İş Sağlığı Kültürü Nasıl Oluşturul

[Hakan Alagaş]

İş sağlığı ve güvenliği kültürü nasıl oluşturulur napılmalıdır

 

[İsa ATALAY]

Lise de gerçek uzmanlar tarafından İSG dersleri verilmelidir. Ayrıca tüm firmalar etkin denetilme tabi tutulmalıdır. Tüm firmalar yılda 1 kez kesinlikle denetlenmelidir. Denetim tüm İSG konularını ele almalıdır.

 

[fbturk]

İnternetten ve çeşitli kaynaklardan derleyerek hazırladığım Güvenlik Kültürü ile ilgili bir sunum vardı. Ekte bakabilirsiniz.

 

[experience]

İş güvenliği kültürü oluşturmak kesinlikle uzun bir süreçtir, işyeri özelinde değil ülke çapında toplumsal yapı içerisinde bu süreç yürütülmelidir ve toplumdaki bireylerin belli durumlarda davranışlarını değiştirdiğini görmeğe başladığımızda güvenlik kültürünün filizlenmeğe başladığından bahsedebiliriz,ancak henüz bu meslekteki profesyoneller olarak bizlerde bile bu kültürün yerleştiğini söyleyemeyiz,Bireylerin risk algılarını değiştirmeli ve o risk algılarını yüksekte tutacak organizasyonları kesintisiz olarak devam ettrmrli,basın yayın organlarında ,tüm eğitim öğretim dönemlerinin müfredatlarında da,tüm stajlarda, İG olayının ilmek ilmek insanların beynine işlenmesi gerek ve kesinlikle devletin sıkı denetimi olmalı,yani adam emniyet kemerini takmayınca ceza ödüyor ,ceza ödediği için bikaç hafta kemerini takıyor sonra tekrar işi boşlamaya başlıyor ertesi sene yine aynı,ama o kişi bikaç hafta sonra kemeri takmamaya başladığında bi daha ceza yese,sonra tekrar takmadığında anında bi ceza daha yese zaten sırf güvenlik için olmasa da ceza ödememek için o kemeri takacaktır,ama o kişiyi ceza ödememek için değil kendi güvenliği için o kemeri takması gerektiğini düşündürtecek şekilde eğitilmesi gerekir,ama bunun için bi politika bi yol haritası çıkarılmalı ve biz uzmanların da bu yolda seferber edilmesi gerekir,başka türlüsü ütopik bir hayalden öteye gi de mez.Büyük bir seferberlik ve uzun süren bir seferberlik gerek,En az bir nesil sürecek bir seferberlik bir sonraki nesil için bir kalkan oluşturabilir.Böyle bir seferberlik başlatacak olan irade henüz oluşmuş değil ,çünkü ateş sadece düştüğü yeri yakıyor.

 

[ilkinpeker]

KÖK NEDEN

Her işin başı NİYET!

Niyet düzgün olmalı..

Niyet;

• Bulunduğu pozisyonu korumak,
• Bâkir bir sektör keşfedip rant’a çevirmek,
• Her yükümlülüğü ucuza kapatmaya çalışmak,
• Günü kurtarmak olamaz, olmamalı!

«-mış gibi yapmayı» ne zaman terkedeceğiz?

Sigarayı bırakmaktan daha zor…Bu paradigma yıkılmalı!

TEMEL MESELE

Bir “Memleket meselesi”…

O mesele var oldukça, diğer tüm sorunlar kökünden halledilse dahi,

en elzem mesele hâlâ çözülmemiş ve diğer tüm sorunlar zincirleme olarak yeniden boy gösterecek demektir.

O mesele; AHLAK!

Ölümler, sadece “toplu ölümler” halinde gerçekleşince, haber değeri taşıyor, gündeme geliyor ve alelacele yeni düzenlemeler yapılıyor. Bu bile, ne kadar ahlakî?

Türkiye ILO’nun kara listesine girmiş. Kim bu kazaların, buna bağlı ölümlerin sorumlusu? Dünyada herkesin bizi kötü örnek olarak gösterdiği bu utanç verici tablonun sorumlusu tek bir kişi veya kurum değildir, olamaz.

Sorumlu, İş Sağlığı ve Güvenliği’nin tüm tarafları/paydaşları)dır.

Devlet (Bakanlık), İşverenler, OSGB’ler, İş Güvenliği Uzmanları, eğitim kurumları vb. tüm paydaşların, farklı oranlarda da olsa sorumluluğu var. Hepimiz, ahlakımızdaki dibe vurma nedeniyle İSG sektöründe de çürüyor ve çürütüyoruz.

DEVLET-İSG AHLAKI

A. Devlet, İSG’de “Ahlâk”ı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?​

• Siyaset ve Bürokrasi, kendisini en yetkili, ve dolayısıyla en sorumlu hissedip, sektördeki tüm paydaşlara ideal örneklik yapmalı.
• Siyaset ve Bürokrasi; hiçbir süreçte, lobilerden ve siyasi hatırlılardan etkilenmemeli. Popülist davranmamalı, ne pahasına olursa olsun doğruyu savunup gerekeni yaparak, vebalini kurtarmayı tercih etmeli.
• Bürokrasi; kötü örnekleri gerekçe göstererek, özel sektörde hizmet verenlere olumsuz önyargı beslememeli, yine bu gerekçelerle mevzuatta zorlaştırıcı olmamalı. Kötü uygulamaları gerçekleştiren piyasa firmalarına kilit dayanmayacağını; bu gerekçeyle konulan yeni kuralların ise, kuru’nun yanında bolca yaş’ı da yaktığını anlamalı. (Örneğin; kendi isteğiyle Osgb’sini kapatan firma ortaklarının, yıllarca yasaklı sayılması maddesi vb.)

DEVLET-İSG AHLAKI

A. Devlet, İSG’de “Ahlâk”ı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?​

• Kamu görevlileri ve Özel sektör çalışanlarının birbirlerini daha iyi anlamaları için, kısa süre de olsa karşılıklı-birbirlerinin yerine geçmeleri şeklinde bir staj yapma zorunluluğu getirilmeli 
• Bürokrasi, “garson devlet” yaklaşımıyla hizmet sunmalı, özel sektöre destek vermeli, elele vererek dayanışma içinde olmalı. “Yetkili” olduğu kadar, “Görevli” sıfatı olduğunu gözönünde tutmalı.
• Bakanlık çalışanlarına sınavsız olarak verilen eğitmenlik yetkisi; prim gün sayısı esasıyla, ilave eğitim almadan A Sınıfı uzmanlık yetkisi gibi yanlış yaklaşımlardan vazgeçilmeli.

İSG AHLAKI

B. Diğer Taraflar, İSG’de Ahlâkı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?

• Eğitim kurumları; eğitime gelmeden (hatta bunu ilk telefon görüşmesinde dahi vaad ederek) eğitim almış gibi gösterme düşüncesinde asla olmamalı.
• Eğitim Kurumları; hem sınava, hem sahaya hazırlamalı. Sınav hazırlık kursu değil, İş Güvenliği Uzmanı yetiştirme kurumu misyonunu üstlenmeli. Ayrıca; eğitmenlerini yetiştirmeli, denetlemeli.
• Eğitmenler kendini yenilemeli, geliştirmeli. Kendi sunumunu kendisi hazırlamalı. Eğitim tekniklerini geliştirmeli.
• OSGB’ler, kendi hizmet verdikleri firmalara, başkalarınca çengel atılmasına nasıl tepki veriyorlarsa, kendileri de bu tepkilere neden olacak girişimlerden kaçınmalı.
• Bir OSGB’nin; resmî olan/olmayan ortamlarda, herhangi bir suç ile suçlanması durumunda; suçluluğu kesinleşene kadar, bu OSGB hakkında yorum yapmamalı, dışlamamalı.Küçük düşürücü beyan veya faaliyetlerde bulunmamalı.
• Çalışanlarının özlük haklarını tam ve doğru bir biçimde sağlamalı.
• OSGB’ler, kendi adına hizmet sunan İSG Profesyonellerini hizmetiçi eğitimlerle desteklemeli, hizmetlerini yerinde denetlemeli.

İSG AHLAKI

B. Diğer Taraflar, İSG’de Ahlâkı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?

• İşverenler; “ucuz hizmet alacak kadar zengin” durumuna düşmemeli.
• İşverenler, hizmet aldığı herkesin alnının terini kurutmadan ödemesini yapması gerektiği gibi; çalışanlarının sağlık ve güvenliğini emanet ettiği bu hizmet sektörünün ödemelerini zamanında yapma konusunda hassasiyet göstermeli.
• İşverenler; üretim ve maliyet endeksli bakışından daha öncelikli olarak, “önce emniyet” anlayışına sahip olmalı; çalışanlarını, kendisine emanet olarak görmeli.
• Üniversiteler; Sektörün akademik literatürünü oluşturma, sağlık gözetimi vb. konularda rehberler, standartlar oluşturma gibi destek faaliyetlerde bulunmalı.
• Üniversiteler;İSG hizmet sunucusu hizmet standartlarını yükseltmeyi görev bilmeli.
• İş kazası / Meslek hast. azaltma yönünde bilimsel-sistematik çalışmalar yapmalı.
• İşyeri hekimleri poliklinik değil; aldıkları eğitim ve edindikleri nosyonun gereği olarak; -gerçekten- işyeri hekimliği yapmalı.

TARAFLAR –İĞNE/ÇUVALDIZ

• İŞVERENLERİN İSG YAKLAŞIM YANLIŞLARI
• SAHA UYGULAYICILARININ BAKANLIĞA İTİRAZLARI
• OSGB’LERLE İLGİLİ ELEŞTİRİLER

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -1

• Kanunun, İSG Profesyoneli hizmeti alma yükümlülüğünden ibaret olduğunu zannediyor.
• İşveren; düne kadar almadığı hizmet nedeniyle, kendini eksik hissetmiyor, gerekliliğine inanmıyor. Dolayısıyla; olarak kendisine zorunlu kılınan bu hizmeti, gereksiz-lüks-ekstra masraf olarak görüyor.
• Almamak için direniyor.
• Teftiş geçirmediği ve teftişe şahit olmadığı için erteliyor.
• Ve bu hizmeti, en ucuz yolla almak için rekabet kızıştırıyor, tek kıstası ucuz hizmet olması! Minimum masrafla, yükümlülüğü başından savmak!
• Hizmet almaya başlamışsa da; kesilen faturayı ödeme konusunda geciktirmeler (Osgb faturası, öncelik sıralamasında en son ödeme kalemi)
• Hizmet alıyor olsa da, daha ucuz hizmet verenle anlaşıp, önceki Osgb ile sözleşmesini kolayca feshedebiliyor.
• İSG-Katip’ten habersiz. Haberdar olsa ve sözleşmenin bu sistem üzerinde yapılacağını bilse dahi, onaylama konusunda ciddi gecikme sorunu yaşatıyor.
• Hekimin/Uzmanın «fiilî» hizmet vermemesini isteyen/razı olan İşverenler var.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -2

• Uzmanın ek iş yapmasını istiyor. Joker?
• Hekimin ve Uzmanın ne iş yapacağını, görev ve yetkilerini bilmiyor. (Diş hekimi-Aile hekimi-Özel güvenlikçi vb.)
• Hekimden beklentisi, kendisinin-işçilerin ve yakınlarının ilaçlarını yazdırmak,
• Uzmandan beklentisi, kendisine sorun çıkartmadan yasal zorunlulukları «belge» bazında halletmesi, teftiş durumunda ceza almasını önlemesi
• Hekime-uzmana çalışacağı yer vermek, sağlık odasını tefriş etmek vb. görünmeyen masraflar
• OSGB’lerle sözleşmelerinde, herhangi bir teftiş ile veya iş kazası vb. mahkeme kararı ile oluşan tüm maddi kaybını OSGB’ye ödetmek maddeleri?!
• OSGB üzerinden hizmet aldığı hekimi veya uzmanı, kendi kadrosuna almaları?
• Defteri temin etmekten/vermekten/imzalamaktan imtina ediyor.
• Her yeni imza yeni bir sorumluluk gibi algılıyor, Uzman kendi üstüne atmış gibi.
• «Yapmasak ne olur?», «sonra yapsak-ertelesek?», «en ucuza kim halleder?»
• Hekim ve uzmanın önerilerinin de büyük çoğunluğu, masraf gerektiriyor.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -3

• Eğitim vb. faaliyetlere direniyor, işgünü kaybı olarak yorumluyor
• Aslında İşveren; «duruş»’uyla çalışanlarına iyi/kötü örnek!
• Eğitimlerde Çalışanların «hak»larından bahsedilmesini istemiyor.
• Kurul toplantıları için Çalışan temsilcisini, kendisi belirliyor.
• İş Kazasını bildirmemek için, tüm yolları deniyor. (hastane ile anlaşma, işçiyi ikna, hastanedeki kayıtlarda iş kazası olarak kaydedilmesini engelleme)
• İşyeri hekiminin, sürekli revirde olmasını istiyor. Aslî görevini, poliklinik yapmak olarak düşünüyor ve bunu istiyor.
• İşe yeni aldığı personelle ilgili, Hekimini haberdar etmiyor.
• İşe Giriş Muayenesi’nde «çalışabilir» dışında sonuç görmek istemiyor.
• Periyodik muayenelerde tetkik-tahlillerin gerekliliği konusunda direniyor, mevzuatta zorunluluk görmediği noktalarda direniyor.
• Bu tetkikleri SGK’dan yaptırmak istiyor; pes ettiğinde de maliyeti çalışanlarına yansıtmak istiyor.
• Bu sağlık tetkiklerini en ucuzundan yaptırmak istiyor.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -4

• Meslek Hastalığı bildirimini, kendi kendini ihbar ve başına bela almak olarak yorumluyor.
• Hekimi, istirahat raporu yazmaması konusunda -nazikçe- uyarıyor.
• Hekimi, taşeronlarına ilaç yazmaya zorluyor.
• KKD kullanımı gibi konularda İSG Profesyonelini desteklemesi gerekirken, desteklemiyor.
• Yabancı ortaklığı olanlar, daha duyarlı; hatta Kanun yokken dahi gerekeni yapmış durumdalar.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

İSG hizmetleri kapsamındaki tüm zorunluluklar (İSG profesyoneli hizmet alımı, kurul toplantıları, eğitimler vs.), işyerlerinde “-mış gibi” yapılarak, kağıt üzerinde ve yasak savma amaçlı bir şekilde yerine getirilmektedir.

Doküman bazında gerekliliklerini yerine getiren işletmelerde bile, gerçek manada pratiğe yansıyan İSG önlem ve düzenlemeleri olmadığı görülmektedir. Bunda en temel sebep de; İSG hizmetinin sunulacağı tarafların, İSG konusuna soğuk yaklaşmalarıdır.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

ÇÖZÜM:

“Balık baştan kokar” sözü gereğince; İSG konusunda üst yönetim/işverenin duyarlılığı oranında o işletme İSG konusunda iyi veya kötü örnek olmaktadır. İşverenin sahip çıkmadığı, hatta gereksiz gördüğü ve olabildiğince kaçındığı bir konuda; işçilerin de yaklaşımı, işvereninkinden farklı olmayacaktır.

İSG Profesyoneli istihdamında İşveren, bu hizmeti anlamsız ve gereksiz masraf olarak görmektedir. Bu profesyonellerin önerilerine de olumsuz önyargı ile yaklaşmaktadır. Devamında; örneğin, Çalışanlara İSG eğitimi verilmek istendiğinde; İşveren bu eğitimin gerekliliğini sorgulamakta, olabildiğince direnmekte, sonrasında eğitim süresi vb. konularda pazarlık yapmaktadır.

Bu anlayıştaki işverene bağlı kalfa ve işçiler de; eğitime katılmamak konusunda direnç göstermekte, eğitim süresinde geçirdiği her dakikayı kayıp zaman olarak görmekte, eğitimde isteksiz ve algıları kapalı bir halde bulunmaktadır. Dolayısıyla “davranış değişikliği” oluşturması beklenen eğitimde, her türlü olumsuz faktörle karşı karşıya kalınmaktadır.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

İSG Mevzuatlarımızda temel hedef kitle, çalışanlar olarak algılanmaktadır. Halbuki; öncelikli olarak hedeflenilmesi gereken kesim, işverenler olmalıdır. İşverenlerin İSG paradigması olumlu anlamda yıkılarak, bakış açıları değiştirildiğinde (işverenlere özgü eğitimlerle vs.); işverenler, çalışanlarının da bu bilince ve bakış açısına sahip olmaları gerektiğini anlayacaklardır. Dolayısıyla, yasal karşılığı ve yaptırımları olmasa bile, örneğin kanunen İş Güvenliği Uzmanı hizmeti zorunlu olmasa dahi, bu hizmetin ihtiyacını kendisi hissedecek, ücretinden ziyade nitelikli İSG profesyoneli arayışında olacak; aynı şekilde, çalışanlarının gerekli eğitimleri almaları konusunda da kendisi proaktif bir tutum sergileyecek, çalışanlarını teşvik edecektir. İşveren-İSG Profesyoneli çatışması da son bulacak, işbirliği ile ortak hedefe yürünebilecektir.

• Özetle; öncelikli olarak, İşverenlerin İSG algısı değiştirilmelidir. İşverenlere; İSG Mevzuatını, Hekimin ve Uzmanın ne iş yapacağını, görev ve yetkilerini ama hepsinden öte İSG’nin amacını, ruhunu benimsetmeli!
• Ayrıca; tüm işyerlerine «teftiş» ziyareti geçirmesinin kısa vadede mümkün görünmemesi nedeniyle; Bakanlıkça –İSGKatip’ten alınan bilgiler doğrultusunda- işverenlere uyarı yazısı gönderilmeli! Böylece, yükümlülüğü başladığı halde gerekeni yapmayan işyerlerinin sisteme dahil olmasını sağlayacaktır.

SÜREÇ

Her gün İSG uygunsuzlukları yüzünden canlar gidiyor, ocaklara ateşler düşüyor.

Yasal düzenleme yapmak için toplu ölümün olduğu büyük bir kaza mı olması gerekiyor? Medyada manşet olup, günlerce kamuoyunun gündemine gelmesi mi gerekiyor neşter vurmak için?

6331’i Esenyurt’taki inşaat yangınına, Maden yönetmelik revizyonunu Soma’ya borçluyuz?! …Proaktiflik?!

Mevzuat hazırlama sürecinde; masabaşında, sosyal taraflardan, sahadan yeterli görüş alınmadan, ortak masa etrafında istişare etmeden hazırlanmamalı.

Çoğu AB’den tercüme

Türkiye gerçekleri/piyasa pratiği/arz-talep dengesi öngörüsünü gözönüne almadan, masabaşındaki teorik (dolayısıyla bazen de ütopik) ideallere dayalı -ve uygulamada birçok zorluğun yaşanacağı, yamalı bohça haline gelmesi kesin olan- mevzuat hazırlamamalı. Sürekli mevzuat değişikliğiyle inandırıcılığını yitirmemeli. Yoruma açık ve muğlak ifadeler (gereği kadar, yeterince, ilgili, uzman,…)olmamalı. Şekil şartlarına boğarak ve boğularak; asıl ilgilenmesi gereken ve varlık sebebi olan “kazaları önleme” amacından uzak kalmamalı. Kutsal olanın mevzuat olmadığı (öyle olsa kırk defa değiştirilmezdi), insan hayatı olduğu dikkate alınmalı.

ERTELEME!

1 Temmuz 2017’de yükümlülüğü başlayacak kurumlarla ilgili Erteleme Müjdesi(!):

Kanun, defalarca ertelendi.

Yönetmelik hükümleri onlarca kez değiştirildi.

Piyasanın güvenip dayanabileceği, buna göre düzen kurabileceği bir istikrar?

Algı: AB normları iyi ki var, yoksa çoktan –bırakın ertelemeyi- iptal edilirdi!

Adana’da yangın

Referandum öncesi toplu ölümlü bir iş kazası olursa?

• Vicdani vebal,
• Hukuki sorumluluk,
• Hatta, Siyasi sorumluluk?

SÜREÇ

• Hemen tüm mevzuat, çalışanların eğitimi üzerine vurgu yapmasına rağmen; eğitim önceliğinin “işverenlere” olması ve bunun zorunlu kılınması sağlanmalı. Aldığı eğitimle konunun önemini kavrayan işverenin, zorunlu kılınmasa dahi çalışanlarına eğitim aldırmayı gerekli göreceği, veya en azından çalışanların eğitimini usulen değil, yeterli ve nitelikli olmasına dikkat edeceği öngörülmeli.
• Kaydadeğer bir kısmı; sahadan gelen, işi bilenler tarafından değil; sektörün dışından gelenlerce kuruluyor. OSGB sahiplerinin «içeriden» olması sağlanmalı.
• Sınırsız sayıda OSGB kurulmasına meydan veriliyor. (Amaç??) OSGB sayısındaki artış kaliteyi daha da düşürdüğü için; önceki yönetmeliklerde olduğu üzere; OSGB ortaklarında İSG Profesyoneli olma / asgari tam süreli çalışan sayısında artış / illerde OSGB sayısına sınırlama(kota) vb. uygulamalarıyla hizmet kalitesi korunmalı.
• Bakanlık; Kurumsal olmaya çalışanları teşvik etmeli, merdivenaltı firmalara yaptırım uygulamalı. –OSGB Akreditasyonu?
• Bakanlık, İSG hizmetleriyle ilgili kaliteyi yükseltmek düşüncesiyle, makul bir Asgari ücret tarifesi yayınlamalı, bunun uygulamasını da sıkı takip etmeli-ettirmeli??!
• Sigorta ve/veya Vergi borcu olanlara, yeni sözleşme kısıtlaması uygulanabilir?

KANUN-YAPTIRIM-DENETİM?

İSG konusunda özerk bir Kanun ve tüm aykırılıklar için düzenlenmiş yaptırımlar olmasına rağmen; ülkemizdeki genel sorun, bu sahada da kendini göstermektedir: Mevzuat yeterli, uygulama yok!

İSG kültürü yerleşinceye kadar, yasal yaptırımlarla sağlanmak istenen düzenin geldiği nokta şöyle özetlenebilir: Ceza endişesiyle Hekim ve Uzman çalıştırmaya başlayan İşverenler, bu hekim ve uzmanın yaptığı faaliyetlerle belki ilk kez İSG ile tanışma fırsatı bulmuşlarken; bu hizmeti almayanların herhangi bir ceza ile karşılaşmadığını gördüğünde kendisi de vazgeçmekte ve sistemin dışına çıkmaktadır. Teoride caydırıcı olan hükümler, uygulanmadığında inandırıcılığını yitirmektedir.

ÇÖZÜM: “Denetlemediğini ölçemezsin, ölçemediğini geliştiremezsin” prensibi doğrultusunda; İSG kültürünün yerleşme sürecindeki sacayağı olan Kanun-Teftiş-Yaptırım ayaklarının en aksak ayağı olarak görülen Teftişlerin “sık, adil ve anlamlı” olarak hakkıyla yapılması sağlanmalıdır. Aykırılık durumlarında, göz yumma veya mühlet tanıma(süre verme) gibi uygulamalar olmamalıdır. Bakanlıkça, sistemden eksikliği görülen hizmetlerle ilgili, işverenlere uyarıcı yazılar yazılmalıdır.

SÜREÇ

• İSG hizmetlerinin, kağıt üstünde verilmesini (hatta sıkça “veriliyormuş gibi gösterilmesini”) yeterli görmemeli, hizmetin “nasıl” verildiğini, kalitesini denetlemeli, bununla ilgili parametreleri belirleyip değerlendirmeli.
• İSG Profesyonellerinin, riskli bir hizmeti, sürekli değişen mevzuat zemininde ve henüz yeni gelişen bir sektörde sunuyor olması nedeniyle, zorunluluğu son yönetmeliklerde kaldırılan «Yenileme Eğitimleri» tekrar zorunlu kılınarak, sahada çalışanların bilgi tazeleme ve paylaşma ortamı yok edilmemeli.
• Defteri temin etmekten/vermekten/imzalamaktan imtina eden işverene yaptırım?! (Tersi olarak; Onaylı defteri sürekli Uzmanda olan çokça işveren de var
• Sağlık Gözetimi Rehberini tüm sektörler için genişletme çalışmaları ve Mevzuata işlenmesi
• OSGB’ler bünyesinde İşe Giriş/Periyodik Muayeneler kapsamındaki tetkik-tahlil yapılabilmesi?
• Gezici Sağlık Araçlarının tüm OSGB’lere hizmet verebilmesi?!

SÜREÇ

• İşyeri Hekimlerinin, hizmet verdiği işyeri çalışanlarına ait Sağlık Bakanlığı-Aile Hekimliği sistemindeki bilgilerine ulaşabilmesi?!
• SGK; Medula sistemini revize ederek, İşyeri hekimlerine «yalnızca» kendi yetkili oldukları işyerlerinin çalışanlarının ilaçlarını karşılamalı; İşyeri hekimlerini muhtemel ihlallere karşı korumalı.
• Doktor imza taklidi (kaşe örneği yaptırılarak) ile yapılan uygulamalara önlem?
• Ölümlü iş kazası gerçekleşmeyen yüksek riskli işyerlerine “anlamlı” ve teşvik edici ödüller vermeli, aynı şekilde Meslek hastalığı tanısı koyan İşyeri hekimini ödüllendirmeli.
• Sağlık Bakanlığı-Aile Hekimliği uygulaması benzeri güçlü bir otomasyon sistemi ile tüm sisteme ve uygulamalarına hâkim olmayı, henüz gerçekleştirmiş değil.
• İSG-Katip sisteminin sorunları

SÜREÇ

Çalışanlarımızın (İSG Profesyonelleri) İSG-Katip’te tam zamanlıdan kısmi zamanlıya geçişini yapmak için; ilgili çalışanımızın atamalarını yapmış olduğumuz tüm onaylanmış firmaların iptal edilmesi, yeniden içe görevlendirmenin tanımlanması, firmaların tekrardan İSG-Katip’e giriş yapılarak onaylatılması, ve yine tekraren sözleşme çıktılarının tüm taraflara imzalatılması gerekmektedir.

Öneri: Firmalar iptal olmadan tam zamanlıdan kısmi zamanlıya geçiş yapılabilmeli. Kısmi zamanlıda da blok süreler ihtiyaç dahilinde azaltılıp çoğaltılabilmelidir. Bu süreçte içe görevlendirilmiş firmalar da, sistemden iptal olmamalıdır.

İSG-Katipte; firmaların çalışan sayısı değiştiğinde, eski sözleşmenin iptal edilip yeniden sözleşmeleri çıktı alındıktan sonra imzalatılması gerekiyor. Firmalar, bu yeniden onaylatma süresi içinde hekim-uzman tanımlanmamış olarak görülmekte olup, hayatın olağan akışını zorlayan bu durum, mevzuat açısından sakıncalı bir süreç görüntüsü vermektedir.

Öneri: Sözleşme süreleri, İSG-Katip üzerinde eskisi iptal edilmeden -minimum çalışan sayısının altına inmemek kaydıyla- değiştirilebilmeli, sistem bu güncellemeye izin vermelidir.

Özellikle İnşaat sektörü gibi bir ay içerisinde dahi işe giriş-çıkış sirkülasyonunun yoğun olarak yaşandığı işyerlerindeki çalışan sayılarındaki bu sürekli değişkenliklere bağlı olarak;

• Mevzuat gereği; OSGB’ler, hizmet verdiği işyerinin çalışan sayılarındaki değişiklikleri 1 ay içinde düzeltmediği takdirde, hizmet verdiği işyerleri için ihtar puanları öngörülmektedir. OSGB’ler göremediği bir sistemi, takip edemediği şartları yerine getirebilmesi için ilave personel çalıştırması gerekmekte, bu durum zaman kaybına neden olmakta ve maliyetlerini arttırmaktadır.
• OSGB’ler tarafından İSG-Katip üzerinden güncellemek ve onaylatmak bir iş yükü olsa da; daha büyük sorun, sözleşme çıktılarını muhataplarına defalarca imzalatmakta yaşanmaktadır. Çoğu OSGB çalışan İş Güvenliği Uzmanı, sahada İSG faaliyetleri ile meşgul olmak yerine, İSG-Katip çıktısı imzalatmak ile uğraşmaktadırlar.

Öneri: OSGB’ler, değişen çalışan sayısına göre yeni hizmet süresini sistem üzerinden değiştirmek şartıyla; ilk hizmet başlangıcındaki karşılıklı imzalanacak İSG-Katip sözleşmesinden sonra aynı OSGB ile yapılacak sözleşme değişikliklerinde ıslak imza aranmamalıdır. ÇSGB sayfasında online sözleşme mevcuttur.

SÜREÇ

Ayrıca, İSG-Katip’te;

• Anlık olarak; işyerindeki çalışan sayısı (SGK sistemi ile paralel olarak) Osgb’ler tarafından görülebilmelidir.
• Tanımlanan çalışan sayısına göre çalışan sayısı artmış ise sistem uyarı vermelidir.
• Sistem, ay içinde maksimum çalışan sayısı göstermelidir.
• Ay içindeki ortalama çalışan sayısı gözükmelidir.
• Takip açısından yukarıda sıralanan veriler, bir ay önceki halinde yayınlanmalıdır.
• OSGB’ler 1’er aylık program yaparak çalışanlarını sahaya gönderdiklerinden, çalışma süre artışları ancak 1 ay sonra yapılabilmesi mümkün olduğundan geçiş süreçlerinde 1 ay süre verilmelidir.
• Özel kurumların hazırlayacağı ve ÇSGB’nin onay ve kontrolünde yürütülen özel otomasyon programlarının, İSG-Katip sistemine entegre olarak çalışması sağlanmalıdır.

SÜREÇ

• Sektörün dışından, sektörü hiç bilmeyenlerce kurulanlar
• İSG Katip’e atama/sözleşme girişi yapmama
• İSG Profesyoneli göndermeme (fiili olarak hizmet sunmama)
• Özel hastane/Kamu hekimini görevlendirme (sertifika kiralama)
• Doktor yerine Sağlık Memuru gönderme
• Yabancı (izinsiz-kaçak) doktor çalıştırma
• İSG Profesyonelini Çok düşük maaşla çalıştırma
• Maaş ödemelerinde gecikme / ödememe
• Sözleşme yaptığı işyerine hizmet veren hekim veya uzmanı çok sık değiştirme
• Vergi ödememe
• Çalışanların sigortasını gerçek değerin altında gösterme (Sigorta ve/veya Vergi borcu olanlara, yeni sözleşme kısıtlaması?)
• Hizmet sözleşmesi devam eden işyerlerini maliyetin altında fiyatlar sunarak sözleşmesini feshedip, kendisi ile sözleşme yapmaya çalışma
• Sektöre katkı yapmak, İSG Kültürünü yükseltmek gibi hedefleri olmayan, yegane amacı «ticari kaygı»dan ibaret olanlar çok fazla.
• Kurumsallıktan uzak, çoğunlukla kapısı kapalı OSGB’ler

SÜREÇ

• Mevzuata hakim olmayan OSGB’ler ve İSG Profesyonelleri (OSGB’ler, İSG profesyonelleri; mevzuatın kendisine, belki daha çok ruhuna ve gerekçesine hâkim olmalı)
• «Söylenme»yi, «söyleme»ye tercih edenler
• Unvanını, doğru bilmeyen İGU’ları
• Kopyala-Yapıştır Risk Değerlendirmeleri
• Hekim ve Uzmanlarını İç eğitimlerle desteklememe
• Salt poliklinik yapan, Revir’den çıkmayan İşyeri hekimleri
• Çalışanlara yönelik eğitimleri, o işyerine/sektörüne özgü hazırlayıp; davranış değişikliğine sevkeden, etkili eğitimler olarak hazırlanmak yerine sıkıcı-bol yazılı-uyutan-dili, muhatap kitleden kopuk, verimsiz ve çoğu zaman gerekli sürenin çok altında ve belge düzenleme/yasak savma amaçlı eğitimler olarak verme
• İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını bildirimden geri durmak
• Mali ve mesleki sorumluluk sigortalarını yapmama
• Şartnameleri okumama/İş sözleşmelerine dikkat etmeme
• Mobil sağlık rapor sorunları

SÜREÇ

NASIL BİR OSGB?

• Değerlerine, Prensiplerine uygun davranan, Etik ilkelerden taviz vermeyen –böylece, sektörde rakiplerince dahi itibar gören
• Tüm yetkinliklere sahip olarak, Devletin kuralları çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getiren –böylece, Devlet yetkililerinin takdirini kazanan
• Nitelikli İSG Profesyonelleri ile hizmet veren ve çalıştırdığı İSG Profesyonellerini eğitimlerle, yetkinliklerini yükseltici faaliyetlerle sürekli destekleyen, geliştiren –böylece, İSG Profesyonellerinin tercih ettiği, birlikte çalışmaktan memnun olduğu
• Hizmet verdiği işyerlerinin gerek doküman bazında, gerekse uygulama bazında tüm İSG gereksinimlerini yerine getiren –böylece, İşverenlerin memnun kaldığı, birlikte çalışmayı tercih ettiği
• Sektörün gelişmesi ve ulusal İSG kültürünün artması için dertlenip, aktif olarak sosyal faaliyetlerde bulunan –böylece, gelecek nesillerin saygı ile hatırlayacağı

SÜREÇ

1. Mevcut tüm faaliyet ve işlemlerimizi T.C. yasaları çerçevesinde yürütür, yasal düzenleyici kurum ve kuruluşlara doğru, tam ve anlaşılabilir bilgileri zamanında sunmak
2. Küçük düşürücü ve yüz kızartıcı suç işlememek
3. Derneğin belirlediği kurallara uymak ve söz konusu kuralları uygulamak
4. Dernek üyelerinden herhangi birisinin; resmî yada resmî olmayan ortamlarda, herhangi bir suç ile suçlanması esnasında, suçlu olduğu kesinleşene kadar, bu üye hakkında hiçbir şekilde yorum yapmamak, dışlamamak
5. Dernek ve/veya üyelerini küçük düşürücü beyan ve/veya faaliyetlerde bulunmamak
6. Hizmet verilen veya verilecek kurumların bilgisizliğinden faydalanılarak mevzuata aykırı hizmet vermemek
7. Etkin bir şekilde, sadece yasal ve etik olan alanlarda rekabet eder, haksız rekabetten kaçınırız.
8. İSG sektöründe hedeflenen rekabetçi yapının sağlanmasına yönelik çalışmaları destekleriz.

SÜREÇ

9. Dernek üyesi kurum çalışanlarının özlük haklarının tam ve doğru biçimde korunmasını sağlarız.

10. Çalışanlara dürüst ve adil yaklaşır, ayrımcı olmayan, güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı taahhüt ederiz.

11. Çalışanlarımızın bireysel gelişimi için gerekli çabayı gösterir, iş hayatı ile özel hayat arasındaki dengeyi gözetiriz.

12. Kurumların ihtiyaç ve taleplerine en kısa zamanda, en doğru şekilde cevap veren proaktif bir anlayışla çalışırız.

13. Hizmetlerimizi, zamanında ve söz verdiğimiz koşullarda sunar; saygı, onur, adalet, eşitlik ve nezaket kuralları çerçevesinde yaklaşırız.

14. İSGHEDER üyesi olarak, çıkar çatışmasından uzak durmayı amaçlarız.

15. Dernek aidatlarını zamanında ve eksiksiz ödemek.

16. Siyasi bir görüşü ve/veya faaliyeti dernek içine taşımamak.​

SÜREÇ

• OSGB AKREDİTASYON SİSTEMİ?
• OSGB YETKİLENDİRME KRİTERLERİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ?

SÜREÇ

İSG PROFESYONELLERİ NİTELİK YÜKSELTİLMESİ

• İSG Profesyonellerine Yönelik Eğitimler
• Sektörel İSG Eğitimleri

DOKÜMAN MI? UYGULAMA MI?

SÜREÇ

DENETİMLER (Ödül/Ceza Sistemi)

• OSGB Denetimleri
• İşyeri Denetimleri

SÜREÇ

10 ihtar puanı belgesi?!

OSGB’lerin yetkilerinin iptali nelere yol açıyor?

• Ticari kimliği zedeliyor.
• Yıllar boyu emek verilerek yükseltilen marka değeri tepetaklak oluyor.
• Hizmet verdiği kişi ve kurumlar mağdur oluyor.
• Hatta hukuki süreçlerle karşı karşıya kalınıyor.
• Vergisel ve bankalar nezdindeki itibarı yıpranıyor.
• Bu kurumlarda çalışan onlarca kişi ve dolayısıyla aileleri mağdur oluyor.
• OSGB’ler, aslî işlevleri olan, İSG kültürünü yükseltme çalışmaları yerine, prosedüre boğuluyor. Konsantrasyonu, heyecanı ve geleceğe yatırım yapması engelleniyor.
• Kurumsal olanları, markalaşmak isteyenleri ‘merdiven altı’ olmaya itiyor. ‘Nasıl olsa her an yetkim iptal olabilir’ diyerek yatırım yapmaya, kurumsallaşmaya değil; günü kurtarmaya ve “yetki iptal olursa nasıl olsa yenisini açarım” tercihine istemeden sürüklüyor.
• Kendi isteğiyle yetki belgesini Bakanlığa geri veren Osgb’nin, tüm ortaklarını 2 yıl bu sektörde kurucu veya ortak olmaktan men etmek??!

SÜREÇ

Bakanlık; Kurumsal olmaya çalışanları teşvik etmelidir.

İSG hizmetlerinin, kağıt üstünde verilmesini (hatta sıkça “veriliyormuş gibi gösterilmesini”) yeterli görmemeli, hizmetin “nasıl” verildiğini, kalitesini denetlemeli, bununla ilgili parametreleri belirleyip değerlendirmeli.

Eğitim kurumu ve OSGB yetki askıya alma ya da iptal etme uygulaması tamamen kaldırılmalıdır. İhlallerin karşılığı, para cezası uygulaması olmalıdır.

OSGB yetki askıya alma hallerinde, yetkisi askıya alınmamalı, yeni sözleşme yapması engellenmelidir. Böylece gerek OSGB’nin, gerekse mevcut hizmet verdiği işyerlerinin mağdur edilmesi önlenmiş olacaktır.

Page  35

İSG YAZILIM PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ

SN

YAZILIM’IN TEKNİK ÖZELLİKLERİ
(Yazılımın Kodsal Kalitesini Belirleyen Ana Başlıklar)

1​

Hazır Veri Tabanları​

Veri giriş alanları hazır veri tabanlarından doldurulmalı ve veri tabanları sürekli güncellenmelidir.

2​

Kullanım Kolaylığı​

Kullanıcı; yardım almasına çok gerek kalmaksızın, kendi başına yazılımı kolayca kullanabilmeli, bazı alanlara veri aktarımları yapabilmelidir.

3​

Mimari Kurgusu

Program; kullanım amacı açısından, yapması gereken işi tam ve hatasız bir şekilde yapabilmelidir.

4​

Mevzuata Uygunluk​

Program içeriği, veri tabanları ve dokümanlar; mevzuata, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır.

5​

Kullanıcı Esnekliği​

Kullanıcı taleplerine uygun olarak, bir takım alanlar esnek ve değiştirilebilir nitelikte olmalıdır.

6​

Dayanıklılık ve Kontroller​

Program; beklenmedik hatalardan dolayı çökmemeli, hata verip kapanmamalı, kullanıcıyı uyarmalıdır. Ayrıca; veri hatalı girişlerine izin vermemelidir.

7​

Rapor-İstatistik​

Kullanıcının ihtiyaç duyabileceği tüm raporlar (listeler) ve istatistikler kolayca alınabilmelidir.

8​

Veri Güvenliği

Girilen veriler yedeklenebilmeli ve verilere başkaları tarafından ulaşılamamalıdır.

9​

Modülerlik​

Başka programlar tarafından kullanılabilir olmalı ve aynı zamanda kendisi de başka programları kullanabilmelidir.

10​

Genişletilebilme​

Geliştirilmeye, özelliklerinin ve fonksiyonlarının artırılmasına açık olmalıdır.

11​

Sadelik​

Ara yüz; sade, basit ve rahat olmalıdır. Kullanıcı nereye veri gireceğini, nereden rapor ve istatistik alacağını görmelidir.

12​

Uyumluluk​

Program, çalıştığı sistemin üst versiyonlarında çalışabilmelidir. İşletim sistemlerinin yeni versiyonlarına uyum sağlamalıdır.

13​

Özgünlük​

Başka programları taklit etmemeli, kurgusu ve algoritması «özgün» olmalıdır.

14​

Modül Sayısı

İSG ile ilgili iş ve işlemleri kapsayacak modül (içerik) zenginliğine sahip olmalıdır.

15​

Veri Giriş Kolaylığı​

Veri girişi az ve kolay olmalı, zaman almamalı, veriler "seç-kaydet" ile girilmelidir. Farklı veriler arasında entegrasyon olmalıdır.

16​

Versiyon Güncelleme​

Program kendisini yeni versiyonlar ile yenilemeli, güncel olmalıdır. Bu doğrultuda, kullanıcı taleplerini ve geri dönüşlerini de dikkate almalıdır.

17​

Teknik Destek​

Teknik desteği yeterli, hızlı, ulaşılabilir olmalı, uzaktan yardım ve yerinde yardım hizmeti verebilir olmalıdır.

18​

Uygun Fiyat​

Fiyatı uygun olmalı, kullanıcının birkaç yıl içinde ödediği ücreti amorti etmelidir.

TEKNİK KONULAR TOPLAM PUANI

TEKNİK KONULAR % ORANI​

SÜREÇ

• Ortam Ölçümleri (İş Hijyeni Lab.)
• Periyodik Kontroller
• Elektrik-Topraklama Tesisat Kontrolleri
• Mobil Sağlık Taraması
• Mesleki Eğitim
• İlkyardım Eğitimi
• İSG Eğitimleri

SÜREÇ

• İSG Sisteminin Yeniden Kurgulanması (Sektörün Otoritesi-Denetim Yetkisi)

İş Sağlığı ve Güvenliği sistemi, başta teftişler olmak üzere, -Merkez Bankası tarzında- yapılanacak özerk bir kurum oluşturularak yetki devri yapılmalı. Bu kurumda; sigorta şirketlerinin temsilcileri, saha uygulayıcıları vs. olmalı.

SÜREÇ

Ben, AB’ye örnek olmalıyım.. Ben, AB’ye yüzyıllarca Medeniyet dersi veren ben; şimdi AB’nin sopasıyla ve ondan tercümelerle sistem kuruyorum. (50 yıl gecikmeli olarak ve hala ILO kara listesinde yer alarak)

Kanun sorunu yok, kanunu uygulama sorunu var.

İSG, hata affetmeyen, özrü olmayan bir alandır. Vebali hapisten, paradan daha öte vicdan sızısındandır.

İSG, hiçbir paydaşın tek başına omzuna yıkılamayacak kadar önemli bir alan!

Bir start, bir milat bekliyoruz!

Yeni genel müdür ile, yeni bir anlayış ve bakış açısı yönünden köklü bir değişikliğin startı olur mu bu toplantı?

Ümidimiz bu yönde..

 

[dj_shark]

Ağaç yaşken eğilir. Aile ve öğretmenlere büyük görev düşüyor. Çocuklara matematiği değil karşıdan karşıya geçmeyi, hayvanları sevmeyi, empati kurmayı yani bir nevi insanlığı öğretmeleri lazım. Yoksa ne yapsak fıs. Sonradan olmuyor bu işler olmayacak da. Bizde ödül - ceza dışında gelişim sağlanamaz diye düşünüyorum.

 

[honal111]

Merhaba; iş güvenliği kültürünün oluşumu ile ilgili anket çalışmam ekteki linkte mevcut. Değerlendirmeyi yaparsanız sevinirim. Şimdiden ilginize teşekkür ediyorum.

Yüksek Lisans Tez Anketi

Değerli katılımcı; bu anket İstanbul Rumeli Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans Programı’nda ‘’İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki Ve Sorumlulukları İle İş Güvenliği Kültürünün Oluşumuna Etkileri’’ adlı yüksek lisans tezine veri oluşturmak için hazırlanmıştır. Araştırma...

docs.google.com

 

[First Safety]

KÖK NEDEN

Her işin başı NİYET!

Niyet düzgün olmalı..

Niyet;

• Bulunduğu pozisyonu korumak,
• Bâkir bir sektör keşfedip rant’a çevirmek,
• Her yükümlülüğü ucuza kapatmaya çalışmak,
• Günü kurtarmak olamaz, olmamalı!

«-mış gibi yapmayı» ne zaman terkedeceğiz?

Sigarayı bırakmaktan daha zor…Bu paradigma yıkılmalı!

TEMEL MESELE

Bir “Memleket meselesi”…

O mesele var oldukça, diğer tüm sorunlar kökünden halledilse dahi,

en elzem mesele hâlâ çözülmemiş ve diğer tüm sorunlar zincirleme olarak yeniden boy gösterecek demektir.

O mesele; AHLAK!

Ölümler, sadece “toplu ölümler” halinde gerçekleşince, haber değeri taşıyor, gündeme geliyor ve alelacele yeni düzenlemeler yapılıyor. Bu bile, ne kadar ahlakî?

Türkiye ILO’nun kara listesine girmiş. Kim bu kazaların, buna bağlı ölümlerin sorumlusu? Dünyada herkesin bizi kötü örnek olarak gösterdiği bu utanç verici tablonun sorumlusu tek bir kişi veya kurum değildir, olamaz.

Sorumlu, İş Sağlığı ve Güvenliği’nin tüm tarafları/paydaşları)dır.

Devlet (Bakanlık), İşverenler, OSGB’ler, İş Güvenliği Uzmanları, eğitim kurumları vb. tüm paydaşların, farklı oranlarda da olsa sorumluluğu var. Hepimiz, ahlakımızdaki dibe vurma nedeniyle İSG sektöründe de çürüyor ve çürütüyoruz.

DEVLET-İSG AHLAKI

A. Devlet, İSG’de “Ahlâk”ı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?​

• Siyaset ve Bürokrasi, kendisini en yetkili, ve dolayısıyla en sorumlu hissedip, sektördeki tüm paydaşlara ideal örneklik yapmalı.
• Siyaset ve Bürokrasi; hiçbir süreçte, lobilerden ve siyasi hatırlılardan etkilenmemeli. Popülist davranmamalı, ne pahasına olursa olsun doğruyu savunup gerekeni yaparak, vebalini kurtarmayı tercih etmeli.
• Bürokrasi; kötü örnekleri gerekçe göstererek, özel sektörde hizmet verenlere olumsuz önyargı beslememeli, yine bu gerekçelerle mevzuatta zorlaştırıcı olmamalı. Kötü uygulamaları gerçekleştiren piyasa firmalarına kilit dayanmayacağını; bu gerekçeyle konulan yeni kuralların ise, kuru’nun yanında bolca yaş’ı da yaktığını anlamalı. (Örneğin; kendi isteğiyle Osgb’sini kapatan firma ortaklarının, yıllarca yasaklı sayılması maddesi vb.)

DEVLET-İSG AHLAKI

A. Devlet, İSG’de “Ahlâk”ı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?​

• Kamu görevlileri ve Özel sektör çalışanlarının birbirlerini daha iyi anlamaları için, kısa süre de olsa karşılıklı-birbirlerinin yerine geçmeleri şeklinde bir staj yapma zorunluluğu getirilmeli 
• Bürokrasi, “garson devlet” yaklaşımıyla hizmet sunmalı, özel sektöre destek vermeli, elele vererek dayanışma içinde olmalı. “Yetkili” olduğu kadar, “Görevli” sıfatı olduğunu gözönünde tutmalı.
• Bakanlık çalışanlarına sınavsız olarak verilen eğitmenlik yetkisi; prim gün sayısı esasıyla, ilave eğitim almadan A Sınıfı uzmanlık yetkisi gibi yanlış yaklaşımlardan vazgeçilmeli.

İSG AHLAKI

B. Diğer Taraflar, İSG’de Ahlâkı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?

• Eğitim kurumları; eğitime gelmeden (hatta bunu ilk telefon görüşmesinde dahi vaad ederek) eğitim almış gibi gösterme düşüncesinde asla olmamalı.
• Eğitim Kurumları; hem sınava, hem sahaya hazırlamalı. Sınav hazırlık kursu değil, İş Güvenliği Uzmanı yetiştirme kurumu misyonunu üstlenmeli. Ayrıca; eğitmenlerini yetiştirmeli, denetlemeli.
• Eğitmenler kendini yenilemeli, geliştirmeli. Kendi sunumunu kendisi hazırlamalı. Eğitim tekniklerini geliştirmeli.
• OSGB’ler, kendi hizmet verdikleri firmalara, başkalarınca çengel atılmasına nasıl tepki veriyorlarsa, kendileri de bu tepkilere neden olacak girişimlerden kaçınmalı.
• Bir OSGB’nin; resmî olan/olmayan ortamlarda, herhangi bir suç ile suçlanması durumunda; suçluluğu kesinleşene kadar, bu OSGB hakkında yorum yapmamalı, dışlamamalı.Küçük düşürücü beyan veya faaliyetlerde bulunmamalı.
• Çalışanlarının özlük haklarını tam ve doğru bir biçimde sağlamalı.
• OSGB’ler, kendi adına hizmet sunan İSG Profesyonellerini hizmetiçi eğitimlerle desteklemeli, hizmetlerini yerinde denetlemeli.

İSG AHLAKI

B. Diğer Taraflar, İSG’de Ahlâkı yükseltmek için kendi payına neler yapmalı?

• İşverenler; “ucuz hizmet alacak kadar zengin” durumuna düşmemeli.
• İşverenler, hizmet aldığı herkesin alnının terini kurutmadan ödemesini yapması gerektiği gibi; çalışanlarının sağlık ve güvenliğini emanet ettiği bu hizmet sektörünün ödemelerini zamanında yapma konusunda hassasiyet göstermeli.
• İşverenler; üretim ve maliyet endeksli bakışından daha öncelikli olarak, “önce emniyet” anlayışına sahip olmalı; çalışanlarını, kendisine emanet olarak görmeli.
• Üniversiteler; Sektörün akademik literatürünü oluşturma, sağlık gözetimi vb. konularda rehberler, standartlar oluşturma gibi destek faaliyetlerde bulunmalı.
• Üniversiteler;İSG hizmet sunucusu hizmet standartlarını yükseltmeyi görev bilmeli.
• İş kazası / Meslek hast. azaltma yönünde bilimsel-sistematik çalışmalar yapmalı.
• İşyeri hekimleri poliklinik değil; aldıkları eğitim ve edindikleri nosyonun gereği olarak; -gerçekten- işyeri hekimliği yapmalı.

TARAFLAR –İĞNE/ÇUVALDIZ

• İŞVERENLERİN İSG YAKLAŞIM YANLIŞLARI
• SAHA UYGULAYICILARININ BAKANLIĞA İTİRAZLARI
• OSGB’LERLE İLGİLİ ELEŞTİRİLER

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -1

• Kanunun, İSG Profesyoneli hizmeti alma yükümlülüğünden ibaret olduğunu zannediyor.
• İşveren; düne kadar almadığı hizmet nedeniyle, kendini eksik hissetmiyor, gerekliliğine inanmıyor. Dolayısıyla; olarak kendisine zorunlu kılınan bu hizmeti, gereksiz-lüks-ekstra masraf olarak görüyor.
• Almamak için direniyor.
• Teftiş geçirmediği ve teftişe şahit olmadığı için erteliyor.
• Ve bu hizmeti, en ucuz yolla almak için rekabet kızıştırıyor, tek kıstası ucuz hizmet olması! Minimum masrafla, yükümlülüğü başından savmak!
• Hizmet almaya başlamışsa da; kesilen faturayı ödeme konusunda geciktirmeler (Osgb faturası, öncelik sıralamasında en son ödeme kalemi)
• Hizmet alıyor olsa da, daha ucuz hizmet verenle anlaşıp, önceki Osgb ile sözleşmesini kolayca feshedebiliyor.
• İSG-Katip’ten habersiz. Haberdar olsa ve sözleşmenin bu sistem üzerinde yapılacağını bilse dahi, onaylama konusunda ciddi gecikme sorunu yaşatıyor.
• Hekimin/Uzmanın «fiilî» hizmet vermemesini isteyen/razı olan İşverenler var.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -2

• Uzmanın ek iş yapmasını istiyor. Joker?
• Hekimin ve Uzmanın ne iş yapacağını, görev ve yetkilerini bilmiyor. (Diş hekimi-Aile hekimi-Özel güvenlikçi vb.)
• Hekimden beklentisi, kendisinin-işçilerin ve yakınlarının ilaçlarını yazdırmak,
• Uzmandan beklentisi, kendisine sorun çıkartmadan yasal zorunlulukları «belge» bazında halletmesi, teftiş durumunda ceza almasını önlemesi
• Hekime-uzmana çalışacağı yer vermek, sağlık odasını tefriş etmek vb. görünmeyen masraflar
• OSGB’lerle sözleşmelerinde, herhangi bir teftiş ile veya iş kazası vb. mahkeme kararı ile oluşan tüm maddi kaybını OSGB’ye ödetmek maddeleri?!
• OSGB üzerinden hizmet aldığı hekimi veya uzmanı, kendi kadrosuna almaları?
• Defteri temin etmekten/vermekten/imzalamaktan imtina ediyor.
• Her yeni imza yeni bir sorumluluk gibi algılıyor, Uzman kendi üstüne atmış gibi.
• «Yapmasak ne olur?», «sonra yapsak-ertelesek?», «en ucuza kim halleder?»
• Hekim ve uzmanın önerilerinin de büyük çoğunluğu, masraf gerektiriyor.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -3

• Eğitim vb. faaliyetlere direniyor, işgünü kaybı olarak yorumluyor
• Aslında İşveren; «duruş»’uyla çalışanlarına iyi/kötü örnek!
• Eğitimlerde Çalışanların «hak»larından bahsedilmesini istemiyor.
• Kurul toplantıları için Çalışan temsilcisini, kendisi belirliyor.
• İş Kazasını bildirmemek için, tüm yolları deniyor. (hastane ile anlaşma, işçiyi ikna, hastanedeki kayıtlarda iş kazası olarak kaydedilmesini engelleme)
• İşyeri hekiminin, sürekli revirde olmasını istiyor. Aslî görevini, poliklinik yapmak olarak düşünüyor ve bunu istiyor.
• İşe yeni aldığı personelle ilgili, Hekimini haberdar etmiyor.
• İşe Giriş Muayenesi’nde «çalışabilir» dışında sonuç görmek istemiyor.
• Periyodik muayenelerde tetkik-tahlillerin gerekliliği konusunda direniyor, mevzuatta zorunluluk görmediği noktalarda direniyor.
• Bu tetkikleri SGK’dan yaptırmak istiyor; pes ettiğinde de maliyeti çalışanlarına yansıtmak istiyor.
• Bu sağlık tetkiklerini en ucuzundan yaptırmak istiyor.

İŞVEREN KAYNAKLI SORUNLAR -4

• Meslek Hastalığı bildirimini, kendi kendini ihbar ve başına bela almak olarak yorumluyor.
• Hekimi, istirahat raporu yazmaması konusunda -nazikçe- uyarıyor.
• Hekimi, taşeronlarına ilaç yazmaya zorluyor.
• KKD kullanımı gibi konularda İSG Profesyonelini desteklemesi gerekirken, desteklemiyor.
• Yabancı ortaklığı olanlar, daha duyarlı; hatta Kanun yokken dahi gerekeni yapmış durumdalar.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

İSG hizmetleri kapsamındaki tüm zorunluluklar (İSG profesyoneli hizmet alımı, kurul toplantıları, eğitimler vs.), işyerlerinde “-mış gibi” yapılarak, kağıt üzerinde ve yasak savma amaçlı bir şekilde yerine getirilmektedir.

Doküman bazında gerekliliklerini yerine getiren işletmelerde bile, gerçek manada pratiğe yansıyan İSG önlem ve düzenlemeleri olmadığı görülmektedir. Bunda en temel sebep de; İSG hizmetinin sunulacağı tarafların, İSG konusuna soğuk yaklaşmalarıdır.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

ÇÖZÜM:

“Balık baştan kokar” sözü gereğince; İSG konusunda üst yönetim/işverenin duyarlılığı oranında o işletme İSG konusunda iyi veya kötü örnek olmaktadır. İşverenin sahip çıkmadığı, hatta gereksiz gördüğü ve olabildiğince kaçındığı bir konuda; işçilerin de yaklaşımı, işvereninkinden farklı olmayacaktır.

İSG Profesyoneli istihdamında İşveren, bu hizmeti anlamsız ve gereksiz masraf olarak görmektedir. Bu profesyonellerin önerilerine de olumsuz önyargı ile yaklaşmaktadır. Devamında; örneğin, Çalışanlara İSG eğitimi verilmek istendiğinde; İşveren bu eğitimin gerekliliğini sorgulamakta, olabildiğince direnmekte, sonrasında eğitim süresi vb. konularda pazarlık yapmaktadır.

Bu anlayıştaki işverene bağlı kalfa ve işçiler de; eğitime katılmamak konusunda direnç göstermekte, eğitim süresinde geçirdiği her dakikayı kayıp zaman olarak görmekte, eğitimde isteksiz ve algıları kapalı bir halde bulunmaktadır. Dolayısıyla “davranış değişikliği” oluşturması beklenen eğitimde, her türlü olumsuz faktörle karşı karşıya kalınmaktadır.

ÖNCELİKLİ HEDEF: BİLİNÇLİ İŞVEREN!

İSG Mevzuatlarımızda temel hedef kitle, çalışanlar olarak algılanmaktadır. Halbuki; öncelikli olarak hedeflenilmesi gereken kesim, işverenler olmalıdır. İşverenlerin İSG paradigması olumlu anlamda yıkılarak, bakış açıları değiştirildiğinde (işverenlere özgü eğitimlerle vs.); işverenler, çalışanlarının da bu bilince ve bakış açısına sahip olmaları gerektiğini anlayacaklardır. Dolayısıyla, yasal karşılığı ve yaptırımları olmasa bile, örneğin kanunen İş Güvenliği Uzmanı hizmeti zorunlu olmasa dahi, bu hizmetin ihtiyacını kendisi hissedecek, ücretinden ziyade nitelikli İSG profesyoneli arayışında olacak; aynı şekilde, çalışanlarının gerekli eğitimleri almaları konusunda da kendisi proaktif bir tutum sergileyecek, çalışanlarını teşvik edecektir. İşveren-İSG Profesyoneli çatışması da son bulacak, işbirliği ile ortak hedefe yürünebilecektir.

• Özetle; öncelikli olarak, İşverenlerin İSG algısı değiştirilmelidir. İşverenlere; İSG Mevzuatını, Hekimin ve Uzmanın ne iş yapacağını, görev ve yetkilerini ama hepsinden öte İSG’nin amacını, ruhunu benimsetmeli!
• Ayrıca; tüm işyerlerine «teftiş» ziyareti geçirmesinin kısa vadede mümkün görünmemesi nedeniyle; Bakanlıkça –İSGKatip’ten alınan bilgiler doğrultusunda- işverenlere uyarı yazısı gönderilmeli! Böylece, yükümlülüğü başladığı halde gerekeni yapmayan işyerlerinin sisteme dahil olmasını sağlayacaktır.

SÜREÇ

Her gün İSG uygunsuzlukları yüzünden canlar gidiyor, ocaklara ateşler düşüyor.

Yasal düzenleme yapmak için toplu ölümün olduğu büyük bir kaza mı olması gerekiyor? Medyada manşet olup, günlerce kamuoyunun gündemine gelmesi mi gerekiyor neşter vurmak için?

6331’i Esenyurt’taki inşaat yangınına, Maden yönetmelik revizyonunu Soma’ya borçluyuz?! …Proaktiflik?!

Mevzuat hazırlama sürecinde; masabaşında, sosyal taraflardan, sahadan yeterli görüş alınmadan, ortak masa etrafında istişare etmeden hazırlanmamalı.

Çoğu AB’den tercüme

Türkiye gerçekleri/piyasa pratiği/arz-talep dengesi öngörüsünü gözönüne almadan, masabaşındaki teorik (dolayısıyla bazen de ütopik) ideallere dayalı -ve uygulamada birçok zorluğun yaşanacağı, yamalı bohça haline gelmesi kesin olan- mevzuat hazırlamamalı. Sürekli mevzuat değişikliğiyle inandırıcılığını yitirmemeli. Yoruma açık ve muğlak ifadeler (gereği kadar, yeterince, ilgili, uzman,…)olmamalı. Şekil şartlarına boğarak ve boğularak; asıl ilgilenmesi gereken ve varlık sebebi olan “kazaları önleme” amacından uzak kalmamalı. Kutsal olanın mevzuat olmadığı (öyle olsa kırk defa değiştirilmezdi), insan hayatı olduğu dikkate alınmalı.

ERTELEME!

1 Temmuz 2017’de yükümlülüğü başlayacak kurumlarla ilgili Erteleme Müjdesi(!):

Kanun, defalarca ertelendi.

Yönetmelik hükümleri onlarca kez değiştirildi.

Piyasanın güvenip dayanabileceği, buna göre düzen kurabileceği bir istikrar?

Algı: AB normları iyi ki var, yoksa çoktan –bırakın ertelemeyi- iptal edilirdi!

Adana’da yangın

Referandum öncesi toplu ölümlü bir iş kazası olursa?

• Vicdani vebal,
• Hukuki sorumluluk,
• Hatta, Siyasi sorumluluk?

SÜREÇ

• Hemen tüm mevzuat, çalışanların eğitimi üzerine vurgu yapmasına rağmen; eğitim önceliğinin “işverenlere” olması ve bunun zorunlu kılınması sağlanmalı. Aldığı eğitimle konunun önemini kavrayan işverenin, zorunlu kılınmasa dahi çalışanlarına eğitim aldırmayı gerekli göreceği, veya en azından çalışanların eğitimini usulen değil, yeterli ve nitelikli olmasına dikkat edeceği öngörülmeli.
• Kaydadeğer bir kısmı; sahadan gelen, işi bilenler tarafından değil; sektörün dışından gelenlerce kuruluyor. OSGB sahiplerinin «içeriden» olması sağlanmalı.
• Sınırsız sayıda OSGB kurulmasına meydan veriliyor. (Amaç??) OSGB sayısındaki artış kaliteyi daha da düşürdüğü için; önceki yönetmeliklerde olduğu üzere; OSGB ortaklarında İSG Profesyoneli olma / asgari tam süreli çalışan sayısında artış / illerde OSGB sayısına sınırlama(kota) vb. uygulamalarıyla hizmet kalitesi korunmalı.
• Bakanlık; Kurumsal olmaya çalışanları teşvik etmeli, merdivenaltı firmalara yaptırım uygulamalı. –OSGB Akreditasyonu?
• Bakanlık, İSG hizmetleriyle ilgili kaliteyi yükseltmek düşüncesiyle, makul bir Asgari ücret tarifesi yayınlamalı, bunun uygulamasını da sıkı takip etmeli-ettirmeli??!
• Sigorta ve/veya Vergi borcu olanlara, yeni sözleşme kısıtlaması uygulanabilir?

KANUN-YAPTIRIM-DENETİM?

İSG konusunda özerk bir Kanun ve tüm aykırılıklar için düzenlenmiş yaptırımlar olmasına rağmen; ülkemizdeki genel sorun, bu sahada da kendini göstermektedir: Mevzuat yeterli, uygulama yok!

İSG kültürü yerleşinceye kadar, yasal yaptırımlarla sağlanmak istenen düzenin geldiği nokta şöyle özetlenebilir: Ceza endişesiyle Hekim ve Uzman çalıştırmaya başlayan İşverenler, bu hekim ve uzmanın yaptığı faaliyetlerle belki ilk kez İSG ile tanışma fırsatı bulmuşlarken; bu hizmeti almayanların herhangi bir ceza ile karşılaşmadığını gördüğünde kendisi de vazgeçmekte ve sistemin dışına çıkmaktadır. Teoride caydırıcı olan hükümler, uygulanmadığında inandırıcılığını yitirmektedir.

ÇÖZÜM: “Denetlemediğini ölçemezsin, ölçemediğini geliştiremezsin” prensibi doğrultusunda; İSG kültürünün yerleşme sürecindeki sacayağı olan Kanun-Teftiş-Yaptırım ayaklarının en aksak ayağı olarak görülen Teftişlerin “sık, adil ve anlamlı” olarak hakkıyla yapılması sağlanmalıdır. Aykırılık durumlarında, göz yumma veya mühlet tanıma(süre verme) gibi uygulamalar olmamalıdır. Bakanlıkça, sistemden eksikliği görülen hizmetlerle ilgili, işverenlere uyarıcı yazılar yazılmalıdır.

SÜREÇ

• İSG hizmetlerinin, kağıt üstünde verilmesini (hatta sıkça “veriliyormuş gibi gösterilmesini”) yeterli görmemeli, hizmetin “nasıl” verildiğini, kalitesini denetlemeli, bununla ilgili parametreleri belirleyip değerlendirmeli.
• İSG Profesyonellerinin, riskli bir hizmeti, sürekli değişen mevzuat zemininde ve henüz yeni gelişen bir sektörde sunuyor olması nedeniyle, zorunluluğu son yönetmeliklerde kaldırılan «Yenileme Eğitimleri» tekrar zorunlu kılınarak, sahada çalışanların bilgi tazeleme ve paylaşma ortamı yok edilmemeli.
• Defteri temin etmekten/vermekten/imzalamaktan imtina eden işverene yaptırım?! (Tersi olarak; Onaylı defteri sürekli Uzmanda olan çokça işveren de var
• Sağlık Gözetimi Rehberini tüm sektörler için genişletme çalışmaları ve Mevzuata işlenmesi
• OSGB’ler bünyesinde İşe Giriş/Periyodik Muayeneler kapsamındaki tetkik-tahlil yapılabilmesi?
• Gezici Sağlık Araçlarının tüm OSGB’lere hizmet verebilmesi?!

SÜREÇ

• İşyeri Hekimlerinin, hizmet verdiği işyeri çalışanlarına ait Sağlık Bakanlığı-Aile Hekimliği sistemindeki bilgilerine ulaşabilmesi?!
• SGK; Medula sistemini revize ederek, İşyeri hekimlerine «yalnızca» kendi yetkili oldukları işyerlerinin çalışanlarının ilaçlarını karşılamalı; İşyeri hekimlerini muhtemel ihlallere karşı korumalı.
• Doktor imza taklidi (kaşe örneği yaptırılarak) ile yapılan uygulamalara önlem?
• Ölümlü iş kazası gerçekleşmeyen yüksek riskli işyerlerine “anlamlı” ve teşvik edici ödüller vermeli, aynı şekilde Meslek hastalığı tanısı koyan İşyeri hekimini ödüllendirmeli.
• Sağlık Bakanlığı-Aile Hekimliği uygulaması benzeri güçlü bir otomasyon sistemi ile tüm sisteme ve uygulamalarına hâkim olmayı, henüz gerçekleştirmiş değil.
• İSG-Katip sisteminin sorunları

SÜREÇ

Çalışanlarımızın (İSG Profesyonelleri) İSG-Katip’te tam zamanlıdan kısmi zamanlıya geçişini yapmak için; ilgili çalışanımızın atamalarını yapmış olduğumuz tüm onaylanmış firmaların iptal edilmesi, yeniden içe görevlendirmenin tanımlanması, firmaların tekrardan İSG-Katip’e giriş yapılarak onaylatılması, ve yine tekraren sözleşme çıktılarının tüm taraflara imzalatılması gerekmektedir.

Öneri: Firmalar iptal olmadan tam zamanlıdan kısmi zamanlıya geçiş yapılabilmeli. Kısmi zamanlıda da blok süreler ihtiyaç dahilinde azaltılıp çoğaltılabilmelidir. Bu süreçte içe görevlendirilmiş firmalar da, sistemden iptal olmamalıdır.

İSG-Katipte; firmaların çalışan sayısı değiştiğinde, eski sözleşmenin iptal edilip yeniden sözleşmeleri çıktı alındıktan sonra imzalatılması gerekiyor. Firmalar, bu yeniden onaylatma süresi içinde hekim-uzman tanımlanmamış olarak görülmekte olup, hayatın olağan akışını zorlayan bu durum, mevzuat açısından sakıncalı bir süreç görüntüsü vermektedir.

Öneri: Sözleşme süreleri, İSG-Katip üzerinde eskisi iptal edilmeden -minimum çalışan sayısının altına inmemek kaydıyla- değiştirilebilmeli, sistem bu güncellemeye izin vermelidir.

Özellikle İnşaat sektörü gibi bir ay içerisinde dahi işe giriş-çıkış sirkülasyonunun yoğun olarak yaşandığı işyerlerindeki çalışan sayılarındaki bu sürekli değişkenliklere bağlı olarak;

• Mevzuat gereği; OSGB’ler, hizmet verdiği işyerinin çalışan sayılarındaki değişiklikleri 1 ay içinde düzeltmediği takdirde, hizmet verdiği işyerleri için ihtar puanları öngörülmektedir. OSGB’ler göremediği bir sistemi, takip edemediği şartları yerine getirebilmesi için ilave personel çalıştırması gerekmekte, bu durum zaman kaybına neden olmakta ve maliyetlerini arttırmaktadır.
• OSGB’ler tarafından İSG-Katip üzerinden güncellemek ve onaylatmak bir iş yükü olsa da; daha büyük sorun, sözleşme çıktılarını muhataplarına defalarca imzalatmakta yaşanmaktadır. Çoğu OSGB çalışan İş Güvenliği Uzmanı, sahada İSG faaliyetleri ile meşgul olmak yerine, İSG-Katip çıktısı imzalatmak ile uğraşmaktadırlar.

Öneri: OSGB’ler, değişen çalışan sayısına göre yeni hizmet süresini sistem üzerinden değiştirmek şartıyla; ilk hizmet başlangıcındaki karşılıklı imzalanacak İSG-Katip sözleşmesinden sonra aynı OSGB ile yapılacak sözleşme değişikliklerinde ıslak imza aranmamalıdır. ÇSGB sayfasında online sözleşme mevcuttur.

SÜREÇ

Ayrıca, İSG-Katip’te;

• Anlık olarak; işyerindeki çalışan sayısı (SGK sistemi ile paralel olarak) Osgb’ler tarafından görülebilmelidir.
• Tanımlanan çalışan sayısına göre çalışan sayısı artmış ise sistem uyarı vermelidir.
• Sistem, ay içinde maksimum çalışan sayısı göstermelidir.
• Ay içindeki ortalama çalışan sayısı gözükmelidir.
• Takip açısından yukarıda sıralanan veriler, bir ay önceki halinde yayınlanmalıdır.
• OSGB’ler 1’er aylık program yaparak çalışanlarını sahaya gönderdiklerinden, çalışma süre artışları ancak 1 ay sonra yapılabilmesi mümkün olduğundan geçiş süreçlerinde 1 ay süre verilmelidir.
• Özel kurumların hazırlayacağı ve ÇSGB’nin onay ve kontrolünde yürütülen özel otomasyon programlarının, İSG-Katip sistemine entegre olarak çalışması sağlanmalıdır.

SÜREÇ

• Sektörün dışından, sektörü hiç bilmeyenlerce kurulanlar
• İSG Katip’e atama/sözleşme girişi yapmama
• İSG Profesyoneli göndermeme (fiili olarak hizmet sunmama)
• Özel hastane/Kamu hekimini görevlendirme (sertifika kiralama)
• Doktor yerine Sağlık Memuru gönderme
• Yabancı (izinsiz-kaçak) doktor çalıştırma
• İSG Profesyonelini Çok düşük maaşla çalıştırma
• Maaş ödemelerinde gecikme / ödememe
• Sözleşme yaptığı işyerine hizmet veren hekim veya uzmanı çok sık değiştirme
• Vergi ödememe
• Çalışanların sigortasını gerçek değerin altında gösterme (Sigorta ve/veya Vergi borcu olanlara, yeni sözleşme kısıtlaması?)
• Hizmet sözleşmesi devam eden işyerlerini maliyetin altında fiyatlar sunarak sözleşmesini feshedip, kendisi ile sözleşme yapmaya çalışma
• Sektöre katkı yapmak, İSG Kültürünü yükseltmek gibi hedefleri olmayan, yegane amacı «ticari kaygı»dan ibaret olanlar çok fazla.
• Kurumsallıktan uzak, çoğunlukla kapısı kapalı OSGB’ler

SÜREÇ

• Mevzuata hakim olmayan OSGB’ler ve İSG Profesyonelleri (OSGB’ler, İSG profesyonelleri; mevzuatın kendisine, belki daha çok ruhuna ve gerekçesine hâkim olmalı)
• «Söylenme»yi, «söyleme»ye tercih edenler
• Unvanını, doğru bilmeyen İGU’ları
• Kopyala-Yapıştır Risk Değerlendirmeleri
• Hekim ve Uzmanlarını İç eğitimlerle desteklememe
• Salt poliklinik yapan, Revir’den çıkmayan İşyeri hekimleri
• Çalışanlara yönelik eğitimleri, o işyerine/sektörüne özgü hazırlayıp; davranış değişikliğine sevkeden, etkili eğitimler olarak hazırlanmak yerine sıkıcı-bol yazılı-uyutan-dili, muhatap kitleden kopuk, verimsiz ve çoğu zaman gerekli sürenin çok altında ve belge düzenleme/yasak savma amaçlı eğitimler olarak verme
• İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını bildirimden geri durmak
• Mali ve mesleki sorumluluk sigortalarını yapmama
• Şartnameleri okumama/İş sözleşmelerine dikkat etmeme
• Mobil sağlık rapor sorunları

SÜREÇ

NASIL BİR OSGB?

• Değerlerine, Prensiplerine uygun davranan, Etik ilkelerden taviz vermeyen –böylece, sektörde rakiplerince dahi itibar gören
• Tüm yetkinliklere sahip olarak, Devletin kuralları çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getiren –böylece, Devlet yetkililerinin takdirini kazanan
• Nitelikli İSG Profesyonelleri ile hizmet veren ve çalıştırdığı İSG Profesyonellerini eğitimlerle, yetkinliklerini yükseltici faaliyetlerle sürekli destekleyen, geliştiren –böylece, İSG Profesyonellerinin tercih ettiği, birlikte çalışmaktan memnun olduğu
• Hizmet verdiği işyerlerinin gerek doküman bazında, gerekse uygulama bazında tüm İSG gereksinimlerini yerine getiren –böylece, İşverenlerin memnun kaldığı, birlikte çalışmayı tercih ettiği
• Sektörün gelişmesi ve ulusal İSG kültürünün artması için dertlenip, aktif olarak sosyal faaliyetlerde bulunan –böylece, gelecek nesillerin saygı ile hatırlayacağı

SÜREÇ

1. Mevcut tüm faaliyet ve işlemlerimizi T.C. yasaları çerçevesinde yürütür, yasal düzenleyici kurum ve kuruluşlara doğru, tam ve anlaşılabilir bilgileri zamanında sunmak
2. Küçük düşürücü ve yüz kızartıcı suç işlememek
3. Derneğin belirlediği kurallara uymak ve söz konusu kuralları uygulamak
4. Dernek üyelerinden herhangi birisinin; resmî yada resmî olmayan ortamlarda, herhangi bir suç ile suçlanması esnasında, suçlu olduğu kesinleşene kadar, bu üye hakkında hiçbir şekilde yorum yapmamak, dışlamamak
5. Dernek ve/veya üyelerini küçük düşürücü beyan ve/veya faaliyetlerde bulunmamak
6. Hizmet verilen veya verilecek kurumların bilgisizliğinden faydalanılarak mevzuata aykırı hizmet vermemek
7. Etkin bir şekilde, sadece yasal ve etik olan alanlarda rekabet eder, haksız rekabetten kaçınırız.
8. İSG sektöründe hedeflenen rekabetçi yapının sağlanmasına yönelik çalışmaları destekleriz.

SÜREÇ

9. Dernek üyesi kurum çalışanlarının özlük haklarının tam ve doğru biçimde korunmasını sağlarız.

10. Çalışanlara dürüst ve adil yaklaşır, ayrımcı olmayan, güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı taahhüt ederiz.

11. Çalışanlarımızın bireysel gelişimi için gerekli çabayı gösterir, iş hayatı ile özel hayat arasındaki dengeyi gözetiriz.

12. Kurumların ihtiyaç ve taleplerine en kısa zamanda, en doğru şekilde cevap veren proaktif bir anlayışla çalışırız.

13. Hizmetlerimizi, zamanında ve söz verdiğimiz koşullarda sunar; saygı, onur, adalet, eşitlik ve nezaket kuralları çerçevesinde yaklaşırız.

14. İSGHEDER üyesi olarak, çıkar çatışmasından uzak durmayı amaçlarız.

15. Dernek aidatlarını zamanında ve eksiksiz ödemek.

16. Siyasi bir görüşü ve/veya faaliyeti dernek içine taşımamak.​

SÜREÇ

• OSGB AKREDİTASYON SİSTEMİ?
• OSGB YETKİLENDİRME KRİTERLERİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ?

SÜREÇ

İSG PROFESYONELLERİ NİTELİK YÜKSELTİLMESİ

• İSG Profesyonellerine Yönelik Eğitimler
• Sektörel İSG Eğitimleri

DOKÜMAN MI? UYGULAMA MI?

SÜREÇ

DENETİMLER (Ödül/Ceza Sistemi)

• OSGB Denetimleri
• İşyeri Denetimleri

SÜREÇ

10 ihtar puanı belgesi?!

OSGB’lerin yetkilerinin iptali nelere yol açıyor?

• Ticari kimliği zedeliyor.
• Yıllar boyu emek verilerek yükseltilen marka değeri tepetaklak oluyor.
• Hizmet verdiği kişi ve kurumlar mağdur oluyor.
• Hatta hukuki süreçlerle karşı karşıya kalınıyor.
• Vergisel ve bankalar nezdindeki itibarı yıpranıyor.
• Bu kurumlarda çalışan onlarca kişi ve dolayısıyla aileleri mağdur oluyor.
• OSGB’ler, aslî işlevleri olan, İSG kültürünü yükseltme çalışmaları yerine, prosedüre boğuluyor. Konsantrasyonu, heyecanı ve geleceğe yatırım yapması engelleniyor.
• Kurumsal olanları, markalaşmak isteyenleri ‘merdiven altı’ olmaya itiyor. ‘Nasıl olsa her an yetkim iptal olabilir’ diyerek yatırım yapmaya, kurumsallaşmaya değil; günü kurtarmaya ve “yetki iptal olursa nasıl olsa yenisini açarım” tercihine istemeden sürüklüyor.
• Kendi isteğiyle yetki belgesini Bakanlığa geri veren Osgb’nin, tüm ortaklarını 2 yıl bu sektörde kurucu veya ortak olmaktan men etmek??!

SÜREÇ

Bakanlık; Kurumsal olmaya çalışanları teşvik etmelidir.

İSG hizmetlerinin, kağıt üstünde verilmesini (hatta sıkça “veriliyormuş gibi gösterilmesini”) yeterli görmemeli, hizmetin “nasıl” verildiğini, kalitesini denetlemeli, bununla ilgili parametreleri belirleyip değerlendirmeli.

Eğitim kurumu ve OSGB yetki askıya alma ya da iptal etme uygulaması tamamen kaldırılmalıdır. İhlallerin karşılığı, para cezası uygulaması olmalıdır.

OSGB yetki askıya alma hallerinde, yetkisi askıya alınmamalı, yeni sözleşme yapması engellenmelidir. Böylece gerek OSGB’nin, gerekse mevcut hizmet verdiği işyerlerinin mağdur edilmesi önlenmiş olacaktır.

Page  35

İSG YAZILIM PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ

SN

YAZILIM’IN TEKNİK ÖZELLİKLERİ
(Yazılımın Kodsal Kalitesini Belirleyen Ana Başlıklar)

1​

Hazır Veri Tabanları​

Veri giriş alanları hazır veri tabanlarından doldurulmalı ve veri tabanları sürekli güncellenmelidir.

2​

Kullanım Kolaylığı​

Kullanıcı; yardım almasına çok gerek kalmaksızın, kendi başına yazılımı kolayca kullanabilmeli, bazı alanlara veri aktarımları yapabilmelidir.

3​

Mimari Kurgusu

Program; kullanım amacı açısından, yapması gereken işi tam ve hatasız bir şekilde yapabilmelidir.

4​

Mevzuata Uygunluk​

Program içeriği, veri tabanları ve dokümanlar; mevzuata, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır.

5​

Kullanıcı Esnekliği​

Kullanıcı taleplerine uygun olarak, bir takım alanlar esnek ve değiştirilebilir nitelikte olmalıdır.

6​

Dayanıklılık ve Kontroller​

Program; beklenmedik hatalardan dolayı çökmemeli, hata verip kapanmamalı, kullanıcıyı uyarmalıdır. Ayrıca; veri hatalı girişlerine izin vermemelidir.

7​

Rapor-İstatistik​

Kullanıcının ihtiyaç duyabileceği tüm raporlar (listeler) ve istatistikler kolayca alınabilmelidir.

8​

Veri Güvenliği

Girilen veriler yedeklenebilmeli ve verilere başkaları tarafından ulaşılamamalıdır.

9​

Modülerlik​

Başka programlar tarafından kullanılabilir olmalı ve aynı zamanda kendisi de başka programları kullanabilmelidir.

10​

Genişletilebilme​

Geliştirilmeye, özelliklerinin ve fonksiyonlarının artırılmasına açık olmalıdır.

11​

Sadelik​

Ara yüz; sade, basit ve rahat olmalıdır. Kullanıcı nereye veri gireceğini, nereden rapor ve istatistik alacağını görmelidir.

12​

Uyumluluk​

Program, çalıştığı sistemin üst versiyonlarında çalışabilmelidir. İşletim sistemlerinin yeni versiyonlarına uyum sağlamalıdır.

13​

Özgünlük​

Başka programları taklit etmemeli, kurgusu ve algoritması «özgün» olmalıdır.

14​

Modül Sayısı

İSG ile ilgili iş ve işlemleri kapsayacak modül (içerik) zenginliğine sahip olmalıdır.

15​

Veri Giriş Kolaylığı​

Veri girişi az ve kolay olmalı, zaman almamalı, veriler "seç-kaydet" ile girilmelidir. Farklı veriler arasında entegrasyon olmalıdır.

16​

Versiyon Güncelleme​

Program kendisini yeni versiyonlar ile yenilemeli, güncel olmalıdır. Bu doğrultuda, kullanıcı taleplerini ve geri dönüşlerini de dikkate almalıdır.

17​

Teknik Destek​

Teknik desteği yeterli, hızlı, ulaşılabilir olmalı, uzaktan yardım ve yerinde yardım hizmeti verebilir olmalıdır.

18​

Uygun Fiyat​

Fiyatı uygun olmalı, kullanıcının birkaç yıl içinde ödediği ücreti amorti etmelidir.

TEKNİK KONULAR TOPLAM PUANI

TEKNİK KONULAR % ORANI​

SÜREÇ

• Ortam Ölçümleri (İş Hijyeni Lab.)
• Periyodik Kontroller
• Elektrik-Topraklama Tesisat Kontrolleri
• Mobil Sağlık Taraması
• Mesleki Eğitim
• İlkyardım Eğitimi
• İSG Eğitimleri

SÜREÇ

• İSG Sisteminin Yeniden Kurgulanması (Sektörün Otoritesi-Denetim Yetkisi)

İş Sağlığı ve Güvenliği sistemi, başta teftişler olmak üzere, -Merkez Bankası tarzında- yapılanacak özerk bir kurum oluşturularak yetki devri yapılmalı. Bu kurumda; sigorta şirketlerinin temsilcileri, saha uygulayıcıları vs. olmalı.

SÜREÇ

Ben, AB’ye örnek olmalıyım.. Ben, AB’ye yüzyıllarca Medeniyet dersi veren ben; şimdi AB’nin sopasıyla ve ondan tercümelerle sistem kuruyorum. (50 yıl gecikmeli olarak ve hala ILO kara listesinde yer alarak)

Kanun sorunu yok, kanunu uygulama sorunu var.

İSG, hata affetmeyen, özrü olmayan bir alandır. Vebali hapisten, paradan daha öte vicdan sızısındandır.

İSG, hiçbir paydaşın tek başına omzuna yıkılamayacak kadar önemli bir alan!

Bir start, bir milat bekliyoruz!

Yeni genel müdür ile, yeni bir anlayış ve bakış açısı yönünden köklü bir değişikliğin startı olur mu bu toplantı?

Ümidimiz bu yönde..

Konuyu şahane özetlemişsiniz. Sesinizi daha çok platformda dile getirmelisiniz mutlaka. İSG kültürü tüm tarafların elini taşın altına koymasıyla sağlanabilir. Ümidi kaybetmeden dediğiniz gibi bir "MİLAT" noktasından başlayıp daha anaokulundan itibaren güvenlik kültürü yeşertilebileceğine inanıyorum.

 

[Burak Bilen]

Kültürler yok olur ama asla değişmez!