- Katılım
- 17 Ara 2010
- Mesajlar
- 3,013
- Tepki puanı
- 3,508
- Medeni hal
- Evli
- Meslek
- Uzman (B)
BİLİRKİŞİ RAPORU
RAPORUN KONUSU:
… İşyerinde şoför olarak çalışmakta iken 04.03.2003 tarihinde işyerine ait araçla azot tanklarının taşınması sırasında, araç kasasındaki bir azot tankının patlaması sonucu Kazalının ölümle sonuçlanan iş kazası olayının incelenerek tarafların kusur oranlarının tespit edilmesinden ibarettir.
OLAY:
İşyerinde 01.11.1995 tarihinden itibaren şoför olarak çalışmaya başlayan Kazazede, 04.03.2003 tarihinde işyerine ait kamyonetle işyerindeki büyük ve küçük ebatlı boş sıvı azot tanklarını dolum tesislerine götürerek bu tanklara toplam 0.700 ton sıvı azot dolumu yaptırmış ve dolu sıvı azot tanklarını kamyonetle işyerine getirmekte iken şehir merkezine yakın karayolunda seyir halindeki aracın kasasındaki tanklardan birinin patlaması sonucu, patlayan tank parçalarının ve sıvı azotun aracı kullanan Kazalının kafasına isabeti ile birlikte ölümle sonuçlanan iş kazası olayı meydana gelmiştir.
OLAYIN NEDENLERİ VE SAPTANAN HUSUSLAR:
1- Patlayan sıvı azot tankı, sanayide PGS likit azot tankı olarak anılmakta olup, büyük olan likit azot tankları yaklaşık 190 litre, küçük olanları 20 ~ 40 litre hacimlidirler.
Patlayarak iş kazasına neden olan büyük tip PGS likit azot tankı üzerinde;
a- Emniyet ventili,
b- Basınç regülatörü,
c- Manometre,
d- Seviye göstergesi,
e- Kullanım vanaları mevcut olup, basınçlı kap hüviyetine sahiptir.
Patlayan büyük tip sıvı azot tankı çift cidarlı olup, iki cidar arasına perlit
konulduktan sonra bu bölüm vakumlanarak yalıtkanlığı sağlanmakta ve tank içindeki sıvı azotun hava koşullarından etkilenmemesi sağlanmaktadır. Zaman içinde tankın dış cidarında, tankın kullanılmasından kaynaklanan veya nakil sıralarında alabileceği darbe nedeniyle çatlak oluşmuşsa bu durum vakum kaçağına neden olur.Vakum kaçağında ise tank içindeki -195 santigrat derecedeki likit azot, vakumun bozulması nedeniyle sıcakla karşılaşınca gaz haline geçiş dolayısıyla tank basıncı artar ve meydana gelen bu basınç emniyet ventili vasıtası ile dışarı atılır. Nakil sırasında aracın hızlı kullanımı ile tankta basıncın artarak patlamanın olabileceğini düşünmek doğru bir yaklaşım olamaz. Bilakis aracın hareketi ile birlikte tank içinde oluşabilecek azot gazının sıvı azotla teması sonucu tank içindeki basıncın düşeceği bilinmektedir. Ancak bu patlamanın meydana gelmiş olmasında, tank içindeki basınç hangi nedenle meydana gelirse gelsin, emniyet ventilinin çalışmadığı ve tank, içinde oluşan bu basıncı dış ortama atamadığı için patlamanın meydana geldiği açıktır.
Basınçlı kapların yılda bir defa periyodik olarak ehliyetli elemanlar tarafından kontrol edilmesi gerekirken, bu likit azot tanklarında kontrolün yapılmadığı anlaşılmıştır.
2- Sınai gaz tüpleri ve likit gaz tanklarının, kasalarında koruma hazneleri veya sistemleri olan özel nakil vasıtaları ile sevk edilmesi gerekirken, dosyada mevcut kaza fotoğraflarında araç kasasında herhangi bir koruma haznesi veya sistemi görülmemektedir.
YASA VE MEVZUATA GÖRE DURUM:
1- İş kazası olayına neden olan büyük tip PGS likit azot tankı üzerinde bulunan emniyet ventili çalışmadığı için tank, içeride oluşan basıncı dış ortama atamamış ve bu durumda basıncın sürekli artması ile birlikte likit azot tankında patlama meydana gelmiştir.
Basınçlı kapların kontrol ve deneyleri periyodik olarak yılda bir defa ehliyeti Hükümet veya Mahalli idareler tarafından kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak, tankın yeterli olduğu ve üzerindeki donanımların güvenli olarak çalıştığına dair belge düzenlenecektir.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:223-225-226-227)
2- Sınai gaz tüpleri ile likit gaz tankları kasalarında koruma hazneleri veya sistemleri olan özel nakil vasıtaları ile sevk edilecektir.
( İş Kanunu Madde:77) ( İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Madde:5-6)
SONUÇ VE KANAAT:
İşyerinde şoför olarak çalışan, 04.03.2003 tarihinde görevli olarak kullandığı işyerine ait araçla seyir halinde iken, araç kasasındaki sıvı azot tanklarından birinin patlaması ile birlikte ölümle sonuçlanan iş kazası geçiren Kazazedenin kaza olayının, dosya içindeki belgelerin incelenerek değerlendirilmesinden sonra taraflardan;
a- Araç şoförü Kazalının 04.03.2003 tarihinde PGS likit azot tankının patlaması ile sonuçlanan iş kazasında herhangi bir kusurunun bulunmadığı,
b- 1) Raporun kanuni mevzuat bölümünün 1.maddesinde yazıldığı gibi, basınçlı kap olan PGS sıvı azot tankının kontrol ve deneylerini periyodik olarak yılda bir defa yaptırmayan, bu durumda emniyet ventili arızalı, güvenliği yetersiz olan sıvı azot tankını doldurtarak tankın patlamasına neden olduğu anlaşılan,
2) Raporun kanuni mevzuat bölümünün 2.maddesinde yazıldığı gibi, üretim birimlerinden alınan-doldurulan sıvı azot tanklarının naklini koruma haznesi veya sistemi olan özel nakil vasıtası ile yaptırmayan,
İşverenliğin bu kaza olayında 8/8 (Sekizde sekiz) oranında kusurlu olduğu,
kanaatiyle düzenlenmiş rapordur.
Takdirlerinize arz ederim. 26.07.2004
Bilirkişi
Yılmaz Cengiz
Makine Mühendisi
Kaynak : www.igmrehberi.com
RAPORUN KONUSU:
… İşyerinde şoför olarak çalışmakta iken 04.03.2003 tarihinde işyerine ait araçla azot tanklarının taşınması sırasında, araç kasasındaki bir azot tankının patlaması sonucu Kazalının ölümle sonuçlanan iş kazası olayının incelenerek tarafların kusur oranlarının tespit edilmesinden ibarettir.
OLAY:
İşyerinde 01.11.1995 tarihinden itibaren şoför olarak çalışmaya başlayan Kazazede, 04.03.2003 tarihinde işyerine ait kamyonetle işyerindeki büyük ve küçük ebatlı boş sıvı azot tanklarını dolum tesislerine götürerek bu tanklara toplam 0.700 ton sıvı azot dolumu yaptırmış ve dolu sıvı azot tanklarını kamyonetle işyerine getirmekte iken şehir merkezine yakın karayolunda seyir halindeki aracın kasasındaki tanklardan birinin patlaması sonucu, patlayan tank parçalarının ve sıvı azotun aracı kullanan Kazalının kafasına isabeti ile birlikte ölümle sonuçlanan iş kazası olayı meydana gelmiştir.
OLAYIN NEDENLERİ VE SAPTANAN HUSUSLAR:
1- Patlayan sıvı azot tankı, sanayide PGS likit azot tankı olarak anılmakta olup, büyük olan likit azot tankları yaklaşık 190 litre, küçük olanları 20 ~ 40 litre hacimlidirler.
Patlayarak iş kazasına neden olan büyük tip PGS likit azot tankı üzerinde;
a- Emniyet ventili,
b- Basınç regülatörü,
c- Manometre,
d- Seviye göstergesi,
e- Kullanım vanaları mevcut olup, basınçlı kap hüviyetine sahiptir.
Patlayan büyük tip sıvı azot tankı çift cidarlı olup, iki cidar arasına perlit
konulduktan sonra bu bölüm vakumlanarak yalıtkanlığı sağlanmakta ve tank içindeki sıvı azotun hava koşullarından etkilenmemesi sağlanmaktadır. Zaman içinde tankın dış cidarında, tankın kullanılmasından kaynaklanan veya nakil sıralarında alabileceği darbe nedeniyle çatlak oluşmuşsa bu durum vakum kaçağına neden olur.Vakum kaçağında ise tank içindeki -195 santigrat derecedeki likit azot, vakumun bozulması nedeniyle sıcakla karşılaşınca gaz haline geçiş dolayısıyla tank basıncı artar ve meydana gelen bu basınç emniyet ventili vasıtası ile dışarı atılır. Nakil sırasında aracın hızlı kullanımı ile tankta basıncın artarak patlamanın olabileceğini düşünmek doğru bir yaklaşım olamaz. Bilakis aracın hareketi ile birlikte tank içinde oluşabilecek azot gazının sıvı azotla teması sonucu tank içindeki basıncın düşeceği bilinmektedir. Ancak bu patlamanın meydana gelmiş olmasında, tank içindeki basınç hangi nedenle meydana gelirse gelsin, emniyet ventilinin çalışmadığı ve tank, içinde oluşan bu basıncı dış ortama atamadığı için patlamanın meydana geldiği açıktır.
Basınçlı kapların yılda bir defa periyodik olarak ehliyetli elemanlar tarafından kontrol edilmesi gerekirken, bu likit azot tanklarında kontrolün yapılmadığı anlaşılmıştır.
2- Sınai gaz tüpleri ve likit gaz tanklarının, kasalarında koruma hazneleri veya sistemleri olan özel nakil vasıtaları ile sevk edilmesi gerekirken, dosyada mevcut kaza fotoğraflarında araç kasasında herhangi bir koruma haznesi veya sistemi görülmemektedir.
YASA VE MEVZUATA GÖRE DURUM:
1- İş kazası olayına neden olan büyük tip PGS likit azot tankı üzerinde bulunan emniyet ventili çalışmadığı için tank, içeride oluşan basıncı dış ortama atamamış ve bu durumda basıncın sürekli artması ile birlikte likit azot tankında patlama meydana gelmiştir.
Basınçlı kapların kontrol ve deneyleri periyodik olarak yılda bir defa ehliyeti Hükümet veya Mahalli idareler tarafından kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak, tankın yeterli olduğu ve üzerindeki donanımların güvenli olarak çalıştığına dair belge düzenlenecektir.
(İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:223-225-226-227)
2- Sınai gaz tüpleri ile likit gaz tankları kasalarında koruma hazneleri veya sistemleri olan özel nakil vasıtaları ile sevk edilecektir.
( İş Kanunu Madde:77) ( İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Madde:5-6)
SONUÇ VE KANAAT:
İşyerinde şoför olarak çalışan, 04.03.2003 tarihinde görevli olarak kullandığı işyerine ait araçla seyir halinde iken, araç kasasındaki sıvı azot tanklarından birinin patlaması ile birlikte ölümle sonuçlanan iş kazası geçiren Kazazedenin kaza olayının, dosya içindeki belgelerin incelenerek değerlendirilmesinden sonra taraflardan;
a- Araç şoförü Kazalının 04.03.2003 tarihinde PGS likit azot tankının patlaması ile sonuçlanan iş kazasında herhangi bir kusurunun bulunmadığı,
b- 1) Raporun kanuni mevzuat bölümünün 1.maddesinde yazıldığı gibi, basınçlı kap olan PGS sıvı azot tankının kontrol ve deneylerini periyodik olarak yılda bir defa yaptırmayan, bu durumda emniyet ventili arızalı, güvenliği yetersiz olan sıvı azot tankını doldurtarak tankın patlamasına neden olduğu anlaşılan,
2) Raporun kanuni mevzuat bölümünün 2.maddesinde yazıldığı gibi, üretim birimlerinden alınan-doldurulan sıvı azot tanklarının naklini koruma haznesi veya sistemi olan özel nakil vasıtası ile yaptırmayan,
İşverenliğin bu kaza olayında 8/8 (Sekizde sekiz) oranında kusurlu olduğu,
kanaatiyle düzenlenmiş rapordur.
Takdirlerinize arz ederim. 26.07.2004
Bilirkişi
Yılmaz Cengiz
Makine Mühendisi
Kaynak : www.igmrehberi.com