Çalışma Alanlarında Termal Konfor Değerlendirmesi

okan dasdemir

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
26 Eyl 2012
Mesajlar
35
Tepki puanı
25
Meslek
Uzman (C)
Endüstrinin pek çok farklı alanında, özellikle metal veya cam endüstrilerinde çalışma alanlarında yüksek sıcaklık sıklıkla görülen bir durumdur. Yalnızca cam veya metal değil, pek çok diğer endüstri tesisinde de sıcak veya aşırı sıcak ortam koşullarının oluşmasına neden olabilecek, geniş kurutma fırınları, sürekli çalışan ocaklar gibi sistemler olabilir.

Bu alanlarda çalışan kişiler, yayılan yoğun ısıdan dolayı gittikçe artan bir fiziksel ısıl strese maruz kalırlar.
İnsan bedeninin yüksek sıcaklıklara uzun süre maruz kalması sonucunda,
-Dolaşım bozuklukları
-Sıcaklığa bağlı kramplar
-Sıcak çarpması gibi durumlar meydana gelebilir.

Yüksek ısıl radyasyonu saptayabilmek için, ısıl stres indeksi Yaş Termometre Küre Sıcaklığı (Wet-Bulb-Globe TemperatureWBGT) ölçümü ile belirlenebilir.

Çalışma alanlarının termal konfor ve ısıl stres açısından değerlendirilmesi için gerekli ölçümler, doğrudan çalışmaların gerçekleştiği, başka bir deyişle çalışanların ısıl strese maruz kaldığı alanlarda yapılmalıdır.
Bu alanlar genellikle, eritme kazanları, haddeleme fırınları ve benzeri yüksek miktarda ısı yayan üretim ekipmanlarının çevreleri olmaktadır.

Bu gibi üretim ekipmanları içeren tesisler;

Çelik endüstrisinde
Dökümhanelerde
Cam endüstrisinde
Seramik Endüstrisinde vb. birincil endüstri tesisleri.

WBGT indeksi, kişinin maruz kaldığı termal yükün bir boyutudur ve kişinin çalıştığı mesai saati boyunca (genellikle 8 saatlik bir süre) ölçülmeli, kaydedilmeli ve ortalaması alınmalıdır.
WBGT indeksi ısıl yük açısından tüm ortam havası koşullarını içerir ve 3 parametrenin ölçümü ile belirlenir:

Radyan sıcaklık / küre sıcaklığı (Tg)
Isıl radyasyon (yayınım), ısıyı maksimum toplayabilecek boş bir küre ve ortasında konumlandırılmış bir sıcaklık sensöründenoluşan küre (globe) probuile ölçülür. Küre sıcaklığını (Tg), ortam havasının sıcaklığı, hava akış hızı ve ısıl radyasyon belirler. Bu parametre ortam havası sıcaklığı ile ortalama yansıyan sıcaklık arasında yer alır.

Yaş Termometre Sıcaklığı (Tnw)
Islak bir yüzeydeki (burada iplik bir bez parçası) buharlaşma sonucu oluşan hava ile denge sıcaklığıdır. Nem açısından doygunluğa ulaşmamış hava ne kadar sıcaksa, o kadar fazla su yüzeyden buharlaşır ve buharlaşma sonucu soğuma o kadar yükselir.

Kuru Termometre (Hava) Sıcaklığı (Ta)
Ortam havasının sıcaklık değeridir.

Ölçümler, profesyonel çok fonksiyonlu ölçüm cihazları ve WBGT seti ile gerçekleştirilebilir. WBGT seti, bir adet küre probu, 2 adet yüksek doğruluklu Pt100 prob ve endüstriyel tripoddan oluşur.

Ölçüm tamamen mobil yapıda gerçekleştirilmelidir. Ölçümün, ısıl yük etkisinin en yüksek olduğu noktada yapılması tavsiye edilmelidir.

Eğer ki kişinin maruz kaldığı ısıl stres, aşırı dalgalanıyorsa, ölçüm işlemi daha uzun süreler boyunca yapılmalıdır.

Ölçümün bitmesinin hemen ardından ölçüm sistemi toplanmalı ve alandan uzaklaştırılmalıdır.

Ölçüm Prosedürü

Ölçüm ekipmanı, kişilerin normal çalışma prosedürleri sürecinde bulundukları ilgili alanda konumlandırılmalıdır. Isıya en yüksek oranda maruz kalan çalışma alanı belirlenmeli ve o alan özellikle ölçüm yapılacak yer olarak not edilmelidir.

Küre sıcaklık probunun uzun süren tepki süresi (yaklaşık 30 dakika) göz önünde bulundurularak, WBGT ölçüm ve kayıt periyodu da en az 30 dakika olacak şekilde belirlenmelidir.

Cihaz alanda kurulduktan hemen sonra ölçüm işleminin başlatılması önerilmektedir.
‘Stabil durum’ yani son ölçüm değerlerine ulaşıldığı, doğrudan cihaz ekranından grafik olarak görüntülenebilir ve kaydedilebilir. Son ölçüm değerlerine ulaşıldığ sürenin ardından ölçüm tamamlanmıştır.

Ölçüm alanının gün ışığına maruz kalması durumuna göre WBGT veya WBGTS indeksleri hesaplanmaktadır. Kullanılan ölçüm cihazı modeline bağlı olarak her iki indeksi de otomatik olarak hesaplayabilir.

TS EN 27243 standardına göre ölçüm formülleri:
Solar radyasyon yoksa (bina içi veya dışı): WBGT = 0,7 x Tnw + 0,3 x Tg
Solar radyasyon varsa (bina dışı): WBGTS = 0,7 x Tnw + 0,2 x Tg + 0,1 x Ta
Tg: Küre sıcaklığı, Ta: Ortam sıcaklığı, Tnw: Yaş termometre sıcaklığı

Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Ölçüm Sonuçlarında elde edilen WBGT indeksinin değerlendirilmesi TS EN 27243 (veya DIN EN 27243) standartlarında belirtildiği şekilde gerçekleştirilir.

Ölçümün Önemi

Çalışan sağlığı ve güvenliği açısından termal stres ölçümleri hayati derecede önemlidir. Radyan sıcaklık aşağıdaki etkileri ile vücut sıcaklığının artmasına ve kısa veya uzun dönemde rahatsızlıklar görülmesine sebep olabilir:
•Çevrenin termal etkisi
•İşin yoğunluğu (yapılan aktivite)
•Giyilen kıyafetlerin ısı transferine etkisi
•Maruz kalma süresi

Ölçüm Gereksinimleri

Ölçüm doğruluğu ve ölçüm sensörlerinin teknik özellikleri standartlarda aşağıdaki gibi belirtilmektedir.

Doğal yaş-hazne sıcaklık sensörü:

Sensörün hassas kısmının şekli : silindirik
Sensörün hassas kısmının dış çapı : 6 mm ±1 mm
Sensörün uzunluğu : 30 mm ±5 mm
Ölçüm aralığı : 5 °C -40 °C arası
Ölçüm doğruluğu : ±0,5 °C
Sensörün hassas kısmının tamamı, yüksek derecede su emici malzemeli beyaz bir fitille kaplanmalıdır (örneğin, pamuk).
Sensörün mesneti 6 mm’ye eşit bir çapa sahip olmalıdır. Mesnetten sensöre ısı iletiminin azaltılması için 20 mm’si fitille kaplanmalıdır
Fitil, kol şeklinde örülmelidir ve dikkatle sensörün üzerine geçirilmelidir. Çok sıkı veya gevşek bir kavrama, ölçümün doğruluğu için zararlıdır.
Fitil temiz tutulmalıdır.
Fitilin alt kısmı, içinde damıtık su olan bir hazneye batırılmalıdır. Fitilin havadaki serbest uzunluğu, 20 mm -30 mm arasında olmalıdır.
Su haznesi, ortamdan gelen radyasyonun, içerideki suyun sıcaklığını artırmayacağı şekilde tasarlanmalıdır.
* TS EN 27243

Küre sıcaklık sensörü:
Çap : 150 mm
Ortalama emisyon katsayısı : 0,95 (mat siyah küre)
Kalınlık : Olabildiğince ince
Ölçüm aralığı : 20 °C -120 °C arası
Ölçüm doğruluğu :− 20 °C -50 °C arası alan : ±0,5°C, − 50 °C -120 °C arası alan : ±1°C

Hava sıcaklığının ölçümü:
Temel bir parametre olan hava sıcaklığı, kullanılan sensörün şekli ne tür olursa olsun , uygun olan herhangi bir metotla ölçülebilir.
Hava sıcaklık sensörü, özellikle, sensör etrafındaki hava dolaşımını engellemeyen bir cihazla radyasyondan korunmalıdır.
Hava sıcaklığı için ölçüm aralığı: 10 °C -60 °C arası
Ölçüm doğruluğu: ±1 °C
* TS EN 27243

Diğer Teknik Özellikler –Beklentiler:
Uzun süreli ölçümlerin sorunsuz gerçekleşebilmesi için, yeterli hafızaya sahip, portatif, taşınabilir bir el-tipi cihaz
En az 3 sıcaklık probununeş zamanlı cihaza bağlanabilmesi
Bilgisayar bağlantısı
Veri değerlendirme için yazılım
Ölçüm ekipmanlarının bir tripodile sabitlenebilmesi
Cihazın yaklaşık 60 ºC’lere dayanabilmesi
Ölçülen tek tek sıcaklık değerlerinden WBGT ve WBGTS indekslerinin otomatik hesaplanabilmesi
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
Peki bu analiz için TS 7730 standartdının kullanılması mecburi midir yoksa yanlızca TS 27243 yeterli olacak mıdır?
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Ts 7730 zorunlu yoksa kabul etmiyorlar

Sinem hanim bu ölçüm de once 7730'a bak degerlendir daha sonra 27243 standardina gore ölçümünu yap diyor.
 
Moderatör tarafında düzenlendi:

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
Ben İSGÜM ü arayıp sordum böyle bir zorunluluk olmadığını söylediler. Yanlızca 27243 ile analiz yapabilirsiniz dediler.Ve akreditasyon kapsamlarını incelediğim laboratuvarların yüzde doksanı yanlızca 27243 yazmışlar.
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Biz uc hafta önce turkak tan denetim olduk. Isg için gelen denetçi kesinlikle kabul etmedi. Ayrica isgum e cok güvenmeyin onlarda daha bu isi bilmiyor. Termal konfor cihazini gördünüz mu?
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
evet bizde delta ohm 32,3 a cihazı var. Cihaz zaten bütün sonuçları veriyor pmv, ppd, wbgt. İSGÜM den denilen şu zaten PMV, PPD hesabı için önce WBGT ölçülmeli.Fakat cihaz satıcısı diyorki önce PMV, PPD ardınan WBGT ölçümü yapılmalı.Size gelen denetçi nasıl bir gerekçeyle bunu dedi acaba gülşen hanım paylaşabilir misiniz?
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Sinem hanım, kesinlikle önce PMV ve PPD daha sonra WBGT ölçülcek. 7730 standardını çevirirseniz anlarsınız. İSGÜM dekiler neye dayanarak söylüyorlar anlamış değilim. Bize gelen denetçi bu konuda tecrübeli ve kendisinden de çok şey öğrendik. Ayrıca çoğu denetime TÜRKAK kendisini gönderiyor.
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
Peki çok teşekkür ederim Gülşen hanım. Peki ama PMV değeri pozitif çıktığı durumda WBGT ölçülmeli dendi bize eğer negatif çıkarsa WBGT ölçülmesine gerek yok dedi mi size denetçi? Umarım bize de öyle yardımsever ve bilgili bir denetçi gelir.

Kapsamınıza yazmışmıydınız 7730 u?
 
Moderatör tarafında düzenlendi:

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Tabi yazdık, yani yazılması gerekiyor. Şuan eksiklerimi kapatıyoruz daha belgemiz yayınlanmadı ama 2 haftaya kadar yayınlanırsa inşallah görürsünüz.
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
Kontrol ettim enviro mühendislik türkakdan:) konyadaymışsınız sizde cihazları pentadan mı aldınız?
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Evet

Siz labv. Adi ne ozelden de bilgileri gönderebilir siniz
 
Moderatör tarafında düzenlendi:

Ayazz

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
7 Eki 2013
Mesajlar
10
Tepki puanı
0
Meslek
Uzman Adayı (C)
Tabi yazdık, yani yazılması gerekiyor. Şuan eksiklerimi kapatıyoruz daha belgemiz yayınlanmadı ama 2 haftaya kadar yayınlanırsa inşallah görürsünüz.

böyle bir zorunluluk yok diye biliyorum ben. 27243 standartından akredite olmak yeterli.
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
7730 olmadan mümkün değilmiş maalesef
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
siz çevre mühendisi misiniz gülşen hanım
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Yok kimyagerim...iki senedir bu alanda çalışıyorum
 

Sinem Özmen

Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
1 Mar 2014
Mesajlar
17
Tepki puanı
1
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (C)
Açıkçası bu analizlerle ilgili şu an da büyük bir karmaşa var. Ve gerçekten bir çok konu denetim sırasında netleşecek gibi duruyor.
 

Gülşen ÇETİN

Aktif Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
12 Eki 2012
Mesajlar
62
Tepki puanı
47
Medeni hal
Bekar
Meslek
Uzman (B)
Ben burda kimseyi inandirmak zorunda değilim. Sadece yaşadığım tecrubeyi aktarmak istedim. uygulaması size kalmış.
 
Üst
!!! Reklam Engelleyici Tespit Edildi !!!

Reklam Engelleyici Kulladığınız Tespit Edildi !

Sitemiz geçimini reklam gelirlerinden kazanmaktadır. Bundan dolayı Ad Block gibi reklam engelleyicilerin kullanılmasına izin verilmemektedir. Anlayış göstererek bu site için reklam engelleyicinizi devredışı bıraktığınız için şimdiden teşekkür ederiz.

Devredışı bıraktım, siteyi gezmeye devam edebilirim.