Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Ve İsg Açısından Önemi

[asimaksu1]

YÜKSEK GERİLİM İŞLETME SORUMLULUĞU​

Elektrik Yüksek gerilim işletme sorumluluğu : 1kV üzeri elektrik tesislerinde Elektrik Mühendisleri Odası’ndan yetkili Mühendisin bir sözleşmeyle işletmelere verdiği hizmete ise Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Hizmeti denmektedir.

Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusu Kimdir​

Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri’nde işletmede güvenlik önlemlerinin alınması can ve mal güvenliğinin sağlanması, ekonomik kayıpların önlenmesi için gerekli işletme hizmetlerinin yürütülmesini ortaya çıkan arızalarda yapılacak müdahalelere nezaret edilmesi ve gerekli manevraların yapılması, sorumlulukları ile ilgili konularda işletme sahibine rapor verilmesi, gerekli test ve bakımlarının yaptırılması, gerekli iş güvenlik malzemelerinin tesiste bulundurulmasının sağlanması hizmetlerini üstlenen yetkili kişilere “Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusu” denilmektedir.

Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Zorunlu Mu​

Yüksek Gerilim diye tabir edilen 1kV’un üzerindeki tesisler doğru işletilmediğin de can ve mal güvenliği açısından büyük tehlike yaratırlar. Bu nedenle risklerin azaltılması için bazı yasal düzenlemeler getirilmiştir. Bu yasal düzenlemeler aşağıdaki temel mevzuatlardan oluşmaktadır;


– Elektrik Kuvvetli Akımlar Tesisler Yönetmeliği
– EMO Elektrik Yüksek Gerilim (YG) Tesisleri İşletme Sorumluluğu Yönetmeliği
– İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği 60. cı maddeye göre ” Tüm yüksek gerilimli kuvvetli akım tesislerinde teknik konulardan sorumlu elektrik mühendisi olmalıdır. ” ibaresi yer almaktadır. Bu kapsamda özel trafoya sahip işletmelerin bünyelerinde Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme sorumluluğu yetki belgesine sahip bir elektrik mühendisi bulundurmalı yada SMM belgesine sahip dışarıdan bu yetki belgesine sahip bir mühendislik bürosundan danışmanlık hizmeti alması gerekmektedir.

Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusunun Görev ve Sorumlulukları​

ELEKTRİK YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİ İŞLETME SORUMLULUĞU YÖNETMELİĞİ

Madde 7 İşletme Sorumlusunun Yükümlülükleri;

a) İşletme sahibine ait olan bu Yönetmelik kapsamındaki YG tesislerinin işletme sorumluluğunu üstlenmiş olmaktadır. Ek olarak; işletme sorumlusu kanunlar karşısındaki sorumluluk dışında; işletme sahibi adına enerji sağlayan kuruluşa karşı da sorumlu ve muhataptır.

b) Görevi üstlenmesini takiben ilk olarak mevcut YG tesislerini denetler; tesislerin işletme yönünden kusur ve eksiklerinin bulunup bulunmadığını belirler ve sonrasında işletme sahibine rapor eder.

c) Belirlenen işletme personelinin eğitimini yaptırır; daha sonrasında herhangi bir yanlış manevraya meydan vermeyecek şekilde gerekli önlemleri alır.

d) YG tesislerinin tek hat şemasını hazırlayarak YG hücrelerinin yer aldığı bölüme asılmasını sağlar.

e) Manevra yönergeleri hazırlar ve işletme personeline imza karşılığında verir. Bu yönergeler yeteri boyutta bir levhaya yazılarak YG hücrelerinin yer aldığı bölüme ayrıca asılır.

f) Güvenlik malzemelerinin yetersizliği halinde durum işletme sorumlusu tarafından işletme sahibine raporlanır. Yeterli duruma getirilmesi sağlanır. İşletme sorumlusu tarafından varolan güvenlik malzemelerinin bakımlarının, yeterli aralıklarla kontrol ve testlerinin yaptırılması sağlanır.

g) İşletmelerde gereken manevraların işletme sorumlusu tarafından yapılması esastır. Ancak işletme sorumlusu bu manevraların bir kısmını ya da tamamını yönergeler çerçevesinde kendi gözetimi altında; ve sorumluluğu kendisine ait olmak üzere yetkili bir işletme personeline yaptırabilir. Yönergeler dışında yapılan manevralardan ya da personelin kişisel hatalarından doğacak kazalardan işletme sorumlusu, sorumlu değildir

h) İşletme sırasında ortaya çıkacak arıza açmalarında; açmanın değerlendirilerek gereken manevranın yapılması işletme sorumlusunun talimatıyla gerçekleştirilir.

i) İşletme yönünden işletme sahibini enerji sağlayan kuruluş nezdinde temsil etmekle görevlidir. Enerji sağlayan kuruluştan enerji kesintisi talebinde bulunmak; yeniden enerji verilmesini talep etmek; kesinti arıza ve benzeri konularda enerji sağlayan kuruluş ile gerekli ilişkileri sürdürmek işletme sorumlusunun görevidir.

j) İşletme sahibi, enerji sağlayan kuruluş ve bakım sorumlusu ile ilgili gerekli ilişkileri sürdürerek bakım işlerinin gün ve saatini belirler ve gerekli koordinasyonu sağlar.

k) Bakım ekiplerinin tesislerde yapacakları bakımlar dolayısıyla teçhizatın gerilimden izole edilmiş ve topraklanmış olarak bakım ekibine teslimini ve bakım sonrasında teçhizatın kontrol edilerek bakım ekibinden devralınmasını ve ardından gerekli manevraların yapılarak normal işletmeye geçirilmesini sağlar.

l) Mevcut YG teçhizatının durumunu sürekli olarak izler ya da izletir. Yapacağı değerlendirme sonucunda müdahaleyi gerektirecek bir tespitin yapılması halinde durumu işletme sahibine yazılı olarak bildirir.

m) Sorumluluğu altındaki tesislerin günlük bakımının işletme personeli tarafından yapılmasını sağlar.

n) İşletmeye ilişkin topraklama testlerini, işletmenin çalışma koşullarına ve Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine göre düzenli aralıklarla veya gerektikçe yaptırılmasından sorumludur.

o) İşletme Sorumlusu Gerek gördüğünde ya da en fazla dört ayda bir tesisin durumuna, yapılacak çalışmalara, varsa sorunlara, çözüm önerilerine ve alınacak önlemlere ilişkin raporunu; enerji sağlayan kuruluşa, işverene ve ilgili EMO birimine vermek üzere rapor düzenler.

Özel görevler ve sözleşmeler dışında enerji tüketiminin izlenmesi ve kompanzasyon tesisinin sağlıklı çalışıp çalışmadığının denetlenmesi sorumluluk kapsamında değildir.

Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu neden gereklidir?​

Özel trafosu olan işletmelerde genelde bu trafonun nasıl işletileceği, arıza anında yada gerektiğinde nasıl müdahale edileceği konusunda gerekli müdahaleyi yapacak eleman bulunmamaktadır. Sonuç olarak üretim yada işletim kaybı yaşamamak adına trafoların belli periyotlarla kontrollerinin yapılıp, sağlıklı ve güvenli şekilde işletilmesi açısından Yüksek Gerilim Trafo İşletme Sorumluluğu hizmetinin alınması gerekmektedir.