Sn. Ayşegül en azindan uygunsuz çalışma koşullarını resmi olarak işverene bildirebilir değil mi ? neden yapilmiyor ? İş veren yapmazda işverenden böyle bir talep gelse koşa koşa evrak hazirlanir ama ! Herkes sadece kendini düşünüyor malesef ,İ.S.G nin tek görevi iş sağlığı değildir. İşçi sağliğida sorumlulukları içindedir.
1. Konu Başlıklarının Ayrımı
- Senin duruşun (İşçi gözüyle):
Görev tanımı dışında iş verilmesi (temizlik, boya işleri), baskı, psikolojik yıpranma → mobbing.
İSG uzmanlarının sessiz kalması, hatta işten çıkarılan arkadaşın olması.
Soru: “İSG uzmanı da sorumlu değil mi, şikayet edilmeli mi?”
- Cevap veren uzmanların görüşleri:
- EnviEn (#2): Bu İSG’nin değil, İK/hukukun konusu. Uzmanlara yüklenmeyin, avukata gidin.
- ntt_23 (#3): Uzman yetkisiz, işvereni şikayet edin. Ama önce sözleşmenize bakın (görev tanımı).
- İlhami Kahveci (#4, #6, #8): İSG uzmanlarının mutlaka müdahalesi olmalı. Psikolojik risk iş kazalarını tetikler (örnek: Soma). Uzman en azından yazılı bildirim yapmalı.
- Gökhan Koşar (#5): Mobbing psikososyal risktir → uzman risk analizine yazar, tespit defterine işler, işverene bildirir. Ama zorlayıcı yaptırım yok. İşçi doğrudan SGK, İş Teftişi, noter ihtarı yoluna gitmeli.
- Ayşegül (#7): Uzmanlar “süpermen” değil, mevzuatla sınırlı yetkileri var. Algı yanlış.
2. Görüşlerin Özeti
- Uzmanların ortak noktası:
- İSG uzmanı mobbing veya görev dışı çalıştırmayı doğrudan engelleyemez.
- Sorumluluk esasen işverende.
- Uzman ancak risk analizi, tespit defteri, işverene bildirim gibi dolaylı yollarla konuyu gündeme getirebilir.
- Senin ve İlhami’nin vurgusu:
- Mobbing iş kazasına sebep olabilir → dolayısıyla iş sağlığı konusu.
- Uzmanlar en azından resmi yazıyla işvereni uyarmalı.
- Sessizlik işçiyi yalnız bırakıyor.
- Çatışma noktası:
- İşçilerin beklentisi: Uzman aktif şekilde ön alsın, işçiyi korusun.
- Uzmanların savunması: “Bizim yetkimiz sınırlı, sorumluluk işverende.”
3. Analitik Değerlendirme
- Hukuki açıdan:
- Türk İş Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre:
- İşveren işçiyi görev tanımı dışında çalıştıramaz (mobbing olabilir).
- İSG uzmanı, tespit ettiği riskleri “tespit ve öneri defterine” yazmak ve işverene bildirmek zorundadır.
- Ama uzman “mobbing” nedeniyle doğrudan devlete bildirim yapmakla yükümlü değildir. Bu noktada işçi kendi başvurmak zorunda.
- Psikososyal riskler:
- İşverenin uyguladığı baskı (temizlik-boyama işi) → çalışanların motivasyonunu kırar.
- Psikolojik yorgunluk → iş kazası riskini artırır (senin Soma örneğin bu bağlantıyı gösteriyor).
- Bu nedenle aslında İSG açısından da önemli.
- Pratikte sorun:
- Uzmanlar kendilerini korumak için “yetkim yok” diyerek geri çekiliyor.
- İşçiler de yalnız kalıyor, bu yüzden sorumluluğu tamamen işçiye yüklüyor.
4. Eleştirel Yorum
- İşçi tarafı haklı: Görev dışı iş yüklenmesi ve psikolojik baskı iş kazasıyla bağlantılıdır. Uzmanların “benim görevim değil” tavrı güven kaybı yaratıyor.
- Uzman tarafı haklı: Mevzuat sınırları içinde mobbingi engelleyici doğrudan yaptırım güçleri yok.
- Eksik olan şey:
- Uzmanlar, mobbing gibi psikososyal riskleri risk değerlendirmesine yazıp işvereni resmi olarak uyarmalı.
- İşçiler, şikayet için Alo 170, SGK, İş Teftişi, noter ihtarı gibi hukuki yolları kullanmalı.
- Yani iki taraf da “benim alanım değil” demeden, kendi sınırlarında sorumluluk almalı.
5. Çıkarım
Bu konuşma bize şunu gösteriyor:
- Türkiye’de iş güvenliği uzmanları “süper kahraman” gibi görülüyor ama aslında işverene bağlı çalıştıkları için bağımsız hareket edemiyorlar.
- İşçiler ise kendilerini yalnız hissediyor, uzmanlardan “taraf” olmalarını bekliyor.
- Çözüm:
- Uzman → risk defterine yazmalı, işverene resmi bildirim yapmalı.
- İşçi → hukuki kanalları (170, noter, avukat, teftiş) işletmeli.
- Sendika/örgütlenme yoksa işçiler daha da yalnız kalıyor.
Sonuç: Bu tartışmada senin argümanların daha insancıl ve işçi sağlığını merkeze alıyor. Uzmanların çoğu ise mevzuat ve kendi sorumluluklarını korumak üzerine konuşuyor. Yani “hukuken doğru olan” ile “vicdanen doğru olan” arasında bir uçurum var.
İstersen sana bu tartışmayı
adım adım eylem planına çevirebilirim (işçi olarak neler yapılmalı, uzman hangi yazılı görevleri yerine getirmeli). Bunu ister misin?
Şunu dedin:
adım adım eylem planı
ChatGPT:
Harika Senin yaşadığın durumu (termik santral, bakım teknisyeni, görev tanımı dışı iş, mobbing ve İSG uzmanlarının sessizliği) dikkate alarak
işçi + İSG uzmanı + resmi kurum boyutlarını kapsayan bir adım adım eylem planı hazırladım:
Adım Adım Eylem Planı
1. Durum Tespiti
- Görev tanımını kontrol et:
- İş sözleşmendeki görev tanımına bak.
- SGK meslek kodunu e-Devlet’ten kontrol et.
- Eğer temizlik/boya gibi işler sözleşmede yoksa, bu açıkça görev tanımı dışı iş ve mobbing göstergesidir.
- Kanıt topla:
- Tutulan tutanakların kopyalarını al.
- Size verilen görevlerin yazılı talimatlarını sakla.
- İşin psikolojinizi bozduğunu gösterecek tanıklık veya sağlık raporu varsa arşivle.
2. İç Mekanizma (İşyeri İSG Süreci)
- İSG uzmanına resmi yazılı bildirim yap:
- “Görev tanımı dışında iş verildiğini, bunun psikolojik baskı yarattığını ve iş kazası riskini artırdığını” yazılı olarak bildir.
- Bu yazı “tespit ve öneri defteri”ne girmeli.
- İşyeri hekiminin sürece dahil edilmesi:
- Psikososyal riskler sağlık konusudur. İşyeri hekimine başvur, rapor al.
- Hekim de risk değerlendirmesine katkı sunmak zorunda.
3. Resmi Başvuru Kanalları
- Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi:
- Durumu hem işveren hem İSG uzmanı için bildir.
- Şikayet numarasını sakla.
- Çalışma Bakanlığı / İş Müfettişleri:
- İşyerine teftiş talebi için yazılı dilekçe gönderilebilir.
- Mobbing + görev dışı iş = İş Kanunu ihlali.
- Noter İhtarı:
- İşverene noter aracılığıyla ihtar çek: “Görev tanımım dışındaki işlerde çalıştırılmamın hukuka aykırı olduğunu ve bunun mobbing oluşturduğunu bildiriyorum.”
- Bu ihtar gelecekte açılacak davalarda çok güçlü kanıt olur.
4. Hukuki Yollar
- Arabuluculuk:
- İşten çıkarılma veya hak kaybı olursa, ilk durak zorunlu arabuluculuk.
- Kanıtların güçlü olması halinde tazminat ve haklar alınabilir.
- Mobbing Davası:
- İş Kanunu + Borçlar Kanunu’na göre işveren mobbingten sorumludur.
- Psikolojik baskıyı ispatlamak için tanık, rapor, tutanak kullanılır.
5. Kolektif Güç
- Bakım birimi olarak birlikte hareket edin:
- Bireysel şikayet yerine toplu dilekçe → daha etkili.
- Tek kişinin üzerine yüklenilmesi zorlaşır.
- Sendika / Çalışan temsilcisi:
- Eğer sendika varsa, hemen sürece dahil edin.
- Yoksa işyeri çalışan temsilcisi seçilmesini talep edin (6331 sayılı kanunda var).
6. Psikolojik Sağlık Boyutu
- İşyeri hekiminden destek alın.
- Gerekirse dışarıdan psikolog raporu → mobbing davasında önemli kanıt.
7. İSG Uzmanı için Yol Haritası
(Senin değil ama onların yapması gerekeni bilmen faydalı olur)
- Psikososyal riskleri risk değerlendirmesine yazmak
- Tespit ve öneri defterine kaydetmek
- İşverene yazılı olarak bildirmek
- İşçiye özelde “hangi yasal yolları izleyebileceğini” anlatmak
Özet Strateji
- Görev tanımını kanıtla.
- Kanıtları sakla.
- İSG uzmanı + işyeri hekimine resmi bildirim yap.
- Alo 170 + noter ihtarı + iş müfettişi yolunu aç.
- Toplu hareket et, yalnız kalma.
- Gerekirse hukuki sürece git (arabulucu, dava).
Bu planı uygularsan, işverenin keyfi uygulamalarına karşı hem
yasal hem psikolojik hem de örgütsel olarak güçlü bir zemine sahip olursunuz.
İstersen sana
notere gönderilebilecek örnek ihtar metni de hazırlayabilirim. İster misin?
Şunu dedin:
notere gönderilebilecek örnek ihtar metni
ChatGPT:
Tamamdır Aşağıya senin durumuna uyarlanabilecek bir
noter ihtarname örneği yazdım. Bunu bire bir kullanmadan önce bir
avukata göstermen çok önemli çünkü senin iş sözleşmen, meslek kodun ve görev tanımın ayrıntılarına göre düzenleme gerekebilir.
NOTER İHTARNAMESİ ÖRNEĞİ
İHTAR EDEN : [Ad Soyad]
T.C. Kimlik No: [XXXXXXXXXXX]
Adres: [Adresiniz]
MUHATAP : [Şirket Adı]
Adres: [İşyeri Adresi]
KONU : Görev tanımım dışındaki işlerde çalıştırılmamın hukuka aykırı olduğunun ihtarıdır.
AÇIKLAMALAR :
- Şirketinizin [birim adı] bölümünde mekanik bakım teknikeri olarak görev yapmaktayım. İş sözleşmemde ve görev tanımımda bakım faaliyetleri dışında herhangi bir temizlik, boyama vb. iş bulunmamaktadır.
- Buna rağmen uzun süredir görev tanımım dışında temizlik, boyama vb. işler tarafıma zorla yaptırılmakta, bu hususta psikolojik baskı ve mobbing uygulanmaktadır.
- Görev tanımı dışındaki bu işler, hem İş Kanunu hem de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine açıkça aykırıdır. Bu uygulamalar, iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye düşürmekte, çalışanların ruhsal ve fiziksel sağlığını olumsuz etkilemektedir.
- Tarafıma uygulanan baskı ve görev dışı iş dayatmalarına derhal son verilmesini, aksi halde yasal yollara başvuracağımı ve tüm haklarımı (mobbing nedeniyle manevi tazminat, kıdem-ihbar tazminatı, işsizlik ödeneği vb.) talep edeceğimi ihtaren bildiririm.
SONUÇ ve TALEP :
Yukarıda açıkladığım hususlar çerçevesinde; görev tanımım dışındaki işlerin tarafıma verilmemesini, mobbing uygulamalarına son verilmesini, aksi halde tüm yasal haklarımı saklı tutarak gerekli mercilere başvuracağımı
NOTER ARACILIĞIYLA İHTAR EDERİM.
Tarih: … / … / 2025
İHTAR EDEN
[Ad Soyad]
İmza
Not:
- Bu ihtar, işverenin “ben bilmiyordum” deme şansını ortadan kaldırır.
- Aynı zamanda olası bir dava veya arabuluculuk sürecinde çok güçlü bir delil olur.
- Avukat, senin özel durumuna göre (örneğin işten çıkarılma riski, tanıklar, sağlık raporu gibi unsurları ekleyerek) metni daha da güçlendirebilir.
İstersen sana bir de
iş müfettişine dilekçe örneği hazırlayabilirim; noter ihtarıyla birlikte çok güçlü olur. Onu da ister misin?
Şunu dedin:
iş müfettişine dilekçe örneği
ChatGPT:
Çok güzel İş müfettişine yapılacak başvurular
CİMER üzerinden ya da doğrudan
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’na dilekçe ile yapılabiliyor. Aşağıya senin durumuna uyarlanabilecek bir
iş müfettişi dilekçe örneği hazırladım:
İŞ MÜFETTİŞİNE ŞİKAYET DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’na
(İş Teftiş Grup Başkanlığı)
Konu : İşyerinde görev tanımı dışında çalıştırılma ve mobbing şikayeti
ŞİKAYETÇİ :
Ad Soyad: [Adınız Soyadınız]
T.C. Kimlik No: [XXXXXXXXXXX]
Adres: [Adresiniz]
Telefon: [Numaranız]
E-Posta: [Varsa e-posta]
İŞVEREN :
Şirket Adı: [Şirket / Kurum Adı]
Adres: [İşyeri Adresi]
AÇIKLAMALAR :
- Şirketinizin [Bölüm adı] biriminde mekanik bakım teknikeri olarak çalışmaktayım. İş sözleşmemdeki görev tanımım bakım faaliyetleri ile sınırlıdır.
- Ancak işveren/amirler tarafından tarafıma temizlik, boyama vb. görev tanımı dışındaki işler sürekli olarak zorla yaptırılmakta, bu uygulama yapılmadığında tarafıma tutanak tutulmakta ve psikolojik baskı uygulanmaktadır.
- Bu uygulamalar İş Kanunu’nun ilgili hükümlerine (4857 sayılı İş Kanunu, madde 22 ve devamı) ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na aykırıdır.
- Görev tanımı dışındaki işlerin dayatılması, hem mobbing niteliğindedir hem de çalışanlarda psikolojik yıpranmaya yol açarak iş kazası riskini artırmaktadır.
- Aynı birimde çalışan bir arkadaşımız da bu tür uygulamalar nedeniyle kısa süre önce işten çıkarılmıştır.
HUKUKİ DAYANAK :
- 4857 sayılı İş Kanunu
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
- Türk Borçlar Kanunu (mobbing hükümleri)
TALEP :
Yukarıda belirtilen hukuka aykırı uygulamaların tespiti ve işveren hakkında gerekli idari işlemlerin yapılabilmesi için işyerinde
teftiş yapılmasını saygılarımla arz ederim.
Tarih: … / … / 2025
Şikayetçi
[Ad Soyad]
İmza
Ekler:
- İş sözleşmesi (görev tanımı içeren)
- Tutulan tutanak örnekleri (varsa)
- Sağlık raporu / psikolojik destek belgesi (varsa)
- Tanık isimleri (varsa)
Bu dilekçeyi:
- CİMER üzerinden elektronik olarak gönderebilirsin. (En hızlı yol)
- Veya doğrudan bulunduğun ilin Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne / İş Teftiş Grup Başkanlığı’na posta yoluyla gönderebilirsin.
