlar kanserojendir.
+ Uranyum, seryum, zirkonyum, trityum ve radyum tuzu radyoaktif tozlardir.Sayilari cok fazla degildir.
+ Tozlarin meydana getirdigi mesleki akciger hastaliklarina geleneksel tabiriyle pnomokonyozlar denilmektedir.
+ İnert tozlar akcigerlerde birikebilen fakat herhangi bir hastalik yapmayan tozlardir.
+ Karpit suyla temas ettiginde kimyasal yanici gaz cikaran kimyasal maddedir.
+ Hardal gazi cok zehirli bir kimyasal maddedir.
+ Solventler, asitler, alkaliler gozler icin tehlikeli kimyasallardir.
+ BLEEVE: Kaynayan sivi , genlesen buhar patlamasidir.
+ Meslek hastaliklari ve neden olan kimyasallar
-Silis.............Silikozis
-Demir............Siderozis
-komur............Antrokozis
-Pamuk............Bisinozis
-Asbest..........Asbestozis
+ Dis etlerinde burto cizgisi kursuna maruziyet sonrasi olusur.
+ Arsenik metal ile ametal arasinda bir ozellige sahip bir zehirli kimyasaldir.Karaayak hastaligina yol acar.Tirnalarda mee cizgileri olusur.
+ Mak Deger: maksimum allowable concantretion.Musade edilen azami kons.
-Tlw : Ortalama konsantrasyon 8 saat gun
-Twa: Zaman agirlikli ortalama 8 saatte gunde
-Steel: Short term exposure limit.15 dl.lik sure
+ Src belgelendirme sekiller:
-Src 1: Uluslararasi yolcu tasimaciligi icin kullanilir.
-Src 2: Yurtici yolcu tasimaciligi
-Src 3: Uluslararasi yuk esya ve kargo tasimaciligi
-Src 4: Yurtici yuk ve esya kargo tasimaciligi
+ Eta risk degerlendirme analizinde olay agacini ifade etmektedir.
+ Periyodik saglik muayeneleri toplu korunma uygulamalari arasinda yer almaz.
+ Surekli is gorememezlik icin meslekte kazanma gucunun en az %10 azalmis olmasi gerekir.Malul olmak icinse calisma gucunun en az 2/3 unu kaybetmis olmak gerekir.
+ Buhar kazani cesitleri:
-Alcak basincli buhar kazanlari 1,05-2,0
-Orta basincli buhar kazanlari 2,01- 6,0
+ Yuksek basincli buhar kazanlari 6,01 ve ustu
+ Biyolojik risk degerlendirmesinden grup 3 ve grup 4 de kayitlar. 20 yil saklanir.Digerlerinde 10 yil saklanir.
+ Yaga karsi en etkili eldiven nitril eldivendir.
+ Patlayici maddeler icin tehlike isareti E ile ifade edilir.
+ Asbestle calisan iscilerin saglik durumlarinin degerlendirmesi en az 3 yilda bir yapilir.
+ Gecici is iliskisi en fazla 2 defa tekrarlanir ve 6 ayi gecmez.
+ 1833 yilinda cikartilan fabrikalar yasasiyla 18 yas alti cocuklarin gece calistirilmalari ve 12 saatten fazla calistirilmalari , 9 yas alti cocuklarin calistirilmasi yasaklanmistir.Ayrica bu yasayla fabrikalarin denetimi icin mufettis atanmasi da zorunlu hale getirilmistir.
+ Kazaya maruz kalanlara ve alilelerine tazminatla , havzada her isverenin bir hekim calistirma , eczaci bulundurma zorunlulugu MAADİN NİZANNAMESİ ile getirilmistir.
+ Kazi islerinde 1,5 metreden sonra iscilerin inip cikmasi icin el merdiveni bulunmalidir.
+ İLO sozlesmeler;
-81 nolu sozlesme ; İs teftisi hakkindaki sozlesme
-119 nolu sozlesme; Makinalarin gerekli korunma tertibati
-155 nolu sozlesme; İsg hizmetleri ve calisma ortamina iliskin
+ 161 nolu sozlesme; İs sagligi hizmetlerine ilişkin
