Selam,
Sn.
@orhany_ , çok güzel bir konuyu dile getirmişsiniz. Ayrıca benim üzerinde çalıştığım bir konu için de büyük faydası olan bir doküman paylaşmışsınız, ben atlamışım açıkçası. Çok teşekkür ederim.
Sorunuza gelince :
1. Operatörlük belgesi kavramında tek bir uygulama yok. İki kanaldan yürütülüyor : Birincisi Mesleki Yeterlilik Kurumu, diğeri ise Karayolları Trafik Kanunu ve yönetmeliği gereğince oluşan zorunluluk.
1.1 MYK Belge Zorunluluğu Kapsamındaki Meslekler tablosunda -muhtemelen güncellenmemiş ya da gözden kaçmış olabilir - "Personel ve yük yükseltici iş makinesi operatörü" geçmiyor.
1.2 Bu dokümanda Md.3 Tanımlar bölümünde
"37) Personel ve yük yükseltici aracı: En az 6 metre çalışma yüksekliği, 100 kg kaldırma kapasitesi olan personel veya personelle birlikte yük yükseltmek için kullanılan ve sepet aparatı araç üzerinde bulunan, aparatları ruhsata işlenmiş tescil belgesine sahip makineyi veya en az 6 metre çalışma yüksekliği, 100 kg kaldırma kapasitesi olan personel veya personelle birlikte yük yükseltmek için kullanılan makaslı sistem ve tahrik sistemi elektrik motoruna sahip teknik belgesi bulunan makineyi," şeklinde aracın tanımlanması yapılmış. Aslında bu tip araçlar
yükseltilebilir seyyar iş platformu olup TS EN 280+A1 yükselebilen seyyar iş platformları manlift vs. standardı kapsamındadır.
1.3 Operatörlük mesleki yeterlilik belgesi kapsamında, 5 Temmuz 2017 tarihinde İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği ile Ulusal Yeterlilik Hazırlama İşbirliği Protokolü İmzalandı ve çalışmalar halen daha sürdürülüyor diye biliyorum.(
https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/haberler/34-meslek-standartlar-dairesi-bakanl/2807-stif-makinalar-distribuetoerleri-ve-malatclar-dernei-ile-ulusal-yeterlilik-hazrlama-birlii-protokolue-mzaland)
2. Karayolları trafik kanunu incelediğimizde ise,
2.1 Md.3 TANIMLAR "İş makineleri : (Değişik: 17/10/1996-4199/1 md.) Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan moturlu araçlardır." ifadesini görmekteyiz.
2.2 Sizin göndermiş olduğunuz operatörlük yönergesi kapsamında Personel ve yük yükseltici iş makinesi operatörü için kursa ve sınava katılım zorunlu olup, başarılı olanlara operatörlük belgesi verileceği belirtiliyor.
3. TS ISO 12100 ve TS EN 280+A1 standartları ile bu tip araçların üreticisi tarafından hazırlanmış olan kılavuzlar incelendiğinde ise bu araçların yerel ülke yasal mevzuatlarına uygun kişiler tarafından kullanılmasının şart olduğunu görmekteyiz.
4. Sonuç olarak:
4.1 Bütün makine ve ekipmanı kullanan kişilerin bunlara ait yeterlilik eğitimlerini almış ve yetkinlik sertifikalandırılmalarının yapılmış olması şart. Aksi takdirde yetkisiz kullanım ortaya çıkmaktadır, ki bu da 6331 ve ilgili tüm mevzuatına aykırı durum yaratmakta, istenmeyen durumların sonuçları ise ceza hukuku, borçlar hukuku ve çalışma hukuku kapsamlarında başımıza bir dünya iş açmaktadır.
4.2 Malesef mevzuatımızda her zaman her yerde yasal ilintiler kurulamamış olabiliyor fakat, insan yaşamının kutsallığı ilkesi doğrultusunda insan yaşamını tehlikeye atacak durumların bertarafına yönelik en uygun usulün seçilmesi esas alındığında tüm makina ve iş ekipmanları için operatörlük belgesi ve/veya mesleki yeterlilik belgesi alınması ve yetkili kişi tarafından kullanılmalarının sağlanması gereklidir.
Burada karşı bir soru gelebilir = "Taş motoru bir iş ekipmanı bunun için de operatörlük belgesi mi gereklidir?" hayır, bunun için MYK tarafından hazırlanmış olan Ulusal Meslek Standardı (UMS) veya Ulusal Yeterlilik Standardı (UYS) kapsında alınmış olunan belge yeterlidir. Çünkü bu tip belgelerde iş tarifleri vb. hepsi yapılmıştır.
Umarım açıklayıcı olmuştur, karşı fikirler olur ise lütfen yazın, bana çok yardımcı olursunuz.
İyi çalışmalar