- Katılım
- 27 Nis 2017
- Mesajlar
- 6
- Tepki puanı
- 32
- Medeni hal
- Belirtilmedi
- Meslek
- Avukat
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkeğin askerlik görevini yapması zorunludur. Kanunda belirtildiği üzere, kişinin yirmi yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden başlayarak kırk bir yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününde bitmek üzere en çok yirmi bir yıl süren dönem "askerlik çağı" olarak nitelendirilir.
Kişinin aktif çalışma hayatı çoğunlukla bu zaman dilimi ile kesiştiğinden askerlik nedeniyle fesih ve işçinin hakları konuları sık sık gündeme gelmektedir. Bu yazımızda askerlik nedeniyle işten ayrılmalar bakımından işçi ve işverenin dikkat etmesi gereken hususlara yer vereceğiz.
İşçinin Kıdem Tazminatına Hak Kazanması için Gerekli Şartlar
∙ Öncelikle erkek işçi en az bir yıldır aynı işyerinde çalışıyor olmalıdır. Bir yıllık kıdem şartı sağlanmadığı takdirde askere gidecek olan işçi kıdem tazminatı talep edemeyecektir.
∙ Söz konusu işçinin İş Kanunu'na tabi olarak çalışıyor olması gerekmektedir. (5953 sayılı Basın İş Kanunu "askerlik" ile ilgili farklı bir hüküm getirmiştir.)
∙ İşçi, askere gideceğini gösteren belge ile işverene başvurmalı, kıdem tazminatını almak istiyorsa bu talebini işverene muhakkak beyan etmelidir. Genelde uygulamada işçiler işverene sözlü olarak askere gideceğini beyan etmekte ve kıdem tazminatını bu şekilde talep etmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus askerlik evraklarını bir ihtarname ile işverene gönderilmesi gerekmektedir. Bu ilerideki muhtemel uyuşmazlıkta ispat kolaylığı sağlayacaktır.
∙ Askerliğin ne şekilde yapılacağı ( uzun dönem, kısa dönem, er, yedek subay vs) kıdem tazminatı bakımından önem taşımaz.
Askerlik Nedeniyle Fesihte Süre
Kanun askerlik nedeniyle yapılacak fesihte ihbar öneli(süresi) aramamıştır. Beklenen, işçinin makul bir süre öncesinde işçinin işverene durumu bildirmesi, işverenin buna göre ayarlama yapabilmesidir. Yargı kararları işçinin askerlik nedeniyle yaptığı fesihte işçinin hayat biçimi, sosyal çevresi, ekonomik durumu gibi faktörler göz önünde bulundurularak 35 aya kadar olan süreleri makul saymıştır. Bu süre askere gidecek işçinin bu sebeple kendine zaman ayırabilmesi, şahsi işlerini halledebilmesi, dinlenebilmesi için tanınan bir süredir. Bu süre incelemesi hiç kuşkusuz kıdem tazminatı talebi olduğu noktada söz konusu olacaktır. İşçinin askerlik nedeniyle işten ayrılıp kıdem tazminatını alarak sonrasında başka bir işte çalışmaması gerekmektedir. İşveren bu noktada dikkatli olmalıdır.
Askere Giden İşçi Kıdem Tazminatını Almadıysa Ne Yapılabilir?
Askere gidip dönen işçi tekrar kıdem tazminatı almadan ayrıldığı işyerinde çalışmaya başlarsa kıdem süreleri birleştirilir. Yani askerlik öncesi 2 yıl, sonrası 3 yıl aynı işyerinde çalışmış olan işçi şayet askere giderken kıdem tazminatını almadıysa toplam kıdem süresi 5 yıl olup, kıdem tazminatı 5 yıl üzerinden hesaplanacaktır. İşçi askerden sonra aynı işyerinde çalışmamışsa bu sefer, söz konusu feshin askerlik nedeniyle olduğunu ispatlayarak 10 yıllık zamanaşımı içerisinde tazminatını talep edebilir. 10 yıllık süre iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte başlayacaktır.
Askerliği Biten İşçinin Eski İşine Dönebilmesi ve İşsizlik Sigortası
Kanun işçiye askerlik nedeniyle ayrıldığı işyerine dönebilmesi bakımımdan öncelik tanımıştır. Buna göre işçiler muvazzaf askerlik görevinin bitiminden itibaren 2 ay içinde yeniden işe alınmak için işverene başvurabilirler. İşveren işçiyi, eski işi veya benzer işlerde, boş yer yoksa boşalacak ilk işte çalıştırılmak üzere işe alacaktır. İşçinin süresi içinde başvurmasına karşın eski işi veya benzer işi boş olduğu halde işe almayan veya boşalacak ilk işte işçiyi işe başlatmayan işveren, işçinin üç aylık ücreti tutarında tazminatı ödemek durumunda kalacaktır. İşsizlik sigortasından faydalanmak isteyen işçi askerden terhis olduktan sonra 30 gün içinde İŞKUR' a başvuruda bulunmalıdır. Söz konusu işçi ayrıca işten ayrılmadan önceki 3 yılda en az 600 gün prim ödemiş olmalı ve bu primlerin son 120 günü kesintisiz olmalıdır.
Av. Mustafa Mıhcı - Mıhcı Hukuk Bürosu
Kişinin aktif çalışma hayatı çoğunlukla bu zaman dilimi ile kesiştiğinden askerlik nedeniyle fesih ve işçinin hakları konuları sık sık gündeme gelmektedir. Bu yazımızda askerlik nedeniyle işten ayrılmalar bakımından işçi ve işverenin dikkat etmesi gereken hususlara yer vereceğiz.
İşçinin Kıdem Tazminatına Hak Kazanması için Gerekli Şartlar
∙ Öncelikle erkek işçi en az bir yıldır aynı işyerinde çalışıyor olmalıdır. Bir yıllık kıdem şartı sağlanmadığı takdirde askere gidecek olan işçi kıdem tazminatı talep edemeyecektir.
∙ Söz konusu işçinin İş Kanunu'na tabi olarak çalışıyor olması gerekmektedir. (5953 sayılı Basın İş Kanunu "askerlik" ile ilgili farklı bir hüküm getirmiştir.)
∙ İşçi, askere gideceğini gösteren belge ile işverene başvurmalı, kıdem tazminatını almak istiyorsa bu talebini işverene muhakkak beyan etmelidir. Genelde uygulamada işçiler işverene sözlü olarak askere gideceğini beyan etmekte ve kıdem tazminatını bu şekilde talep etmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus askerlik evraklarını bir ihtarname ile işverene gönderilmesi gerekmektedir. Bu ilerideki muhtemel uyuşmazlıkta ispat kolaylığı sağlayacaktır.
∙ Askerliğin ne şekilde yapılacağı ( uzun dönem, kısa dönem, er, yedek subay vs) kıdem tazminatı bakımından önem taşımaz.
Askerlik Nedeniyle Fesihte Süre
Kanun askerlik nedeniyle yapılacak fesihte ihbar öneli(süresi) aramamıştır. Beklenen, işçinin makul bir süre öncesinde işçinin işverene durumu bildirmesi, işverenin buna göre ayarlama yapabilmesidir. Yargı kararları işçinin askerlik nedeniyle yaptığı fesihte işçinin hayat biçimi, sosyal çevresi, ekonomik durumu gibi faktörler göz önünde bulundurularak 35 aya kadar olan süreleri makul saymıştır. Bu süre askere gidecek işçinin bu sebeple kendine zaman ayırabilmesi, şahsi işlerini halledebilmesi, dinlenebilmesi için tanınan bir süredir. Bu süre incelemesi hiç kuşkusuz kıdem tazminatı talebi olduğu noktada söz konusu olacaktır. İşçinin askerlik nedeniyle işten ayrılıp kıdem tazminatını alarak sonrasında başka bir işte çalışmaması gerekmektedir. İşveren bu noktada dikkatli olmalıdır.
Askere Giden İşçi Kıdem Tazminatını Almadıysa Ne Yapılabilir?
Askere gidip dönen işçi tekrar kıdem tazminatı almadan ayrıldığı işyerinde çalışmaya başlarsa kıdem süreleri birleştirilir. Yani askerlik öncesi 2 yıl, sonrası 3 yıl aynı işyerinde çalışmış olan işçi şayet askere giderken kıdem tazminatını almadıysa toplam kıdem süresi 5 yıl olup, kıdem tazminatı 5 yıl üzerinden hesaplanacaktır. İşçi askerden sonra aynı işyerinde çalışmamışsa bu sefer, söz konusu feshin askerlik nedeniyle olduğunu ispatlayarak 10 yıllık zamanaşımı içerisinde tazminatını talep edebilir. 10 yıllık süre iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte başlayacaktır.
Askerliği Biten İşçinin Eski İşine Dönebilmesi ve İşsizlik Sigortası
Kanun işçiye askerlik nedeniyle ayrıldığı işyerine dönebilmesi bakımımdan öncelik tanımıştır. Buna göre işçiler muvazzaf askerlik görevinin bitiminden itibaren 2 ay içinde yeniden işe alınmak için işverene başvurabilirler. İşveren işçiyi, eski işi veya benzer işlerde, boş yer yoksa boşalacak ilk işte çalıştırılmak üzere işe alacaktır. İşçinin süresi içinde başvurmasına karşın eski işi veya benzer işi boş olduğu halde işe almayan veya boşalacak ilk işte işçiyi işe başlatmayan işveren, işçinin üç aylık ücreti tutarında tazminatı ödemek durumunda kalacaktır. İşsizlik sigortasından faydalanmak isteyen işçi askerden terhis olduktan sonra 30 gün içinde İŞKUR' a başvuruda bulunmalıdır. Söz konusu işçi ayrıca işten ayrılmadan önceki 3 yılda en az 600 gün prim ödemiş olmalı ve bu primlerin son 120 günü kesintisiz olmalıdır.
Av. Mustafa Mıhcı - Mıhcı Hukuk Bürosu