GÜRÜLTÜ ÖLÇÜMÜ ve HARİTALANMASI
İş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışanların günlük kişisel maruziyetlerini tespit etmek amacıyla yapılacak gürültü ölçümleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 06/02/2003 tarih 2003/10/ EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifini esas alarak, 23/12/2003 tarihinde yayınladığı “Gürültü Yönetmeliği” dikkate alınarak yapılmalıdır. Ülkemizde gürültü konusunda bir başka yönetmelik olan, Çevre ve Orman Bakanlığının yayınladığı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ise çalışanların işyerlerinde maruz kaldığı günlük gürültü maruziyetini değerlendiren esasları kapsamadığından günlük kişisel gürültü maruziyetinin hesaplanması ve değerlendirilmesi çalışmalarında kullanılmamalıdır. 23/12/2003 tarihinde yayınlanan “ Gürültü Yönetmeliği” ile birlikte ölçüm metodolojisi ve hesaplamalarında, “İş yerinde maruz kalınan gürültünün tayini ve bu gürültünün sebep olduğu işitme kaybının tahmini” başlıklı TS 2607 ISO 1999 standardı ile “Çalışma ortamında maruz kalınan gürültünün ölçülmesi ve değerlendirilmesi için prensipler” başlıklı TS EN ISO 9612 standardından faydalanılması gerekmektedir.
İşyerlerinde çalışanların günlük ve/ veya haftalık gürültü maruziyetlerini belirlemede en çok karşılaşılan problem hangi işin ne kadar süreyle yapıldığının tam olarak belirlenmemesidir. Bu yüzden işyerinde görevli İSG uzmanı, bu konuda önlemler alarak hangi işçinin hangi sürelerde hangi proseslerde çalıştığını tayin etmelidir. Bu işlem gerçekleştiğinde sadece kişisel maruziyetin hesaplanması kolaylaşmayacak aynı zamanda maruziyeti etkin değerlere ulaşan çalışanların çalışma yerlerinin değiştirilmesi ve/veya gürültülü işte çalışma sürelerinin azaltılması gibi önlemlerdealınabilecektir. Gürültü ölçümlerinde temel olarak iki farklı cihaz kullanılır. Bunlar, IEC 651 standartına uygun anlık gürültü ölçüm cihazı ve IEC 61252 standartına uygun dozimetrelerdir.
Anlık gürültü ölçüm cihazı, belirli bir noktadaki ses basınç seviyesini ölçerek desibel cinsinden sonuç verir. Ölçümler, çalışanların kulak hizasından 10 cm uzaklıkta, ses basıncı emilimini önleyecek şekilde yan durarak, mikrofon prosese dönük olarak yapılmalı ve çalışanın işlem periyodu boyunca birlikte hareket edilmelidir.
Özellikle kararlı gürültünün olduğu durumlarda anlık gürültü cihazı ile yaklaşık 1 dk. ölçüm alınması yeterli olacaktır. Çalışanın görev yaptığı bölümler, proses ve/veya kullandığı aletlerin birden fazla olması durumunda her aletle ve/veya her bölümde, her proseste tek tek ölçümlemeler yapılmalıdır. Bu ölçüm sonuçları, ilgili alet/bölüm/proseste çalışılan sürelerle birlikte değerlendirilmelidir. Genellikle çalışanların, herbir proses/alet/bölümdeki çalışma süreleri doğruya yakın bir şekilde belirlenebiliyorsa böyle bir işletmede anlık gürültü ölçüm cihazları yeterli olacaktır.
Ancak tersaneler, atölyeler, marangozhaneler gibi çok sayıda çalışanın farklı ses basınç seviyelerine sahip işleri aynı ortamda ve değişken sürelerde yapması durumunda anlık gürültü ölçüm cihazları, çalışma sürelerinin belirlenmesi çok zor olacağından pek yeterli olamayacaktır. Bu durumda dozimetre kullanmak gerekmektedir.
Anlık gürültü cihazlarıyla yapılan ölçümler ile kişisel maruziyet hesaplamak için maruziyet süreleri ile birlikte hesap apmak gerekirken dozimetreler ile hiçbir özel hesap yapmadan 8 saat (günlük maruziyet) veya ilgili işin yapıldığı süreç boyunca cihazın mikrofonu kişinin yakasına sabitlenerek ölçümler yapılabilir.
İş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışanların günlük kişisel maruziyetlerini tespit etmek amacıyla yapılacak gürültü ölçümleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 06/02/2003 tarih 2003/10/ EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifini esas alarak, 23/12/2003 tarihinde yayınladığı “Gürültü Yönetmeliği” dikkate alınarak yapılmalıdır. Ülkemizde gürültü konusunda bir başka yönetmelik olan, Çevre ve Orman Bakanlığının yayınladığı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ise çalışanların işyerlerinde maruz kaldığı günlük gürültü maruziyetini değerlendiren esasları kapsamadığından günlük kişisel gürültü maruziyetinin hesaplanması ve değerlendirilmesi çalışmalarında kullanılmamalıdır. 23/12/2003 tarihinde yayınlanan “ Gürültü Yönetmeliği” ile birlikte ölçüm metodolojisi ve hesaplamalarında, “İş yerinde maruz kalınan gürültünün tayini ve bu gürültünün sebep olduğu işitme kaybının tahmini” başlıklı TS 2607 ISO 1999 standardı ile “Çalışma ortamında maruz kalınan gürültünün ölçülmesi ve değerlendirilmesi için prensipler” başlıklı TS EN ISO 9612 standardından faydalanılması gerekmektedir.
İşyerlerinde çalışanların günlük ve/ veya haftalık gürültü maruziyetlerini belirlemede en çok karşılaşılan problem hangi işin ne kadar süreyle yapıldığının tam olarak belirlenmemesidir. Bu yüzden işyerinde görevli İSG uzmanı, bu konuda önlemler alarak hangi işçinin hangi sürelerde hangi proseslerde çalıştığını tayin etmelidir. Bu işlem gerçekleştiğinde sadece kişisel maruziyetin hesaplanması kolaylaşmayacak aynı zamanda maruziyeti etkin değerlere ulaşan çalışanların çalışma yerlerinin değiştirilmesi ve/veya gürültülü işte çalışma sürelerinin azaltılması gibi önlemlerdealınabilecektir. Gürültü ölçümlerinde temel olarak iki farklı cihaz kullanılır. Bunlar, IEC 651 standartına uygun anlık gürültü ölçüm cihazı ve IEC 61252 standartına uygun dozimetrelerdir.
Anlık gürültü ölçüm cihazı, belirli bir noktadaki ses basınç seviyesini ölçerek desibel cinsinden sonuç verir. Ölçümler, çalışanların kulak hizasından 10 cm uzaklıkta, ses basıncı emilimini önleyecek şekilde yan durarak, mikrofon prosese dönük olarak yapılmalı ve çalışanın işlem periyodu boyunca birlikte hareket edilmelidir.
Özellikle kararlı gürültünün olduğu durumlarda anlık gürültü cihazı ile yaklaşık 1 dk. ölçüm alınması yeterli olacaktır. Çalışanın görev yaptığı bölümler, proses ve/veya kullandığı aletlerin birden fazla olması durumunda her aletle ve/veya her bölümde, her proseste tek tek ölçümlemeler yapılmalıdır. Bu ölçüm sonuçları, ilgili alet/bölüm/proseste çalışılan sürelerle birlikte değerlendirilmelidir. Genellikle çalışanların, herbir proses/alet/bölümdeki çalışma süreleri doğruya yakın bir şekilde belirlenebiliyorsa böyle bir işletmede anlık gürültü ölçüm cihazları yeterli olacaktır.
Ancak tersaneler, atölyeler, marangozhaneler gibi çok sayıda çalışanın farklı ses basınç seviyelerine sahip işleri aynı ortamda ve değişken sürelerde yapması durumunda anlık gürültü ölçüm cihazları, çalışma sürelerinin belirlenmesi çok zor olacağından pek yeterli olamayacaktır. Bu durumda dozimetre kullanmak gerekmektedir.
Anlık gürültü cihazlarıyla yapılan ölçümler ile kişisel maruziyet hesaplamak için maruziyet süreleri ile birlikte hesap apmak gerekirken dozimetreler ile hiçbir özel hesap yapmadan 8 saat (günlük maruziyet) veya ilgili işin yapıldığı süreç boyunca cihazın mikrofonu kişinin yakasına sabitlenerek ölçümler yapılabilir.
