Yetişkin Eğitimi Konu Özeti

[Xzenon]

YETİŞKİN EĞİTİMİNİN AMACI;​

Bireyin ve toplumun gereksinimlerini karşılayacak ve istendik yönde davranış değişikliğini oluşturmaktır.
EĞİTİM; Bireyin davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla, kasıtlı olarak istendik davranışlar oluşturma sürecidir.

EĞİTİMDE KULLANILAN ARAÇLAR;​

Görsel; Kitap, dergi, broşür, Yazı tahtaları, Resimler, Gerçek eşyalar, modeller, Projektörler
İşitsel; Radyo, teyp, pikap, ses bantları
Görsel-İşitsel; Film, Tv. Video, DVD, Akıllı tahtalar
Öğretme; Öğrenmeyi sağlama ve rehberlik etme etkinliğidir. Planlı ve programlı öğretme etkinliklerine denir.

KİMLER EĞİTİM VEREBİLİR;İSGK üyeleri (İş güvenliği Mühendisi, İşyeri hekimi), Konuk eğitmenler (Konusunda uzmanlaşmış profesyoneller, Toplumda saygınlık kazanmış kişiler (iş adamları, sanatçılar, bilim adamları)

KİMLERE EĞİTİM VERİLEBİLİR; İşverene, Yöneticilere, İşyerindeki tüm profesyonellere, İSGK üyelerine, İşçilere, Taşeron firma sahipleri ve çalışanlarına, İşyeri çevresinde yaşayan mahalle, köy halkına
NERELERDE EĞİTİM VERİLEBİLİR; Sinema salonu, Yemekhane, Çay mola yeri, Dershane, Spor salonu, Atölye içi, Tezgah başı, Hasta bekleme salonu, Muayene odası,

NE ZAMAN EĞİTİM VERİLMELİ? Her fırsatta,Her ortamda,Ancak, planlı eğitimleri baltalamadan, bıktırmadan…
Eğitmen yüzünü eskitmeden… (Yine mi aile planlaması, yine mi sigara?)

NASIL EĞİTİM VERİLMELİ? Tüm interaktif yöntemler kullanılarak, Yetişkin eğitimi ilkelerine uygun, Grubun büyüklüğüne göre uygun mekan, uygun oturma düzeni, U, V, O, Balık kılçığı, Yetkin eğitmen ile

EĞİTİM NASIL DEĞERLENDİRİLMELİ? Katılımcılarda beklenen istendik davranış değişikliği ölçülerek, Kaza sayısında azalma, KKD kullanımında artış, Sigara içiminde azalma,

İNTERAKTİF EĞİTİM; Öğrencinin aktif katılımını sağlayan ve eğiticinin kolaylaştırıcı, destekleyici ve öğrenmeyi sağlayan rol üstlendiği, öğrenci merkezli eğitimin temelini oluşturur.
Katılımcı ve eğiticilerin karşılıklı etkileşimlerinin sağlanması öğrenilenlerin kalıcı olmasını sağlar.

ÖĞRENME;​

Bireyin çevresiyle etkileşimde bulunarak geçirdiği yaşantıların ürünü olan kalıcı izli davranış değişikliğidir. Öğrenme sonucunda kesinlikle davranış değişikliği olur, Öğrenme yaşantı ürünüdür, Öğrenme kalıcı izlidir.
Öğrenme sonucu oluşan davranış, istendik ya da istenmedik olduğu gibi yanlış da olabilir.

ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ; Anlatma yöntemi-sınıf dersi, Tartışma yöntemi, Örnek olay-olgu sunusu, Gösterip yaptırma yöntemi, Problem çözme yöntemi, Bireysel çalışma yöntemi

ÖĞRETİM TEKNİKLERİ;​

Grupla Öğretim Teknikleri; Beyin fırtınası (Brain storming), Gösteri (Demonstration), Soru-Cevap, Drama ve Rol Yapma, Benzetim (Simulation), İkili ve Grup Çalışmaları, Eğitsel Oyunlar
Bireysel Öğretim Teknikleri; Bireyselleştirilmiş öğretim, Programlı öğretim, Bilgisayar destekli öğretim
İşyeri Eğitimleri, İşveren İçin; İşgücü Kaybı, Zaman Kaybı, Para Kaybı, Angarya, Gereksiz, Kolay Ulaşılamayan, Pahalı olduğu düşünülür.

İLETİŞİM;​

Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır.
Duyguların, düşüncelerin, tutumların, tavırların, haber ve mesajların bir kişi, bir grup ya da bir kurum tarafından bir kişi bir grup ya da bir kuruma karşılıklı olarak iletilmesidir
Etkili iletişimin amacı; iletmek istediğimiz mesajı karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, istenen tutum değişikliğini sağlamak ve ortak bir anlayış oluşturmaktır.

İLETİŞİM SÜREÇLERİ;​

Kaynak; başkası ile paylaşacak bir fikre sahip olan birey, grup ya da kurum
Mesaj; iletişime esas olan haber, bilgi, hareket, jest, mimik, ses, ışık, resim, yazı,işaret vb. semboller
Kanal; mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç ve yöntemler. Ne kadar çok duyu organı devreye girerse iletişim o derece etkin olur.
Alıcı; kaynaktan gelen mesajın iletici araç ve yöntemleri takip ederek ulaştığı kişidir.
Geri besleme-Dönüt; kaynaktan gelen mesaja alıcının gösterdiği tepkinin tekrar kaynağa ulaşma sürecidir.
NOT: Dönüt (feedback) sağlanamıyorsa iletişim tek yönlüdür. Çift yönlü mesaj alışverişine iletişim, Tek yönlü olanına iletim denebilir.
BAŞARILI BİR İLETİŞİMDE; Simgelerin benzer biçimde tanımlanması, Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması, Çoklu kanal kullanılması, Dönüt (feedback) sisteminin sağlanması beklenir.

ETKİLİ İLETİŞİM İÇİN; Uygun dil seçmek, Açık ve doğru mesaj vermek, Saygı duymak, güven vermek, Göz teması sağlamak, Beden diline dikkat etmek, İki yönlü iletişim kurmak, Geri bildirimde bulunmak, Dinlemeyi öğrenmek, Empati kurmak gerekmektedir.

SÖZLÜ İLETİŞİMDE; Sesin tonu, vurgusu ve yüksekliği iyi ayarlanmalı, Her bölüm ve her konuya güçlü bir girişle başlanmalı, Katılımcılara adlarıyla seslenilmeli, Katılımcı soru ve görüşlerine önem verilmeli, Belli sözcük ve ifadeleri tekrar tekrar kullanmaktan kaçınmalı, Sunum şekli ve temposu iyi ayarlanmalı (önemli bölümler daha yavaş), Bir konudan diğerine mantıklı ve yumuşak geçişler olmalı, Katılımcıların kabul edebileceği sözcükler kullanılmalı

SÖZSÜZ İLETİŞİMDE; İlk izlenim önemli (kılık, kıyafet), Yüzleri okumak için göz teması kurulmalıdır, Olumlu yüz ifadeleri kullanılmalı, Eğitim salonu içinde hareketli olmalı, Yorumlarda veya soru yanıtlarken katılımcıya dönülmeli, baş hafifçe sallanarak ilgi hissettirilmeli, etkin katılım sağlanmalıdır, Durmadan kımıldamak, ileri geri sallanmak, kalemle, anahtarla oynamak, para şıkırdatmak gibi davranışlardan kaçınılmalı, Kollar bağlanmamalı (Kapalı)
Konuların hevesli ve coşkulu bir şekilde sunulması katılımcıların da coşkusunu artırır.

EMPATİ; Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Diğer bir ifadeyle Kişinin, diğerinin duygularının yoğunluğunu ve anlatımını algılama ve anlama yeteneğidir.
Empati karşımızdaki ile özdeşleşmek, ona benzemek, sempati duymak değil; onun bakış tarzını yakalamaya çalışma çabasıdır.

ÖLÇME; bir niteliğin gözlenip gözlem sonucunun sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesidir.

DEĞERLENDİRME; ölçme sonuçlarını bir ölçüte vurarak bir değer yargısına ulaşma işidir.

İNSANLAR;
Okuduklarının % 10’unu
Duyduklarının % 20’sini
Gördüklerinin % 30’unu
Görüp, duyduklarının % 50’ sini
Görüp, duyup, Söylediklerinin % 80’ini
Görüp, duyup, söyleyip, dokunduklarının % 90’ını HATIRLAMAKTADIR.

YETİŞKİNLER NASIL ÖĞRENİR; Eğitimin kendi konularıyla bağıntılı olmasını isterler, Eğitime etkin olarak katılmak isterler, Eğitimde çeşitlilik arzularlar, Olumlu geri bildirim (positive feedback) verilmesini beklerler, Kişisel kaygıları vardır ve güvenli bir ortama ihtiyaç duyarlar, Herkesten farklı bilgi, görgü ve deneyime sahip, özgün birer birey olarak görülmek isterler, Özgüvenlerini korumaları gerekir, Bireysel ihtiyaçları göz önüne alınmalıdır, Kendileri ve eğitmenleri için beklenti düzeyleri yüksektir

YETİŞKİNLERDE SUNUM​

SUNUMA GİRİŞ YAPARKEN; Tüm grubun ilgisini çekmeli, Sonradan verileceklere katılımcıları hazırlamalı, Olumlu bir eğitim atmosferi yaratmalı, Katılımcıların eğitmenin beklentilerini anlamalarını sağlamalıdır, Konu hakkında bir dizi soru sorarak, Toplantının amaçlarını gözden geçirerek, Konunun daha önce işlenen bölümlerle bağlantısını kurarak, Kişisel deneyimleri paylaşarak, Gerçek yaşam deneyimlerinden bahsederek, Problem çözme etkinlikleri veya vaka çalışması, Video filmi (görsel işitsel araç kullanarak), Kışkırtıcı ifadeler kullanarak tepki yaratmak, CPR mankeni gibi modelleri kullanmak, Bir uzmandan yardım almak, Oyun, oyunlaştırma veya taklit kullanmak, Konunun gelecekteki iş deneyimleriyle ilgisini kurmak

SUNUM ÖZETLENİRKEN; Kısa olmalı, ana noktaları toparlamalı, katılımcıların etkin katılımı sağlanmalı, Katılımcılardan soru sormalarını iste, Katılımcılara soru sor, Alıştırma veya test çöz, Zaman varsa ana noktaları oyun içinde tekrarla

ETKİLİ SORU SORMA TEKNİKLERİ​

Soruyu tüm gruba yöneltme, Katılımcılardan birine önce adıyla seslenerek sorma, Soruyu sorma, duraklama ve sonra soruyu belli bir katılımcıya yöneltme, Katılımcının doğru yanıtını tekrarla, Doğru yanıtı destekle, ödüllendir, Katılımcının yanıtı kısmen doğruysa, doğru bölüm onaylanmalı, hatalı bölüm düzeltilmeli, Katılımcının yanıtı hatalıysa, eğitmen doğru yanıta götürmek için soruyu başka sözcüklerle yeniden ifade etmeli, Katılımcı soruyu yanıtlamak için herhangi bir girişimde bulunmazsa, soru başka bir katılımcıya yöneltilmeli, beklenen yanıt alındıktan sonra ilk katılımcıya dönülerek tartışmaya katılması sağlanmalıdır.

BEYİN FIRTINASI; Düşünmeyi ve yaratıcılığı uyaran küçük grup tartışmalarıyla yürütülen bir teknik, Belli bir konu ya da sorunla ilgili çok seçenekli çözümler üretmek, Katılımcıların konu hakkında bilgi sahibi olması gerekir, Sansürsüz, eleştirmeden, mümkün olduğunca çok fikir toplamak amaçlanır.
GRUP TARTIKŞMASI; Fikir, düşünce, soru, yanıtların tartışıldığı, 8-10 kişilik, Aktif katılımlı, Eğitmen moderatör, Ana başlıklar Konudan fazla uzaklaşmadan yapılan tartışma sonunda raporu hazırlanan bir teknik

BECERİ BASAMAKLARI;​

Bilinçsiz yetersizlik; Katılımcı belirli beceri ve bilgiden yoksundur ama bu eksikliklerinin farkında değildir,
Bilinçli yetersizlik; Katılımcı becerideki zayıflıklarını fark eder ama henüz beceriyi öğrenmemiştir,
Bilinçli yeterlik; Katılımcı yeni beceriyi öğrenmiştir ama doğru olarak uygulayabilmesi için tüm dikkatini toplaması gerekir,
Bilinçsiz yeterlik; Pek çok pratikten sonra, katılımcı beceriyi rahatlıkla uygulayabilir ve bunu kendi beceri repertuarına dahil eder.
HAZIRLAYAN : Şeref ARSLAN