Boru Tesisatında Alınacak Güvenlik Tedbirleri

[Kaan SAKA]

BEŞİNCİ KISIM ONUNCU BÖLÜM
Boru Tesisatında Alınacak Güvenlik Tedbirleri
- BORU TESİSATI MALZEMESİ:
Sarnıçlı vagonların doldurulmasında veya boşaltılmasında kullanılan boru, vana, supap ve bunlarla ilgili parçalar, taşıyacakları maddelerin kimyasal etkilerine ve en yüksek basınç ve sıcaklığa dayanıklı malzemeden yapılacak ve boru tesisatı, sifon yapmayacak şekilde kaplara bağlanmış olacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:477)
- GENİŞLEME DİRSEĞİ - BOŞALTMA AĞIZI:
Boruların uzayıp kısalabilmeleri için, uygun yerlerinde genişleme dirsek veya bağlantıları bulunacak ve bunların başları sağlam bir şekilde tespit edilecek ve borular, ayarlanabilen ve düzgün şekilde yerleştirilmiş dayanaklar üzerine konulacaktır.
Boru şebekesinin en alçak noktasında, kontrol ve boşaltma ağızları bulunacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:478)
- SICAK MADDE BORULARI:
Yakıcı derecede sıcak maddeler taşıyan borular, binaların duvar, bölme, döşeme veya diğer kısımları içinden geçtiklerinde, bunların etrafında en az 6 milimetrelik bir boşluk bırakılacak 100°C den üstün bir sıcaklıkta su buharı, gaz veya sıvıların taşındığı borular, ısı geçirmeyecek uygun malzeme ile kaplanacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:479)
- PARLAYICI SIVI TAŞIYAN BORULAR:
Parlayıcı sıvıların taşındığı borular, buhar kazanlarının, motorların, elektrik akımı kesicilerinin ve çıplak ateş veya alevin bulunduğu yerlerden geçirilmeyecektir.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:480)
- DONA KARŞI ÖNLEM:
Binaların dışında veya yer altında bulunan borular, dona karşı uygun şekilde korunacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:481)
- BORULARA AYRI RENK BOYA:
Boru tesisatındaki borular,vanalar,supaplar ve bunlarla ilgili parçalar, taşındıkları maddelere göre ayrı renklerde boyanacak ve kolay görülebilen yerlere belirti işaretler konulacak ve kollu veya saplı vana ve muslukların üzerinde, bunların açık veya kapalı olduklarını gösteren işaret veya tertibat bulunacaktır.
Otomatik vanaların üzerlerinde, bunları gerektiğinde el ile çalışır duruma getirecek bir tertibat bulundurulacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:482)
- VANA KOL VE KAPAKLARINA KORUYUCU:
Asitlerin veya basınçlı sıvıların taşındıkları boruların vanalarının kol ve kapakları, uygun şekilde korunacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:483)
- BOŞALTMA VANASI:
Boruların herhangi bir kısmında yoğunlaşan sıvıların veya biriken yağların boşaltılması için, bunların gerekli yerlerine seperatör veya kondansatörler konulacak ve bunlarda en az bir boşaltma vanası bulunacaktır.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:484)
- PERİYODİK KONTROL VE BAKIM ONARIM:
İşyerlerinde boru tesisatı,periyodik olarak kontrol edilecek ve kusurlu bulunan vanalar,kaçak yapan bağlantılar ve aşınmış olan borular değiştirilecektir.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:485)

 

[Bekir38]

boruların renklendirilmesinden bahsedilmiş ama hangi renk olacağı konusunda sanırım karar bize bırakılmış.
iş yerimizde, azot, carbon, helyum vb. gazlar kullanılmakta, boruları renklendirelim diyoruz, en azından tüplerin bağlandığı bölgeleri, renkleri tüplerin üzerindeki renklerden mi seçelim, yoksa standart bir renk verilmişmidir?

 

[K.Onur]

Tüzük yürürlükten kaldırılmıştır.Standart renkleri yabancı kaynaklarda ve mmo yayınlarından temin edebilirsiniz.

 

[K.Onur]

Boru Tesisatında Güvenlik Renkleri

SIVI VEYA GAZ HALİNDEKİ AKIŞKANLARI İLETEN BORULARDA, BORU KÖPRÜLERİ – ÇELİK KONSTRÜKSİYON, MERDİVEN TRABZANLARI VE KORKULUKLARDA KULLANILACAK RENKLER :

(İş Sağlığı Güvenliği Tüzüğü Madde 482: Boru tesisatındaki borular, vanalar, supaplar ve bunlarla ilgili parçalar,taşıdıkları maddelere göre ayrı renklerde boyanacak ve kolay görülebilen yerlere belirli işaretler konulacak …)

1- BAŞLICA TEMEL TANITMA RENKLERİ OLARAK;

1.1. YEŞİL ( RAL 6017 ) ; SIVI HALDEKİ SU

1.1.1. AÇIK YEŞİL ( RAL 6018 ) YUMUŞAK SU

1.1.2. KOYU YEŞİL ( RAL 6016 ) SERT SU

1.1.3. İÇME VE KİŞİSEL HİJYEN AMAÇLI KULLANILAN SU BORUSUNDA RENK ŞARTI ARANMAZ . ANCAK BOYANMASI GEREKENLER FİLİZİ YEŞİL ( RAL 6019 ) RENGİNE BOYANIR.

1.2. GÜMÜŞ GRİSİ (YALDIZ) ( RAL 9006 ) ; SU BUHARI (BUHAR TEHLİKESİNİ BELİRTMEK İÇİN GÖRÜNEN YERLERE KAVUNİÇİ RENGİNDE (RAL-2003) UYARICI BANTLAR ÇEKİLİR.)

1.3. KAHVERENGİ ( RAL 8011 ) ; MAKİNA YAĞLARI

1.4. KIRMIZI ( RAL 3000 ) ; YANGIN SÖNDÜRME SUYU,

1.5. KİL SARISI ( RAL 1006 ); HAVA HARİÇ ,GAZ VE/ VEYA SIVILAŞTIRILMIŞ HALDEKİ GAZLAR,

1.6. MOR ( RAL 4005 ) ; ASİT VE ALKALİLER ( %.. ‘ LİK SUDKOSTİK ÇÖZELTİSİNİ DİĞERLERİNDEN AYIRMAK İÇİN GÖRÜNEN YERLERE MAVİ – SİYAH – MAVİ BANDAJLAR / ŞERİTLER ÇEKİLİR ).

1.7. MAVİ ( RAL 5015 ) ; HAVA,

1.7.1. AÇIK MAVİ ( RAL 5012 ) : ENSTRUMAN HAVASI

1.7.2. KOYU MAVİ ( RAL 5017 ) : BASINÇLI HAVA – NORMAL

1.8. SİYAH ( RAL 9011 ) ; DİĞER SIVILAR İÇİN KULLANILIR ( BKZ : TS 949/ ŞUBAT 1986 ).

1.9. GRİ ( RAL 7042 ) : HAVALANDIRMA VE HAVA TAHLİYE HATLARI

1.10. MUHABBET ÇİÇEĞİ ( RAL 6011 ); AZOT

1 .11. BEYAZ : YANICI SIVILAR (NAFTA)

2. TANITMA RENGİ, KULLANIM AMACINA UYGUN OLARAK YA BÜTÜN BORUNUN BOYANMASI, YA DA BORU ÇAPINA BAĞLI OLARAK YAKLAŞIK 150 MM UZUNLUĞUNDA BİR BANT OLUŞTURACAK TARZDA VEYA TEMEL TANITMA RENGİNDE YAPIŞKAN BİR BANDIN BORU ÜZERİNE SARILMASI SURETİYLE UYGULANIR.

3. TEMEL TANITMA RENGİ , BÜTÜN BORU BİLEŞME YERLERİNE , VALF (VANA) LERİN HER İKİ TARAFINA , BAKIM YAPILAN YERLER VE AKIŞKANIN TANINMASININ GEREKLİ OLDUĞU HER YERE UYGULANIR..

4. GÜMRÜK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN İSTEĞİ NEDENİYLE, BU KURULUŞUN DENETİMİ ALTINDA OLAN TANKLARIN GİRİŞ VANA VE BORULARI MAVİ, ÇIKIŞ VANA VE BORULARI KIRMIZI RENGE BOYANIR .


B- HATLARIN VE AÇIK UÇLU VANALARIN TANIMLANMASI:

BÜTÜN BORU HATLARINDA AKIŞ YÖNÜ BİR OK’LA BELİRTİLİR.AÇIK- UÇLU HATLAR, HATTIN SONUNDA BELİRTİLİR. AÇIK UCA BAĞLANMIŞ OLAN VANA EĞER GÖRÜLEMİYORSA, VANA ÜSTÜNE BELİRLEYİCİ BİR İŞARET YERLEŞTİRİLİR. AYNI FONKSİYONA SAHİP BİR ÇOK AÇIK UÇLU HATTIN OLDUĞU DURUMLARDA; TEHLİKEYİ AÇIK OLARAK BELİRTEN BİR VEYA DAHA FAZLA İŞARETİN KULLANILMASI YETERLİ OLUR.AÇIK UÇLU VANALARA, “HER ZAMAN” KÖRTAPA TAKILIR, KÖRLEŞTİRİLİR VEYA KEP TAKILIR.

c. BORU KÖPRÜSÜ, ÇELİK KONSTRÜKSİYONLAR, MERDİVENLER, TRABZANLAR İÇİN ULUSAL VE uluslar arası STANDARDLARDA BİR RENK KODU BELİRTİLMEMİŞTİR.

ÖZELLİKLE AÇIK ALANLARDAKİ MERDİVEN VE TRABZANLARIN “GALVENİZ”LE KAPLANMASI ÖNERİLMEKTEDİR. (DUPONT CIVIL ENGINEERING SYSTEMS – STELL B3V STF05501 FIXED LADDERS & CAGES )MERDİVEN TRABZANLARI VEKORKULUKLAR “PARLAK SARI” RENGE.makine KORUYUCULARI, KAPLİN KORUYUCULARI KAVUN İÇİ RENGEÇELİK KONSTRÜKSİYON VE / VEYA bORU KÖPRÜSÜNÜN (KURULUŞLARIN KENDİ BELİRLİYECEKLERİ RENKLERE ; ÖRNEĞİN mavi renge (ral 5002) BOYANMASI.

NOT: GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ

EMNİYET RENKLERİ TS 853’DE BELİRTİLMİŞTİR.

Güvenlik aretleri aşağıda belirtilen 8 grupta sınıflanır.

1. KIRMIZI

Yangın önleme işaretleri, yasaklama işaretleri, Dur işaretleri, yancı ve parlayıcı maddelerin depolandığı yerler, yangın söndürme cihazları ve malzemeleri veya tehlikeli madde ile ilgili yasaklar.

2. PORTAKAL RENGİ- ORANJ

Tehlike işaretleri, direkt tehlikeye karşı uyarı işaret olarak kullanılır.

3. SARI

Dikkat tehlike

Uyarı işaretleri olası tehlikelere karşı , ihtiyata davet, makine korkuluklarının iç tarafı.

4. YEŞİL

İş güvenliği ve sağlık bilgilendirme işaretleri, genel güvenlik ve sağlık için kullanılır. Çıkış yolları, Refüjler, insan ve vasıtalar için yol açık veya yola devam işaretleri, ilk yardım ve kurtarma istasyonları, bunlara ait gereçler ve bulundukları yerler.

5. MAVİ

Dikkat ve yasak işaretleri, bakım onarım, arıza vb.

6. MOR

Radyasyon tehlikesine karşı

Yön işaretleri, güvenlik ve sağlık işaretleri (Yangın önleme işareti ) (yasaklama işareti ) (dikkat işareti)

7. SİYAH

Yön işareti (tehlike işareti) (uyarı işareti)

Güvenlik ve sağlık işaretleri tehlikeye karşı uyarıdır. ve üzerinde yazılanlara kesinlikle uyulmalıdır.

 

[K.Onur]

Umarım yararlı olmuştur.Saygılarımla.

 

[S. Ahmet BAK]

Yazıda bahsedilen TS 853 standardı iptal olduğundan güncel standartlar TS ISO 3864-1, TS ISO 3864-2 ve TS EN ISO 7010:2012 olmuştur.
TS 949 iptal edildiğinden güncel standart TS ISO 14726' dır. (Sadece gemiler ve denizcilik teknolojisi,949' da kara tesisleri de vardı. )
Borular için, içinden geçen akışkana göre renk kodları için DIN 2403 standardından yararlanılabilir. Gaz hatları için TS EN 1089-3 (Taşınabilir gaz tüpleri-Gaz tüplerinin tanıtılması (lpg hariç) bölüm 3: Renk kodlaması ) standardındaki renkler kullanılabilir.

 

[kcrabiaa]

Merhaba arkadaşlar,
Boru tesisatlendırılmasında atlanmayacak dikkat edilecek iş güvenliği önlemleri konusunda desteğe ihtiyacım var, akış yönü ve renk kodlarını boru üzerinde yönlendireceğim. Bunun dışında atladığım birşey var mıdır tavsiyelerinizi rica ederim.

 

[ibayraktar]

Merhaba arkadaşlar,
Boru tesisatlendırılmasında atlanmayacak dikkat edilecek iş güvenliği önlemleri konusunda desteğe ihtiyacım var, akış yönü ve renk kodlarını boru üzerinde yönlendireceğim. Bunun dışında atladığım birşey var mıdır tavsiyelerinizi rica ederim.

Merhaba,

Konu ile ilgili aydınlanman adına 2 adet link paylaşıyorum.Umarım faydası olur.İyi Çalışmalar.

https://www.brady.com.tr/boru-isaretleyiciler/iso-20560
https://www.mtmd.org.tr/kitap/TesisatBoruveBaglantiElemanlariElKitabi/1/