Soru : İsg Eğitimleri Hakkında Tez Yazıyorum

[hayriye akgün]

İsg eğitimlerinin etkililiği üzerine bir araştırma yapıyorum. İş güvenliği uzmanları olarak verdiğimiz eğitimlerde yaşadığımız sorunlar ve işçilerin bu eğitimlerden ne kadar yararlandıklarına dair fikirlerinizi sunabilir misiniz? Eğitim verirken yaşadığınız sorunlar ve sizce nasıl iyileştirmeler yapılabilir?

 

[Hüseyin..]

Uygulamalı eğitimler haricinde ( Yangın, Yüksekte Çalışma, Acil Durum Tatbikatı ) diğer eğitimlerin yararlılık oranını yüzdeye vurursak eğer şahsi fikrim %30/40 arası bir durum söz konusu. evet personeli eğitmek bilinçlendirmek gerekiyor. Fakat bu durumun arkasında bütün çalışanalrın destek sağlaması lazım tepeden tırnağa patronundan çalışanına kadar yaka rengi farketmeksizin herkesin desteği katılımı ve özverisi gerekmektedir.

 

[Murat Özmumcu]

iş güvenliği eğitimleri bence anaokulundan başlayarak ilkokul, ortaokul, lise ve üniversitelerde zorunlu ders olarak yer almalıdır. ancak bu şekilde bir kültür yerleştirilebilir. geleceğin mühendisleri, işçileri, kaynakçıları, işverenleri onlar olacak.. geçim derdine kapılmış, belirli yaşa gelmiş insanlara iş güvenliği eğitimleri veriyoruz, 9 senedir eğitim veren biri olarak söylüyorum, eğitimlerin etkinlik seviyesi, işçilerin yararlanma seviyeleri ne yazık ki düşük, fabrika/işletme kültürü, sosyal çevre alışkanlıkları tabiki önemli fakat tabiri caizse siz topluma bebekken isg öğretmeye başlarsanız tertemiz bir sayfa bilinçli bir toplum ve isg kültürü yerleştirirsiniz. artık çok geç yapamayız demiyorum lakin toplum olarak isg kültürünü her bireye oturtmak uzun yıllar alacak maalesef. eğitimler bunun önemli bir parçası fakat zorunluluk var işin içinde, mutlu işini seven bir uzmanın verdiği eğitimle, maaşı düşük kötü şartlarda çalışan işi haricinde başka işler yapan hapse atılma tehlikesiyle karşı karşıya kalan, işverenlerin topu üzerine attığı, işinden atılma tehlikesi yaşayan, her an iş arayan, stres altında bir uzmanın verdiği eğitim ve eğitimin etkinliği kesinlikle aynı değildir..
kazasız günler dilerim.

 

[hayriye akgün]

iş güvenliği eğitimleri bence anaokulundan başlayarak ilkokul, ortaokul, lise ve üniversitelerde zorunlu ders olarak yer almalıdır. ancak bu şekilde bir kültür yerleştirilebilir. geleceğin mühendisleri, işçileri, kaynakçıları, işverenleri onlar olacak.. geçim derdine kapılmış, belirli yaşa gelmiş insanlara iş güvenliği eğitimleri veriyoruz, 9 senedir eğitim veren biri olarak söylüyorum, eğitimlerin etkinlik seviyesi, işçilerin yararlanma seviyeleri ne yazık ki düşük, fabrika/işletme kültürü, sosyal çevre alışkanlıkları tabiki önemli fakat tabiri caizse siz topluma bebekken isg öğretmeye başlarsanız tertemiz bir sayfa bilinçli bir toplum ve isg kültürü yerleştirirsiniz. artık çok geç yapamayız demiyorum lakin toplum olarak isg kültürünü her bireye oturtmak uzun yıllar alacak maalesef. eğitimler bunun önemli bir parçası fakat zorunluluk var işin içinde, mutlu işini seven bir uzmanın verdiği eğitimle, maaşı düşük kötü şartlarda çalışan işi haricinde başka işler yapan hapse atılma tehlikesiyle karşı karşıya kalan, işverenlerin topu üzerine attığı, işinden atılma tehlikesi yaşayan, her an iş arayan, stres altında bir uzmanın verdiği eğitim ve eğitimin etkinliği kesinlikle aynı değildir..
kazasız günler dilerim.

katkınız için teşekkürler. ek bir soru sormak istiyorum. uzman olarak verdiğiniz eğitimlerin etkililiğini ölçebiliyor musunuz? Ya da çalıştığınız kurumun böyle bir standardı var mıdır?

 

[Uzmanasor]

Mevzuatta yazan eğitim konu başlıkları aslında yerinde fakat. Uzmanlar düz ara metal sektörüne de gıda sektörünede aynı şeyleri ve hiçbirşeye yaramayacak şeyleri anlatıp geçiyor. (Herkezi kast etmiyorum. ama osgbde çalışan uzmanlar böyle yapıyor.) Siz kendinizi çalışanın yerine koyup dinlediğinizi düşünün ve eğitimi öyle hazırlayın. Bence çalışana verilmesi gereken temel eğitimin hazırlanması bile başlı başına uzun bir iş ; eğitim işe, personelin görevine, işyerinin düzenine özel hazırlanmalı. 2012 beri bu kanun var bazen uzmanların eğitimine katılıyorum 2012 yılında hazırlanan eğitimler hala dönüyor.

 

[experience]

İş güvenliği alanında geçirdiğim 12 senenin sonunda şunu gönül rahatlığı ile söyleyebilirim ki işyerinde gereken tedbirlerin alınmasında ve hatalı davranışların önüne geçilmesinde en etkin silah eğitimdir. Eğitim muhteşem bir silah,muhteşem bir yol arkadaşı,muhteşem bir meşgale.Ne desem azdır eğitim için. İşyerinde güvenliğin sağlanması için gerekenleri sıralarsak eğitim %60 - disiplinli bir yönetim %30 - %10 para. Sorun şu ki ileri seviyede bir güvenlik bu üçünün aynı anda olmasına bağlı .

 

[experience]

Arkadaşlar son 20 yılın iş kazası istatistiklerini bi incelemenizi tavsiye ederim,.son 10 yıldır çalışanları eğitiyoruz,işverenleri eğitiyoruz ve tüm güvenlik gereklilikleri ile ilgili işverenlere rehberlik edip işyeri ortamını gözetliyoruz. geldiğimiz noktada istatistikler bir arpa boyu yol alamadığımızı ortaya koyuıyor. O zaman şöyle demek daha doğru,çalışanları güya eğitiyoruz,işverenleri güya eğitiyoruz ve tüm güvenlik gereklilikleri ile ilgili işverenlere güya rehberlik edip işyeri ortamını güya gözetliyoruz.

 

[Orhan Güleç]

Eğitim etkinliği değerlemesi eğitimden hemen sonrasında yapılır ise personel o eğitimden hemen çıkmak için hepsine okey diyor ve değerlendirme amacına ulaşmıyor. Değerlendirme eğitimden 1 2 saat sonra cep mesajı veya uygulama olarak gönderilir ise ozaman gerçek etkinliği ölçebiliyoruz.

 

[experience]

Eğitimin değerlendirmesini yapmak demek eğitimin amaca ulaşıp ulaşmadığını ya da ne kadar ulaştığını ölçmek demek değil midir.?Peki eğitimin amacı nedir ?
eğitimde yapmak istediğimiz şey örneğin Emniyet kemeri takılması gerektiği bilgisini çalışana aktarmak mıdır,yoksa emniyet kemerini takmasını sağlayacak davranış değişikliğini yaratmak mıdır?Eğitimin değerlendirmesini ne eğitimin arkasından yapılacak bir sınavla ne de eğitimden 2 saat sonra kimse yapamaz.Bunun değerlendirmesi işyeri ortamının dikkatle gözlenmesi ile devam eden uzun bir süreçle olur ve tek bir eğitimi zaten değerlendiremezsin,yıllara sair eğitim organizasyonlarını belki bir nebze değerlendirebilirsin.İşyerinde taşlama tezgahının önünde çektiğin fotoğraflarda daha fazla gözlük görüyorsan,hergün işyerinin bir bölümünde önleyici bir faaliyeti tavsiye eden çalışan sayısı artıyorsa vs vs yüzlerce şey sayabilirim,verilen eğitimlerin bir değerlendirmesini yapabilirsin.Ama tabi kağıt üstünde nicel bir değerlendirme illa ki yapmamız isteniyorsa ki yönetmeliğe göre isteniyor, mecburen sadece bilgi seviyesini ölçen basit bir sınavla değerlendirme yapabiliriz,10 soruyla da olur 40 soruyla da olur,online da olur,mesajla da olur eğitimden hemen sonra da olur ,üç gün sonra da olur ama tabi bence sadece göstermelik olur.

 

[experience]

Eğitim konusuyla ilgili bir başlık açıldığında ve bu konu biraz eşelenmeye başladığında meslektaşlarımızın çoğu yorum yapmaktan kaçınıyor, Çünkü eğitim konusundaki sorunların kaynaklarından birisi de bizzat biz İG Uzmanlarıyız ve çoğumuz bunun farkında olduğumuz için bu konunun tartışılmasından pek de hoşlanmıyoruz.

 

[Burak Bilen]

İş güvenliği alanında geçirdiğim 12 senenin sonunda şunu gönül rahatlığı ile söyleyebilirim ki işyerinde gereken tedbirlerin alınmasında ve hatalı davranışların önüne geçilmesinde en etkin silah eğitimdir. Eğitim muhteşem bir silah,muhteşem bir yol arkadaşı,muhteşem bir meşgale.Ne desem azdır eğitim için. İşyerinde güvenliğin sağlanması için gerekenleri sıralarsak eğitim %60 - disiplinli bir yönetim %30 - %10 para. Sorun şu ki ileri seviyede bir güvenlik bu üçünün aynı anda olmasına bağlı .

Ben tam tersini düşünüyorum. İnsanlar ne yazık ki "en doğru yöntem" kullanılsa dahi eğitilemiyor. İlköğretim, lise, lisans, lisans üstü hiç fark etmiyor. Bu insanlar eğitilemiyor. Evet, her kapı eğitime çıkıyor. Doğru, bir aksiyon almak istediğimizde aklımıza ilk eğitim geliyor. Ama gerçekten de eğitimin katkısının eser düzeyde olduğunu biliyorum. Eğitim vererek sadece formlar tamamlanmış oluyor. Karşı tarafa geçen bir durum pek olmuyor. Çünkü insanların ve firmaların bir aklı var ve o akıl üzerine çıkılamıyor. Kapalı kutu misali, eğitim verdiğiniz insan baştan bu eğitime inanmadığı için yorulduğunuzla kalıyorsunuz. Beyni direniyor, bunu bilerek yapmadığını da söyleyebilirim. O insanın beyni bunu daha baştan kabullenmiştir çünkü... Zordur onu eğitmek. O etkin silahı kendi kafasına dayadığının farkında bile değildir.

 

[experience]

şimdi arkadaşl

Ben tam tersini düşünüyorum. İnsanlar ne yazık ki "en doğru yöntem" kullanılsa dahi eğitilemiyor. İlköğretim, lise, lisans, lisans üstü hiç fark etmiyor. Bu insanlar eğitilemiyor. Evet, her kapı eğitime çıkıyor. Doğru, bir aksiyon almak istediğimizde aklımıza ilk eğitim geliyor. Ama gerçekten de eğitimin katkısının eser düzeyde olduğunu biliyorum. Eğitim vererek sadece formlar tamamlanmış oluyor. Karşı tarafa geçen bir durum pek olmuyor. Çünkü insanların ve firmaların bir aklı var ve o akıl üzerine çıkılamıyor. Kapalı kutu misali, eğitim verdiğiniz insan baştan bu eğitime inanmadığı için yorulduğunuzla kalıyorsunuz. Beyni direniyor, bunu bilerek yapmadığını da söyleyebilirim. O insanın beyni bunu daha baştan kabullenmiştir çünkü... Zordur onu eğitmek. O etkin silahı kendi kafasına dayadığının farkında bile değildir.

Öncelikle affınıza sığınarak ve vereceğim örneği maruz göreceğinizi umarak bişey sormak istiyorum,pek çok insanın evinde ya da bahçesinde köpek vardır, sizce herkes köpeğinin tüm davranışlarını kontrol edebilecek şekilde köpeğini eğitebilir mi yani köpeğin içgüdüsel tepkilerini baskılayıp herhangi bir durum karşısında istenen ya da arzu edilen davranışta bulunmasını sağlayacak şekilde eğitebilir mi?. Cevap elbette hayır olacaktır,çünkü köpeğin eğitimi de başlı başına uzmanlık gerektiren ciddi bir emek ve zaman harcanan bir süreçtir.
Bu konu başlığını açan arkadaşa İş güvenliği alanında eğitimle ilgili sorunlardan birisini bu vesileyle aktarmak istedim.En önemli sorun eğitim veren biz İG uzmanlarının pek çoğunun eğitimin ne olduğu,eğitimin nasıl verileceği ,eğitimin amacının ne olduğu vb pek çok teknik konuda yeterli bilgiye sahip olmamasıdır. Bırakın kişinin davranışlarını değiştirmek bir kişiye basit bilgileri aktarırken bile pek çoğumuz zorlanırız.Bir ilkokul öğretmeninin çocuğumuza okumayı ve yazmayı öğrettiği sırada uyguladığı teknikleri hangimiz bilebiliriz.Eğitim bir uzmanlık alanıdır,her matematikçinin herkese matematik öğretemeğeceği gibi her İG uzmanı da herkese eğitim veremez.Eğitim sektöründeki branş meslekler bile formasyon adı altında eğitim bilimleri konusunda belli beceriler edinmeden çocuğumuza eğitim öğretim veremiyor değil mi? İş Güvenliği mevzuatına baktığımızda en önemli sorun eğitim konusunun yeterli ciddiyette ele alınmamış olmasıdır.

 

[experience]

İş güvenliğinde eğitimin amacı tabi ki kişinin güvensiz davranışlardan kaçınmasını sağlamaktır.Her zaman aynı örneği veriyorum yine vericem,trafikte emniyet kemeri takılması gerektiği bilgisi bugün 5 yaşındaki çocukta bile var ama emniyet kemeri takmamaktan her yıl yüzbinlerce ceza yazılıyor.demek ki emniyet kemeri takamamakla karşılaşılacak risklerle alakalı kişiden kişiye değişen bir risk algısı var.Normalde trafiğe çıkan birinin emniyet kemeri takmamasıyla karşı karşıya kalacağı risk matematiksel olarak belki hesaplanabilir fakat kişinin asıl davranışını belirleyen şey bu istatistiki bilgi değil kendisindeki risk algısıdır.Normal bir zamanda hayatımızda zaten var olan coronavirüsler neden iki yıl boyunca insanların ortak korkulu rüyası oldu sizce, her yıl normalde onlarca mutasyon geçiren grip virüslerinin özellikle son bir senedir neden hiçbir mutasyonu gün gün ekranlarda değil ve bizler de hiç merak etmiyoruz acaba?İki yıl boyunca çocuklarımızı babanneleri ile biraraya getirmeyerek hem babanneyi hem de çocuğumuzu virüsten korumaya çalışmamızı sağlayan davranışı sergilememize sebep olan şey ,corona virüsler karşısındaki risk algımızın o günlerde çok yüksek olmasıydı.Dünyada milyarlarca insanın birden risk algısını nasıl değiştirebildiler,milyarlarca insanın davranışlarına nasıl yön verebildiler.,o günlerde öyle davranıyorduk bugünlerde ise umursamaz davranıyoruzçünkü risk algımız zamanla zayıfladı.
İşte eğitimler de böyledir, çalışanda bir risk algısı oluşturacaksınız,sonra o risk algısı zayıfladıkça onu tekrar yükseltmeye çalışacaksınız.Risk algısı oluştarmak da mevzuattaki gibi bir formatta malesef mümkün değildir.Mevzuattaki format eğitim işinin yalnızca küçük bir parçası olabilir ancak.
Eğitim daha kapsamlı ve fazla profesyonel yapılması gereken bir iştir.Bu arada karşınızdaki insan ister cahil ister okumamış biri olsun isterse de bilim insanı olsun farketmez ,bu kişilerin risk algıları aynı yöntemlerle yükselir veya bu yöntemlere biraz ara verince de tekrar düşer.