Bilgi : Yapı Sektörü Iş Güvenliği El Kitabı - Hareketli, Sabit Iskeleler

[Kaan SAKA]

Hareketli Çalışma İskeleleri

Kurulum ve Kullanım

• Hareketli çalışma iskelelerini sadece uzman bir kişi gözetiminde kurun, sökün veya değiştirin.
• İskeleleri varsa üreticinin kullanma kılavuzuna göre kurun ve kullanın.
• İskele platformlarına çıkış için iskele yapısında iç merdivenler bulundurun. (3)
• Hareketli çalışma iskelelerini bina/ inşaat bölümlerine geçiş amaçlı kullanmayın.
• Hareketli iskelelerin kenarlarında yüksekten düşme riskini engelleyici koruma korkulukları bulundurun.(1)
• Hareketli iskeleleri kullanımdan önce uzman bir kişiye kontrol ettirin.
• İskele azami yükleme sınırına uyun.
• Hareketli iskeleleri sadece düz, dayanıklı ve engelsiz zemin üzerinde hareket ettirin.
• İskele tekerlekliklerini kullanıma başlamadan önce fren koluyla sabitleyin.

(2)

• İskeleyi hareket ettirmeden önce iskele üzerinde açıkta duran malzemelerin düşmesini engelleyici güvenlik önlemlerini alın.
• İskeleyi kot farkı bulunan zeminler üzerinden atlatmayın.
• Üzerinde insan varken iskeleyi kesinlikle hareket ettirmeyin.
• Kullanımdan sonra iskeleleri devrilmeye karşı sabitleyin.

Koruma İskeleleri

• Çatılarda veya eğik yüzeylerde yapılan işlerde kullanılan yapı iskelelerini uygun korkuluklarla donatın.
• Bu korkuluklar aynı zamanda dengesini kaybetmiş bir işçinin düşmesine engel olabilecek sağlamlıkta yapılmalıdır.
• Çalışma zorluklarından dolayı kenar koruma bulunmuyorsa bunun yerine düşecek kişiyi korumak amacıyla koruma iskeleleri kullanın.
• Tehlikeyi azaltmak için düşme kenarı ve iskele zemini arasındaki yükseklik farkını en aza indirmeye çalışın.
• Düşme kenarı ve iskele zemini (dayamalı iskele, kollu iskele) arasındaki azami yükseklik farkının 3,0 m’ den fazla olmamasını sağlayın.
• Zemin genişliği düşme yüksekliğine göre değişmekle beraber her durumda en az 0,90 m olmasını sağlayın.(1)

© COMMON WORKS GmbH, www.common.de Berufsgenossenschaft der Bauwirtschaft, Berlin, Deutschland

Cephe İskeleleri

Kenar koruması (1) Ana korkuluk (2) Ara korkuluk (3) Eteklik (4) Platform (5) Ankraj noktası (6) Genel Çapraz (7) İskele ayağı (8) Yatay elemanlar (9) Dikey elemanlar (10) 4İskele altı destekler (11) ​

• İskele kabul edilmiş standartlara uygun yapıda değilse veya seçilen iskelenin sağlamlık ve dayanıklılık hesabı yapılmamış veya yapılan hesaplar tasarlanan yapısal düzenlemelere uygun değilse bunların sağlamlık ve dayanıklılık
  
  hesaplarını yapın.
• Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planını uzman bir kişiye yaptırın. Bu plan iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir.

Kurulum

• İskelenin taşıyıcı elemanlarının kaymasını; taşıyıcı zemine sabitlenerek, kaymaz araçlar kullanarak veya aynı etkiye sahip diğer yöntemlerle önleyin ve yük taşıyan zeminin yeterli sağlamlıkta olduğundan emin olun. İskelenin sağlam ve dengeli olmasını sağlayın. (6) (7) (8) (9) (10) ​

(11)

• İskele platformlarının boyutunu ve şeklini yerleştirilmesi yapılacak işin özelliklerine ve taşınacak yüke uygun olarak seçin. İskele platformlarını normal kullanımda, elemanları hareket etmeyecek şekilde kurun.
• Platform elemanları ve dikey korkulukların arasında düşmelere neden olabilecek tehlikeli boşluklar bulunmadığından emin olun.
• Platformların tüm iskele katlarında platform kaplama malzemesi ile tamamen doldurulmuş olduğundan emin olun.(5)
• İskele çalışma platformlarına ulaşım için iskele içi merdiven sistemi kullanın. Kullanılan iskele tipi ve boyutuna göre merdiven yüksekliğini, türünü ve genişliğini tespit edin.(12)
• Her merdiveni iskele kollarıyla destekleyin. (13)
  • Kurma, sökme veya değişiklik yapılması sırasında iskelenin kullanıma hazır olmayan kısımlarını uygun şekilde genel uyarı işaretleri ile işaretleyin, tehlikeli bölgeye girişleri fiziksel araçlarla önleyin.
    • Mobil iskeleleri dayanıklılık ve taşıyacağı yükler bakımından yeterli sağlamlıkta ve uygun malzemeden imal edin.
    • Mobil iskelelerde, bacakları veya taşıyıcı orta kirişleri eksiz olarak yapın.(1)
    • Mobil iskele bacaklarını, düzgün ve sağlam yerlere oturtun.(2)
    • İskeleyi çapraz bağlantı elemanları ile sabitleyin.(3)
    • Çalışma platformunun etrafına düşme tehlikesine karşı korkuluk sistemleri yerleştirin.(4)
    • Çalışma platformlarına ulaşım için sadece merdiven kullanın.(5)
    • Çalışma platformlarının tam dolu olmasına özen gösterin.(6)
    • Çalışma platformlarını aşırı yüklemeyin.
• İskele kurulumunu sadece yetkili kişi gözetiminde ve bu iş için eğitilmiş işçilerle yapın.
• Konsol mesafesine ve konsol taşıyıcı sistemlerine gerekli statik hesaplamaları yaparak karar verin.(1)
• Çalışma platformlarının tam dolu olmasına özen gösterin.(2)
• Konsol iskeleyi kayma ve devrilme tehlikesine karşı sağlamlaştırın. (3)
• Konsol ayaklarını duvar açıklıklarında tahta kirişlere veya çelik taşıyıcılara dayandırın.(4)
• Çalışma platformunun etrafına düşme tehlikesine karşı korkuluk sistemleri yerleştirin.(5)
• Geçme kancalarının kazara çıkmalara karşı güvenli olmasını sağlayın.(6)
• Konsol iskelelerin üzerinde malzeme depolamayın.

Mobil İskeleler

© COMMON WORKS GmbH, www.common.de Berufsgenossenschaft der Bauwirtschaft, Berlin, Deutschland

Konsol İskeleler

İskele Sökümü:

• İskelelerin sökülmesine en üst kısımdan başlayın.
• İskelelerin bina bağlantılarını iskele elemanlarının alınmasından sonra ve yukarıdan aşağıya sırayla sökün.
• Sökülmüş olan malzemeyi hangi yükseklikten olursa olsun doğrudan doğruya yere atmayın, uygun iki noktadan bağlayarak dengeli şekilde indirin ve uygun bir yerde istifleyin.
• Söküme başlamadan önce herhangi bir sebeple, iskelenin takviye veya çaprazlarından hiçbir eleman almayın. Ancak söküme başlandıktan sonra iskele malzemesinin indirilmesi amacıyla iki dikme arası (aks) korkuluklarının alınması mümkündür.

Asma İskeleler

Genel • Asma iskelelerin aşağı ve yukarı hareketlerini sağlayan makine, teçhizat ve vinçlerin, kullanmaya elverişli olduklarına ilişkin belgeler yetkili teknik elemanca kullanılmaya başlamadan önce düzenlenmiş olmasını sağlayın ve bu belgeleri işyerinde saklayın. Kurulum

• Asma iskeleyi, iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeden asılı kalacak şekilde tespit edin. İskeleyi işletme talimatına ve statik hesaplamalara uygun olarak yerleştirin. (1)
• Asma iskelelerde kullanılacak kanca, çengel ve benzerlerinin ağızlarını, güvenlik mandalı veya uygun güvenlik tertibatı ile kapatın. (4)

Periyodik kontrol • Tüm kaldırma araçları her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrol edilecek, ayrıca yetkili teknik bir eleman tarafından üç ayda bir bütünüyle kontrol edilecektir. © COMMON WORKS GmbH, www.common.de Berufsgenossenschaft der Bauwirtschaft, Berlin, Deutschland
Kullanım

• Asma iskelelerin taşıyacağı yükler, yetkili teknik elemanların verecekleri bir raporla belirtilecektir. İskeleyi bundan fazla yükle yüklemeyin.
• Asma iskelelerin, iniş ve çıkış yollarında herhangi bir engel bulundurmayın.
• İskelelerin yapılacak işe göre en ağır yüke dayanıklı olmasını sağlayın.
• İskelelerin duvardan olan açıklığının, malzeme takım ve aletlerin aşağıya düşmesini önleyecek şekilde olmasını sağlayın.
• Asma iskelelerde sadece kenar korkuluğu bulunan çalışma platformlarını kullanın.(2)
• Asma iskele kullanılacak halatları sadece iş ekipmanı ile çıkartılabilen somun ve cıvatalarla sabitleyin(4). Halatı bükerek bağlamayın.
• İskele bağlantı halatlarını yük kaldırmak amacıyla kullanmayın.
• Elektrikli kaynak işlerini topraklaması uygun olarak yapılmış çalışma sepetlerinde yapın.
• Çalışma sepeti içerisinde çalışan işçilerin paraşüt tipi emniyet kemeri kullanmasını sağlayın. (3)
• Çalışma sepeti içerisinde çalışan işçilerin paraşüt tipi emniyet kemerini bağlayabilmesi için güvenlik halatı (life line) bulunmasını sağlayın. Güvenlik halatını uygun ve sağlam bir yapı elemanına sabitleyin.