İş Sağlığı ve Güvenliği için mevzuatın öngördüğü (6331 sayılı İSG Kanunu, Risk Değerlendirme Yönetmeliği, İş Hijyen Yönetmeliği, Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Yönetmeliği, Kanserojen ve Mutajen Maddelerle çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik, Toz Yönetmeliği, Gürültü Yönetmeliği, İşyeri Bina ve Eklentileri Hakkında Yönetmelik, İş Güveliği Uzmanları Yönetmeliği, İşyeri Hekimleri Görev, Yetki, Sorumlulukları Hk. Yönetmelik vb.) çalışma ortamı gözetiminin yapılması gerektiğinden; hem ortam ölçümleri yapılmalıdır hem de çalışanların maruziyetini belirleyecek dozimetrik (kişisel) ölçümler yapılmalıdır.
Çalışma ortamı ve kişisel maruziyet ölçümlerinin hangilerinin hangi periyotlarla yapılacağının kararını Risk Değerlendirmesi ekibi (özellikle İGU ve İH) verecektir. Ayrıca "İş Hijyeni" ölçümleri; iş müfettişleri isteyecek diye değil, çalışma ortamı koşullarının ve bunun çalışanlar üzerindeki etkilerinin tespiti için yapılmalıdır. Ölçüm sonuçları ilgili mevzuatın öngördüğü limit değerlerin üzerinde ise, alınacak teknik önlemlerden sonra ölçümlerin tekrar yaptırılması gerekir. Ayrıca ölçüm sonuçları limit değerlerin altında olmasına rağmen, çalışma ortam koşullarında bir değişiklik (proseste, üretim miktarında, iş ekipmanlarında, kullanılan hammadde ve kimyasallarda vb.) olursa "İş Hijyeni Ölçümleri" tekrar yaptırılarak ölçüm sonuçları irdelenmelidir.
Burada önemli olan hususlardan biri de 20.08.2013 tarih ve 28741 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "İş Hijyen Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkındaki Yönetmelik" 6.maddesi gereği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü'nden yeterlilik almış laboratuvarlara yaptırılması (20.08.2015 tarihinden itibaren) zorunludur.
İşverenler genel yaklaşım olarak bu tür ölçümlere ek maliyetler nedeniyle karşı çıkmaktadır. Eğer daha önce yaptırılmış diğer Bakanlıklarca istenmiş zorunlu ölçümler varsa (Çevresel Gürültü, İmisyon, Emisyon, Partikül Madde vb) İSG ölçümlerinin yaptırılmasına daha bir direnç göstermektedirler. İşverenleri; İş Hijyeni ölçümlerinin yetkili laboratuvarlara yaptırılarak alınacak raporların ileride olası iş kazası ve meslek hastalığı davalarında çalışan sağlık gözetim sonuçları (sağlık raporları ve tetkikleri) ile birlikte en önemli savunma belgelerinden olacağı konusunda bilinçlendirmek gerekiyor.
İlgili mevzuatları detaylı olarak incelerseniz özetlemeye çalıştığım hususları göreceksiniz. Umarım verdiğim bilgiler size ışık tutar. Kolay gelsin, başarılar,
TUNCAY ATAKURU
Maden Mühendisi
İş Güvenliği Uzmanı (A)
İH-İGU Eğitimcisi